Chuyện người phụ nữ 'bảo vệ người âm', ở nghĩa trang nhiều hơn ở nhà
Từ đầu tháng 1, toàn bộ hệ thống Co.opmart, Co.opXtra, Co.op Food, Co.op Smile, Finelife... trực thuộc Saigon Co.op đã tăng giờ phục vụ bằng việc mở cửa bán hàng sớm hơn 1 tiếng so với ngày thường. Riêng từ trung tuần tháng 1, các đơn vị này sẽ phục vụ đến tận 23 giờ đêm. Tuy nhiên trên thực tế, các siêu thị Co.opmart, Co.opXtra chỉ đóng cửa khi người khách cuối cùng mua sắm xong. Các siêu thị Co.opmart, Co.opXtra cũng chỉ nghỉ mùng 1 Tết Âm lịch (nhằm ngày 29.1). Sau đó khai trương năm mới ngay vào mùng 2 tết. Với lịch hoạt động gần như xuyên suốt, cùng nguồn các mặt hàng thiết yếu dồi dào, hệ thống kho vận sâu rộng, khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm tận hưởng mùa tết an toàn, tiết kiệm, đủ đầy, và chỉ nên mua sắm vừa đủ cho nhu cầu gia đình và bản thân.Bên cạnh tăng giờ phục vụ, các siêu thị cũng tăng bán kính phục vụ bằng cách điều chỉnh giá trị hóa đơn và cung đường so với hiện tại. Như vậy, bán kính phục vụ (hỗ trợ giao hàng) của Co.opmart, Co.opXtra tăng gấp 3 lần, từ 6 km lên 20 km, cụ thể từ 6 km (không yêu cầu điều kiện hóa đơn) lên 20 km (với hóa đơn từ 1 triệu đồng trở lên). Ngoài các chương trình khuyến mãi sâu cho mùa mua sắm tết năm nay, các Co.opmart, Co.opXtra sẽ tùy theo điều kiện thực tế cũng liên tục tổ chức các sự kiện hoạt náo quy mô lớn nhỏ. Ví dụ, khách hàng đến với Co.opmart, Co.opXtra trong 2 ngày 11 - 12.1 được gieo quẻ đầu năm mới để nhận quà phúc lộc tấn tài bao gồm các sản phẩm thiết yếu như dầu ăn, bánh ngọt, hạt nêm, sữa tươi…Ngoài ra, nằm trong chuỗi hoạt động cộng đồng xã hội, từ nay đến Tết Nguyên đán, Co.opmart, Co.opXtra tổ chức hơn 300 chuyến bán hàng lưu động về vùng sâu vùng xa, khu chế suất - khu công nghiệp tại những tỉnh thành có đơn vị trú đóng. Các chuyến bán hàng này mang hàng Việt chất lượng cao, hàng bình ổn thị trường với giá khuyến mãi từ 30 - 50%, từ đó giúp bà con yên tâm mua sắm tết. Co.opmart đồng hành cùng Trung ương Hội Chữ thập đỏ tổ chức Chợ Tết 0 đồng tại 32 tỉnh thành dọc chiều dài đất nước, từ Hà Giang, Yên Bái, Sơn La đến Hà Nội, Đà Nẵng, Huế, TP.HCM, Long An… Theo đó, mỗi hộ gia đình sẽ nhận phiếu mua hàng của Co.opmart trị giá 600.000 - 800.000 đồng để lựa chọn hàng tết; tham gia tổ chức Phiên chợ 0 đồng do các liên đoàn lao động tỉnh tổ chức như Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Thanh Hóa… tổ chức.
Dịp 30.4 - 1.5, người trẻ rủ nhau 'ngủ 5 ngày 5 đêm'
Thạc sĩ Dương Khánh Vinh, Chủ nhiệm bộ môn quản trị kinh doanh của Trường ĐH Greenwich Việt Nam, nhận xét: “Anh Thư là sinh viên năng nổ trong các hoạt động phong trào. Trong lớp thì có mối quan hệ rất tốt đẹp với bạn bè. Ở Anh Thư luôn toát ra một nguồn năng lượng tích cực”.
BB Trần nói lý do vắng mặt ở các gameshow
Ngày 2.1, Công an P.Bến Thành (Q.1, TP.HCM) đang làm việc, lấy lời khai người đàn ông có hành vi hành hung một nam shipper trên đường Phạm Hồng Thái.Trước đó, chiều cùng ngày mạng xã hội lan truyền, bày tỏ bức xúc khi xem đoạn clip ghi lại cảnh người đàn ông cầm dao truy đuổi, hành hung nam thanh niên trên đường.Qua xác minh, vụ việc xảy ra lúc 12 giờ ngày 2.1, trên đường Phạm Hồng Thái. Theo đoạn clip, người đàn ông cầm dao truy đuổi, đè, đấm đá nhiều lần vào người một nam thanh niên. Trong lúc hành hung, người đàn ông ngã xuống đường thì nam thanh niên bỏ chạy. Vụ việc được một người phụ nữ và một người đi đường can ngăn.Nhận tin báo, Công an P.Bến Thành đã xác minh, đưa người đàn ông về trụ sở để lấy lời khai, đồng thời thu giữ hung khí.Bước đầu, công an xác định trong lúc giao hàng, hai bên xảy ra cãi nhau rồi dẫn đến vụ việc nói trên.
"Khách em đang ‘dí deadline’ cho kịp cuộc thi VF 3 ‘Sáng tạo Chất riêng’. Còn ai dí em nữa thì… dí nốt đi ạ", là chia sẻ hóm hỉnh của anh Tiến Hưng, chủ một xưởng "độ" xe tại Đà Nẵng. Từ khi cuộc thi "Sáng tạo Chất riêng - Độc bản Cá tính" mở cổng đăng ký, vị chủ xưởng này cũng đã tranh thủ khoe những chiếc xe cá tính mà khách hàng đến làm ở các cơ sở của mình. Anh Hưng cũng đồng thời là chủ nhân một chiếc VF 3 cực "chất" sẽ tham dự cuộc thi.Tại các xưởng khác, không khí "chạy deadline" cũng đang trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Xưởng Dubai Care (Hà Nội) mới đây cũng đã đăng tải một video "Thử thách sáng tạo VF 3 trong 24 giờ" chia sẻ quá trình "tút" lại một chiếc xe theo phong cách tối giản (minimalism) vừa hiện đại vừa sang trọng.Còn trên mạng xã hội, #VF3 cũng đang trở thành từ khóa hot bậc nhất trong các hội, nhóm về xe. Dưới bài đăng kêu gọi các chủ xe nữ tham dự của tài khoản Nguyễn Bích Ngọc trên Hội VinFast VF 3 Việt Nam (nhóm Facebook với hơn 250.000 thành viên), hàng trăm lượt tương tác của các thành viên rủ nhau lập hội cùng đi thi, cùng lập nhóm offline...Trong khi đó, trên trang cá nhân, anh Nguyễn Thanh Hải (Hải Lenxecam) cho biết đã hoàn thành việc nộp bài thi và nhắc mọi người nhanh tay đăng ký trước ngày 15.3 để có cơ hội gặp gỡ tại sự kiện "Ngày hội sáng tạo" ngày 22.3.2025.Không chỉ thu hút sự chú ý của anh em làng xe, cuộc thi còn đang được chia sẻ rộng rãi bởi những nhân vật có sức ảnh hưởng trong ngành giải trí, thời trang, lifestyle… Mới đây, những cái tên nổi bật như Công Phát, Kha Lê, Fabo Nguyễn… đều đăng story thông báo sẽ đi thi và cũng kêu gọi cộng đồng cùng tham gia, cho thấy sức lan tỏa mạnh mẽ của cuộc thi.Theo thông tin từ fanpage chính thức của VinFast, rất nhiều chiếc VF 3 độc đáo, cá tính với đa dạng phong cách đã sẵn sàng để tham gia sự kiện offline đồng thời tổ chức tại Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM vào ngày 22.3 sắp tới. Với cộng đồng hàng vạn chủ xe VF 3, sự kiện này được dự đoán sẽ là ngày hội vô cùng sôi động cho người yêu mến "bé ba" từ 3 miền đất nước.Không chỉ trưng bày các mẫu xe tham dự cuộc thi, sự kiện còn mang đến nhiều hoạt động giao lưu, giải trí hấp dẫn. Cũng tại đây, các chuyên gia trong lĩnh vực sáng tạo, thiết kế, độ xe… và những nhân vật có ảnh hưởng trong cộng đồng sẽ cùng chấm điểm để tìm ra những mẫu xe ấn tượng nhất để vinh danh và trao giải, với tổng giá trị giải thưởng lên đến 650 triệu đồng.Cụ thể, tại mỗi khu vực Bắc - Trung - Nam, Ban giám khảo sẽ chọn ra 3 mẫu xe để trao giải "Sáng tạo chất riêng", trị giá 50 triệu đồng mỗi giải. Mẫu xe ấn tượng nhất của cả 3 miền sẽ được trao giải "Ý tưởng sáng tạo đột phá" trị giá 100 triệu đồng. Ngoài ra, Ban tổ chức sẽ trao thêm 10 giải khuyến khích, mỗi giải trị giá 10 triệu đồng, để vinh danh những ý tưởng sáng tạo độc đáo.Để đăng ký dự thi, chủ xe chỉ cần truy cập cổng đăng ký để điền thông tin từ nay đến hết ngày 15.3.2025 tại địa chỉ: https://shop.vinfastauto.com/vi-vn/VF3-sang-tao-chat-rieng-doc-ban-ca-tinh.html?utm_source=PR&utm_medium=post&utm_campaign=VF3sangtaochatrieng và để lại thông tin cá nhân, thông tin xe kèm hình ảnh minh họa cũng như nội dung trình bày về ý tưởng sáng tạo trên chiếc xe của mình.
Man City cười… ra nước mắt
Văn phòng Ủy viên thông tin Vương quốc Anh (ICO) cho biết sẽ xem xét cách TikTok sử dụng dữ liệu cá nhân của người dùng 13 - 17 tuổi để đề xuất nội dung hiển thị. Ngoài ra, diễn đàn trực tuyến Reddit và trang chia sẻ hình ảnh Imgur cũng bị điều tra, liên quan cách các nền tảng khai thác thông tin cá nhân và quản lý độ tuổi truy cập, Reuters đưa tin ngày 3.3."Trách nhiệm giữ an toàn cho trẻ em trực tuyến hoàn toàn nằm ở các công ty cung cấp các dịch vụ trên và chúng tôi kiên định trong cam kết buộc họ có trách nhiệm”, Ủy viên ICO John Edwards nói. ICO thông báo sẽ trao đổi với các công ty nếu phát hiện hành vi vi phạm pháp luật, trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.Trong khi đó, TikTok khẳng định công ty có các biện pháp toàn diện nhằm bảo vệ quyền riêng tư và sự an toàn của thanh thiếu niên, bao gồm các tính năng giới hạn nội dung phù hợp với độ tuổi. Người phát ngôn của Reddit cho biết công ty đã phối hợp với ICO và sẽ tuân thủ mọi quy định liên quan khi hoạt động ở nước sở tại. "Hầu hết người dùng của chúng tôi là người lớn, tuy nhiên chúng tôi có kế hoạch triển khai những thay đổi trong năm nay để giải quyết các cập nhật về quy định của Anh liên quan đảm bảo độ tuổi", theo tuyên bố từ phía Reddit.Anh vào năm ngoái đã thông qua luật đặt ra các quy định chặt chẽ hơn đối với các nền tảng mạng xã hội, bao gồm quy định ngăn chặn trẻ em truy cập vào nội dung có hại và không phù hợp với lứa tuổi bằng cách thực thi giới hạn độ tuổi và tăng cường biện pháp kiểm tra độ tuổi. Các nền tảng như Facebook, Instagram và TikTok đã được yêu cầu điều chỉnh thuật toán nhằm loại bỏ hoặc giảm thiểu nội dung có hại nhằm bảo vệ trẻ em. Hồi năm 2023, ICO từng phạt TikTok 16 triệu USD do đã sử dụng dữ liệu trẻ em mà không có sự đồng ý của cha mẹ.
Làm nông thức thời: Tâm huyết của 'tư lệnh' ngành nông nghiệp
Sinh viên ngành y 'luyện' viết hồ sơ, kỹ năng phỏng vấn xin việc
Sáng 21.3, Công an xã Thạnh Đức, H.Gò Dầu (Tây Ninh) phối hợp điều tra vụ phát hiện một người đàn ông tử vong trong tư thế treo cổ trong rừng cao su tại ấp Bến Đình.Khoảng 7 giờ cùng ngày, anh K. trên đường chở con đi học, phát hiện vật thể treo lơ lửng trên cây. Nghi ngờ có điều chẳng lành, anh K. đến gần để xem. Đến nơi, anh K. tá hỏa khi thấy một người tử vong trong tư thế treo cổ, thi thể đã phân hủy nặng, bốc mùi hôi. Ngay sau đó, anh K. hô hoán và trình báo cơ quan chức năng. Ngay lập tức, Công an xã Thạnh Đức đến hiện trường để xác minh vụ việc. Thông tin ban đầu, người này tử vong từ 4 - 5 ngày trước. Tại hiện trường, thi thể bị biến dạng, da đen sạm nên việc xác minh danh tính gặp khó khăn.Cơ quan chức năng đang tiếp tục điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ việc.
Nắng nóng kỷ lục giúp doanh nghiệp điện thu lợi nhuận 'khủng'
Theo đó vào ngày 28.1, Selena Gomez đã đăng tải một video trong đó cô đã xúc động và khóc rất nhiều khi đề cập đến những người Mexico nhập cư không có giấy tờ bị trục xuất. Trong clip, cô nói: "Tất cả mọi người nhập cư tôi biết đều bị trục xuất, kể cả trẻ em. Tôi không hiểu. Tôi rất xin lỗi. Tôi ước mình có thể làm gì đó nhưng không thể. Tôi không biết phải làm gì. Tôi sẽ thử mọi cách, tôi hứa".Động lực cho hành động này là bởi nữ ca sĩ là một người Mỹ gốc Mexico thế hệ thứ 3. Tuy vậy, sau khi bị chỉ trích từ những nhân vật bảo thủ, Gomez đã xóa bài đăng chỉ trong vòng vài giờ. Trong một bài đăng sau đó, cô đã nói rằng: "Có vẻ như việc thể hiện cảm xúc là không hợp lý khi tôi chỉ muốn thể hiện sự đồng cảm với mọi người".Mặc cho đã xóa, nhưng video này vẫn đang lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng xã hội. Và mới đây nhất, Nhà Trắng đã có những phản hồi chính thức đầu tiên về vụ việc này.Cụ thể, trong một bài đăng có nhan đề: "Mẹ của những nạn nhân do người nhập cư bất hợp pháp gây ra cái chết phản đối Selena Gomez: Sao cô không khóc vì con chúng tôi?" vào cuối tuần qua, 3 nhân chứng là những người phụ nữ có con bị những người nhập cư không có giấy tờ giết hại đã nêu ý kiến về phản ứng của cựu ngôi sao Disney.Trong video, một người tên Alexis Nungaray đã bày tỏ rằng: "Khi xem video đó, không thể biết được nó có thật không. Bởi bạn biết đấy, Gomez là một diễn viên mà". Tammy Nobles cũng nói thêm rằng: "Tôi rất vui mừng vì cuối cùng Donald J.Trump cũng đã đắc cử và đưa ra những dự luật cần thiết về việc nhập cư". Người cuối cùng là Patty Morin cũng cho biết: "Tôi thấy video của cô ấy chỉ như trò bịp bợm để dối lừa mọi người và tạo sự đồng cảm giả với tình trạng vô thiên vô pháp".Tuy vậy, nhiều người cũng khá hoài nghi về quyết định này, khi một nghiên cứu của Sở An toàn Công cộng Texas vào năm 2024 đã phát hiện ra những người nhập cư không có giấy tờ chiếm tỷ lệ tội phạm nghiêm trọng và tội phạm bạo lực thấp nhất so với các nhóm khác.Khi được yêu cầu trả lời, người đại diện của Gomez hiện vẫn chưa đưa ra bình luận gì. Được biết, đây không phải lần đầu tiên mà nữ siêu sao lên tiếng về vấn đề này. Vào cuối tháng 10.2024, trong buổi ra mắt bộ phim Emilia Perez tại Los Angels, Gomez cho biết: "Tôi chắc chắn muốn sát cánh cùng những đồng hương của mình".
xổ số kiến thiết miền bắc ngày hôm nay
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư
