Hoa hậu cùng lội bùn cải tạo cảnh quan cho các dòng kênh
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.Bất ngờ với 'Vùng lụa' lung linh đáy nước in trời của Bùi Chát
Bất chấp tác động của nền kinh tế khiến thị trường ô tô điện toàn cầu đang chậm lại và đang đối mặt với nhiều hoài nghi, thị trường Na Uy vẫn cho thấy tốc độ thần tốc trong việc chuyển đổi từ ô tô động cơ đốt trong sang xe điện.Theo thống kê từ Hội đồng thông tin đường bộ Na Uy (OFV), trong năm 2024 tổng doanh số bán ô tô du lịch tại nước này đạt 128.691 xe, tăng gần 1.800 xe so với năm 2023. Đây được xem là con số khá khiêm tốn so với nhiều thị trường ô tô trên thế giới, tuy nhiên đang chú ý trong tổng số gần 128.700 xe ô tô mới tiêu thụ tại Na Uy năm 2024, có tới gần 90% là ô tô điện.Kết quả này giúp Na Uy tiến gần đến mục tiêu 100% ô tô mới bán ra thị trường là xe không phát thải vào năm 2025, đồng thời cũng là quốc gia đang dẫn đầu thế giới về tốc độ chuyển đổi từ ô tô động cơ đốt trong chạy bằng xăng, dầu sang ô tô điện. Trước đó, vào năm 2021 tỷ lệ tiêu thụ ô tô điện tại Na Uy đạt 64,5%, tăng lên 79,3% vào năm 2022 và 82,4% trong năm 2023.Điều thú vị là những khách hàng mua ô tô mới tại Na Uy trong năm 2024 nếu không chọn ô tô thuần điện vẫn hướng đến việc giảm phát thải ra môi trường bằng cách chọn xe xe hybrid hay plug-in hybrid. Theo OFV có khoảng 5,3% số ô tô mới bán ở Na Uy năm 2024 là xe hybrid, trong khi khoảng 2,7% là xe plug-in hybrid. Chỉ có 986 xe ô tô tiêu thụ trên thị trường xe là chạy hoàn toàn bằng xăng.Theo người phát ngôn của Hội đồng thông tin đường bộ Na Uy (OFV), chúng tôi đã có những bước tiến mạnh mẽ trong việc chuyển đổi sang ô tô điện trong những năm gần đây, và đang tiến gần đến mục tiêu đã đề ra vào năm 2025. Kết quả này có sự hỗ trợ đáng kể từ phía Chính phủ thông qua các gói ưu đãi, miễn thuế cho khách hàng mua ô tô điện.Trong số các thương hiệu ô tô trên thế giới đang sản xuất, phân phối tại Na Uy, hãng xe điện Tesla tiếp tục dẫn đầu với doanh số đạt 24.259 xe bán ra trong năm 2024, chiếm 18,9% thị phần. Volkswagen xếp thứ 2 với 14.000 xe bán ra chiếm 10,9% thị phần. Tiếp theo là Toyota với 13.678 xe (chiếm 10,6%); Volvo đạt 11.118 xe (chiếm 8,6%); BMW đạt 6.952 xe (chiếm 5,4%)…Đáng chú ý, các thương hiệu ô tô Trung Quốc với thế mạnh về xe điện cũng đang từng bước gia tăng vị thế tại thị trường Na Uy. Trong đó, BYD dù mới "chân ướt, chân ráo" gia nhập thị trường cũng đã bán được 2.669 xe (chiếm 2,1% thị phần); Xpeng đạt 1.962 xe (chiếm 1,5% thị phần) đồng thời xếp trên những thương hiệu như Mazda, Kia, Lexus, Peugeot…Trong danh sách 10 ô tô bán chạy nhất Na Uy năm 2023, ô tô điện cũng chiếm đa số. Trong đó, Tesla Model Y vẫn là dòng xe bán chạy nhất với doanh số bán đạt 16.858 xe. Các vị trí tiếp theo lần lượt thuộc về Tesla Model 3 (7.264 xe), Volvo EX30 (7.229 xe), Volkswagen ID.4 (7.222 xe), Toyota bZ4X (6.007 xe), Skoda Enyaq (4.610 xe), Nissan Ariya (3.772 xe)…Như vậy, tính trung bình trong năm 2024, cứ 10 chiếc ô tô đăng ký mới tại Na Uy có tới 9 chiếc là ô tô thuần điện. Kết quả này giúp Na Uy tiếp tục là quốc gia có tỷ lệ tiêu thụ ô tô điện trong tổng số ô tô mới bán ra trong năm cao nhất thế giới
Trường ĐH ngoài công lập đầu tiên đào tạo trình độ thạc sĩ ngành răng hàm mặt
Chiều 11.2, Chỉ huy Công an P.Yên Phụ (Q.Tây Hồ, Hà Nội) cho biết, đơn vị này vừa làm việc với nam shipper trong vụ người này bị tài xế ô tô hành hung, đang "nóng" trên mạng xã hội, để làm rõ vụ việc.Theo video lan truyền trên mạng xã hội vào ngày 10.2, nam shipper lái xe máy xảy ra mâu thuẫn với người đàn ông điều khiển xe ô tô Lexus. Sau đó người lái ô tô lao vào đánh, đấm liên tiếp vào vùng mặt, đầu nam shipper.Chưa dừng lại, tài xế ô tô còn "lên gối" và đá vào mặt nam thanh niên đang ngồi trên xe máy. Đỉnh điểm, nam tài xế ô tô còn lấy mũ bảo hiểm đập liên tiếp vào đầu nạn nhân.Người bị hành hung được xác định là anh Nguyễn Xuân Hưng (31 tuổi). Sáng 11.2, anh được Công an P.Yên Phụ mời đến trụ sở để lấy lời khai, cho giám định thương tích.Theo anh Hưng, sau khi bị hành hung anh bị sưng, tím vùng mặt, đầu và hiện tại vẫn đau đầu, choáng váng, mắt sưng to.Anh Hưng cho hay, sự việc xảy ra trưa 10.2, sau khi ô tô va chạm với xe máy của anh thì người lái ô tô xuống chửi bới và liên tiếp đánh, đấm anh. Từ khi xảy ra vụ việc, anh chưa nhận được lời xin lỗi hay hỏi thăm của tài xế ô tô cũng như người thân của tài xế này.
Một trong những công bố quan trọng nhất tại sự kiện GTC 2025 (Mỹ) là nền tảng Blackwell Ultra, phiên bản nâng cấp từ kiến trúc Blackwell trước đây. Blackwell Ultra được thiết kế để cung cấp hiệu suất cao hơn đáng kể so với thế hệ GPU (card đồ họa) Hopper, giúp cải thiện khả năng xử lý suy luận AI. Theo Nvidia, nền tảng này có thể tăng tốc độ xử lý token trên mỗi giây lên tới 25 lần so với thế hệ trước, giúp các mô hình AI hoạt động nhanh và hiệu quả hơn.Ngoài ra, Nvidia cũng tích hợp NVLink thế hệ mới, cho phép kết nối nhiều GPU Blackwell Ultra để tạo thành các hệ thống tính toán hiệu suất cao. Điều này đặc biệt quan trọng khi nhu cầu tính toán AI ngày càng tăng, đặc biệt trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học và doanh nghiệp.Bên cạnh phần cứng, Nvidia giới thiệu Dynamo, một nền tảng phần mềm mới được mô tả là "hệ điều hành của nhà máy AI". Dynamo hỗ trợ quản lý toàn bộ chu trình vận hành AI, từ huấn luyện, triển khai đến tối ưu hóa mô hình. Nền tảng này giúp doanh nghiệp có thể dễ dàng triển khai AI quy mô lớn, tối ưu hóa hiệu suất trên GPU Blackwell Ultra và giảm thời gian huấn luyện mô hình.Một trong những công bố đáng chú ý nhất tại GTC 2025 là dòng máy tính AI cá nhân DGX Station và DGX Spark. Đây là những siêu máy tính nhỏ gọn nhưng có khả năng xử lý AI mạnh mẽ, giúp các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp có thể phát triển AI ngay tại văn phòng.DGX Station sử dụng GB10 Grace Blackwell Superchip, có khả năng thực hiện tới 1 triệu tỉ phép tính AI mỗi giây. Trong khi đó, DGX Spark là phiên bản nhỏ hơn, hướng đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ với mức giá hợp lý hơn, mở rộng khả năng tiếp cận AI đến nhiều đối tượng hơn.Tại GTC 2025, Nvidia cũng nhấn mạnh vai trò của CUDA-X, nền tảng tính toán tăng tốc được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực từ vật lý, khoa học dữ liệu, kỹ thuật máy tính, học sâu (deep learning), điện toán lượng tử đến y tế và viễn thông. CUDA-X bao gồm các thư viện chuyên biệt như cuDNN, cuBLAS, cuOPT, giúp tối ưu hóa hiệu suất xử lý trên GPU Nvidia.Một trong những điểm đáng chú ý là CUDA-Q, bộ công cụ mới dành cho điện toán lượng tử, giúp các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp tiếp cận công nghệ này dễ dàng hơn. Với việc liên tục mở rộng hệ sinh thái CUDA-X, Nvidia đang củng cố vị trí của mình không chỉ trong AI mà còn trong nhiều lĩnh vực công nghệ tiên tiến khác.Nvidia cũng công bố nhiều quan hệ hợp tác quan trọng với các tập đoàn công nghệ như Google, Cisco, HPE và General Motors. Những thỏa thuận này tập trung vào việc phát triển hạ tầng điện toán AI, tối ưu hóa mạng lưới viễn thông và hỗ trợ các ứng dụng AI trong doanh nghiệp.Ngoài ra, Nvidia tiếp tục mở rộng các nền tảng robot AI và xe tự hành, với những cải tiến mới trong nền tảng Nvidia Isaac dành cho robot và DRIVE Thor dành cho xe tự hành. Những nâng cấp này giúp cải thiện khả năng nhận diện môi trường, điều hướng và ra quyết định của các hệ thống AI.Hội nghị GTC 2025 đã cho thấy Nvidia đang tiếp tục mở rộng tầm ảnh hưởng trong lĩnh vực AI và điện toán tăng tốc. Với các sản phẩm như Blackwell Ultra, Dynamo, DGX Station, DGX Spark và hệ sinh thái CUDA-X, Nvidia không chỉ tập trung vào phần cứng mà còn xây dựng một nền tảng phần mềm và dịch vụ mạnh mẽ, thúc đẩy sự phát triển của AI trên toàn cầu.Sự kiện sẽ tiếp tục diễn ra với nhiều phiên thảo luận chuyên sâu về các xu hướng AI, học sâu, siêu máy tính và điện toán đám mây, hứa hẹn mang lại nhiều thông tin quan trọng cho giới công nghệ.
Ẩm thực Việt Nam không chỉ có bún, bánh mì và quán bình dân
Ngày 23.9, ngày khai mạc Hội khỏe Phù Đổng cấp trường của Trường THPT Chuyên Trần Đại Nghĩa, TP.HCM đã diễn ra đầy hào hứng. Ngay sau lễ khai mạc trang trọng là phần so tài kịch tính của các đội ở các môn bóng rổ, bóng đá, cầu lông, cờ vua.
