Trải nghiệm rất lạ trên đất Lào - đất nước Triệu Voi
Trả lời phóng viên ngày 5.2, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nhấn mạnh ông Trump chỉ đề xuất dọn dẹp và xây dựng lại Gaza chứ không kiểm soát vô thời hạn dải đất này.“Ý tưởng của ông Trump không mang tính thù địch. Tôi nghĩ đây là động thái rất hào phóng, khi đề nghị chịu trách nhiệm cho việc tái thiết”, AFP dẫn lời ông Rubio nói. Ngoại trưởng Mỹ nêu thêm theo đề xuất, ông Trump sẽ cử đội ngũ đến Gaza để dọn dẹp đống đổ nát, rà phá những quả đạn chưa nổ. Trong thời gian này, người dân Gaza tạm thời di dời đến nơi khác.Đài CNN cho hay ông Rubio cũng lần đầu nghe nói đến ý tưởng tiếp quản Gaza khi đang xem TV về buổi họp báo của ông Trump sau cuộc gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Phần lớn thông tin và công việc về vấn đề Trung Đông được cho là đã chuyển sang cho đặc phái viên của ông Trump về Trung Đông Steve Witkoff phụ trách, do đó công việc của ông Rubio liên quan khu vực này đã giảm đáng kể.Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt ngày 5.2 cũng nhấn mạnh quan điểm rằng người dân Gaza cần tạm thời di dời khỏi khu vực này. Bà nói Gaza hiện tại "là nơi không thể sinh sống được" và "sẽ thật tàn ác nếu muốn người khác sống trong điều kiện tồi tệ như vậy".Các quan chức chính phủ Mỹ đưa ra lời giải thích sau khi Tổng thống Donald Trump hôm 4.2 nói rằng Washington có thể tiếp quản Gaza để tiến hành tái thiết, đề xuất di dời người dân Palestine tại Gaza và để ngỏ khả năng đưa quân đội đến dải đất này. Nhà Trắng cho biết ông Trump có thể loại trừ khả năng viện trợ hoạt động tái thiết Gaza.Tuyên bố của ông Trump nhận về nhiều ý kiến trái chiều ngay cả trong nội bộ đảng Cộng hòa. Trong cuộc gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 4.2, ông Trump không nêu chi tiết đề xuất về giải pháp cho Gaza. Bình luận của Trump được đưa ra trong bối cảnh bắt đầu các cuộc đàm phán về giai đoạn 2 của thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza, dấy lên lo ngại thỏa thuận có thể bị cản trở.Theo báo The New York Times, tuyên bố của ông Trump khiến một số thành viên chính phủ bất ngờ, khi đề xuất này được cho là chưa được vạch kế hoạch rõ ràng hay tham vấn tính khả thi.Sốc tiếng Anh khi du học dù 8.5 IELTS
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Những điểm tương đồng, khác biệt giữa Suzuki XL7 và ‘đàn anh’ Ertiga
"Chúng tôi vô cùng đau buồn khi biết tin Roberta Flack qua đời. Bà ra đi thanh thản trong vòng tay gia đình. Roberta đã phá vỡ các ranh giới và kỷ lục. Bà cũng là một nhà giáo dục đáng tự hào", tuyên bố từ người đại diện.Roberta Flack là một trong những ngôi sao âm nhạc hàng đầu của thập niên 1970, với 3 đĩa đơn đạt vị trí số 1 trong vòng 2 năm: The First Time Ever I Saw Your Face, Killing Me Softly with His Song và Feel Like Makin' Love.Vào tháng 11.2022, người phát ngôn của ca sĩ kiêm nhạc sĩ huyền thoại này nói với tờ People rằng Flack được chẩn đoán mắc bệnh ALS vào tháng 8.2022 và đã phải nhập viện để điều trị. Thông cáo báo chí được đưa ra vào thời điểm đó xác nhận căn bệnh này "khiến bà không thể hát và nói khó".Đầu năm 2022, nữ ca sĩ chia sẻ về những kế hoạch lớn mà bà ấp ủ cho tương lai, bất chấp những vấn đề sức khỏe: từng cơn đột quỵ năm 2016 và bị Covid-19 vào tháng 1.2022.Ngày 21.4.2018, Flack được đưa vội ra khỏi Nhà hát Apollo ở New York trong một buổi hòa nhạc từ thiện - nơi bà dự kiến sẽ nhận giải thưởng Thành tựu trọn đời từ Quỹ nhạc Jazz Mỹ - và được đưa đến bệnh viện sau khi ngã bệnh."Bà ấy bị đột quỵ cách đây vài năm. Bà cảm thấy không khỏe, vì vậy tốt nhất là đưa bà đến bệnh viện. Bà vẫn ổn nhưng được giữ lại đó qua đêm để theo dõi", người quản lý của nữ ca sĩ nói với People. Sinh năm 1937 tại Bắc Carolina, Roberta Flack nhận được cây đàn piano đầu tiên từ cha mình sau khi ông mang về từ khỏi bãi phế liệu và tân trang. "Ông ấy đã sơn cây đàn màu xanh lá cây, và nó có mùi rất khó chịu, nhưng tôi đã chơi, luyện tập hàng giờ liền trên cây đàn piano đó. Nó đã mang đến cho tôi đôi cánh âm nhạc mà khi mới 9 tuổi, tôi vô cùng cần đến", bà chia sẻ với People vào năm 2022.Flack tốt nghiệp Đại học Howard năm 19 tuổi và trở thành giáo viên trước khi bắt đầu sự nghiệp ca hát vào những năm 1960. Năm 1969, bà phát hành album đầu tay mang tên First Take nhưng phải đến năm 1972, sau khi tài tử Clint Eastwood chọn ca khúc The First Time Ever I Saw Your Face cho bộ phim Play Misty for Me của ông thì sự nghiệp của bà mới cất cánh. Mặc dù Flack không phải là người đầu tiên biểu diễn và thu âm Killing Me Softly with His Song (Lori Lieberman lần đầu thu âm ca khúc này vào năm 1971), nhưng sau khi Flack phát hành phiên bản của mình vào tháng 1.1973, ca khúc này giữ vị trí số 1 trong 5 tuần. Flack tiếp tục nổi tiếng trong suốt những năm 1970 với đĩa đơn giữ vị trí số 1 Killing Me Softly with His Song và Feel Like Makin' Love.Bà là nghệ sĩ solo đầu tiên và duy nhất giành giải Grammy hạng mục Bản thu âm của năm trong hai năm liên tiếp. Sau khi tạm dừng hoạt động trong 2 năm để điều trị bệnh viêm amidan, Flack đã trở lại với âm nhạc vào năm 1977 với album Blue Lights in the Basement. Vào những năm 1980 và 1990, bà song ca với Peabo Bryson (Tonight I Celebrate My Love) và Maxi Priest (Set the Night to Music). Album gần đây nhất của Roberta Flack là Let It Be Roberta, trong đó bà cover lại những bài hát kinh điển của The Beatles, được phát hành vào năm 2012. Buổi biểu diễn cuối cùng trên sân khấu của bà là lần song ca với Valerie Simpson vào năm 2017 tại Trung tâm Lincoln ở New York. Bà phát hành đĩa đơn Running vào năm 2018. "Âm nhạc vẫn là nguồn sống của tôi. Và lời bài hát 'Running' nói lên vị trí hiện tại của tôi, nỗ lực để tiếp tục theo đuổi âm nhạc", bà nói.Tháng 5.2023, Roberta Flack nhận bằng tiến sĩ danh dự từ Berklee College of Music.
Ngày 19.1, Tỉnh ủy Cao Bằng tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về công tác cán bộ. Tại hội nghị, ông Phan Thăng An, Phó trưởng ban Tổ chức T.Ư, đã công bố quyết định của Ban Chấp hành T.Ư về việc điều động, chỉ định Phó bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội khóa XV tỉnh Đồng Nai Quản Minh Cường tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng nhiệm kỳ 2020 - 2025 và chỉ định tham gia Đảng ủy Quân khu I nhiệm kỳ 2020 - 2025.Ông Quản Minh Cường sinh năm 1969, quê quán Hưng Yên, có trình độ lý luận chính trị cao cấp, là tiến sĩ luật, cử nhân cảnh sát. Trước khi là Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng, ông từng đảm nhiệm công tác tại Bộ Công an, sau đó giữ chức Phó trưởng ban Tổ chức T.Ư, Phó bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai...Phát biểu nhận nhiệm vụ, ông Quản Minh Cường cho biết sẽ nỗ lực hết sức để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị; quyết tâm thực hiện thắng lợi 3 chương trình trọng tâm, 3 nội dung đột phá của Đảng bộ tỉnh đề ra trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, đặc biệt là phấn đấu thông tuyến cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng) trong năm 2025.
Thắng hú vía Coventry City, M.U đụng độ kình địch Man City ở chung kết Cúp FA
Nhiều người cho rằng khả năng thụ thai sẽ giảm nếu người phụ nữ đi tiểu sau khi quan hệ tình dục, bởi nhiều người tin rằng nước tiểu sẽ đẩy tinh dịch ra ngoài. Liệu điều này có đúng?
