ab77

Người mẹ ung thư từng chụp sẵn ảnh thờ quyết sống vì con

Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.

QUNIMEX kỷ niệm 60 năm ngày thành lập

Tại kỳ họp, Phó chủ tịch HĐND TP.Thủ Đức Nguyễn Hồng Điệp đã trình tờ trình, giới thiệu ông Kiều Ngọc Vũ, Phó chủ tịch Thường trực HĐND TP.Thủ Đức, nhiệm kỳ 2021 - 2026 làm Chủ tịch HĐND TP.Thủ Đức.Đồng thời, Chủ tịch UBND TP.Thủ Đức Hoàng Tùng đã trình tờ trình, giới thiệu ông Trần Hữu Phước, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.Thủ Đức làm Phó chủ tịch UBND TP.Thủ Đức.Sau đó, đại biểu HĐND TP.Thủ Đức có mặt tại kỳ họp đã bỏ phiếu bầu nhân sự cho 2 chức danh nêu trên.Về kết quả, ông Trần Hữu Phước trúng cử chức danh Phó chủ tịch UBND TP.Thủ Đức, thay ông Nguyễn Kỳ Phùng đã được điều động, bổ nhiệm giữ chức vụ Trưởng ban Quản lý khu công nghệ cao TP.HCM.Theo đó, ông Kiều Ngọc Vũ trúng cử chức danh Chủ tịch HĐND TP.Thủ Đức, thay ông Nguyễn Phước Hưng, đã được điều động, phân công giữ chức Bí thư Huyện ủy H.Cần Giờ, nhiệm kỳ 2020 - 2025.Phát biểu tại kỳ họp, Bí thư Thành ủy TP.Thủ Đức Nguyễn Hữu Hiệp cho biết, căn cứ cơ chế Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội, TP.Thủ Đức giới thiệu 2 nhân sự nhằm hoàn thiện tổ chức bộ máy.Với nhân sự được bổ sung, ông Nguyễn Hữu Hiệp nhìn nhận cần phát huy thế mạnh, nhanh chóng bắt nhịp công việc, đoàn kết để cùng lãnh đạo thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, đưa TP.Thủ Đức phát triển thành một trung tâm thông minh, có chất lượng sống tốt, phát triển bền vững."Việc xây dựng tốt bộ máy TP.Thủ Đức không chỉ có ý nghĩa riêng cho thành phố, mà còn có giá trị nghiên cứu, học tập, định hình một mô hình chính quyền đô thị, để sắp tới nhân rộng xây dựng chính quyền đô thị tại TP.HCM, với 4 - 5 thành phố mới. Từ đó, xây dựng TP.HCM trở thành một đô thị đa trung tâm", ông Hiệp thông tin. Hồi tháng 1.2021, TP.Thủ Đức được thành lập. Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM điều động ông Trần Hữu Phước, khi đó là Phó chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM đến Thành ủy TP.Thủ Đức, giữ chức Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.Thủ Đức, nhiệm kỳ 2019 - 2024.Ông Trần Hữu Phước, 51 tuổi, quê quán TP.Thủ Đức, TP.HCM, có trình độ thạc sĩ xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước, cử nhân khoa học giáo dục chính trị, cao cấp lý luận chính trị.Cũng trong đợt này, Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM điều động ông Kiều Ngọc Vũ, khi đó là Phó chủ tịch Liên đoàn Lao động TP.HCM, đến Thành ủy TP.Thủ Đức, giữ chức Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy TP.Thủ Đức. Ông Kiều Ngọc Vũ, 48 tuổi, quê quán H.Bình Chánh, TP.HCM, có trình độ thạc sĩ xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước, cử nhân vật lý, cao cấp lý luận chính trị.

Giá vé xem Messi đắt nhất trong 15 năm, Inter Miami lên tốp 3 CLB trị giá tỉ USD

Hôm nay (20.3), Báo Phụ nữ TPHCM tổ chức họp báo công bố "Giải pickleball Báo Phụ nữ TPHCM lần thứ 2 năm 2025 - 50 năm thống nhất non sông". Giải đấu hướng đến chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975 - 30.4.2025) và kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Báo Phụ nữ TPHCM (19.5.1975 - 19.5.2025).Bà Lý Việt Trung, Tổng biên tập Báo Phụ nữ TPHCM cho biết: "Đây là một giải đấu mang ý nghĩa đặc biệt, bởi chúng tôi tin rằng pickleball là môn thể thao gắn kết gia đình. Câu chuyện về sự gắn kết này đã được minh chứng rõ nét tại giải đấu lần đầu tiên vào năm ngoái. Nhiều cặp đôi đã chia sẻ rằng, từ khi cùng nhau chơi pickleball, mối quan hệ gia đình của họ trở nên khăng khít hơn. Thay vì mỗi người một góc với chiếc điện thoại, họ cùng nhau ăn tối, chia sẻ về những trận đấu, những người bạn mới. Nhờ đó, không khí gia đình trở nên ấm áp và gắn bó hơn". Nét đáng chú ý của giải là có đến 9 nội dung tranh tài gồm đôi nữ 4.5, đôi nữ 6.0, đôi nữ mở rộng, đôi mẹ con, đôi cha con, đôi vợ chồng, đôi người nổi tiếng, đôi nam nữ cán bộ công chức, đôi nữ cán bộ công chức. Với nội dung đa dạng là cơ hội để nhiều đối tượng, nhiều VĐV các trình độ khác nhau có cơ hội tham dự giải. Về cơ cấu giải thưởng, giải có tiền thưởng cao nhất là dành cho nội dung đôi nữ mở rộng với mức 10 triệu đồng cho hạng nhất, 5 triệu đồng hạng nhì, 3 triệu đồng hạng ba. Các nội dung còn lại có mức thưởng như nhau là 3 triệu đồng cho hạng nhất, 2 triệu đồng cho hạng nhì và 1 triệu đồng dành cho hạng ba. Giải diễn ra vào ngày 19, 20.4 tại sân pickleball Tana (29 Đào Duy Anh, Q.Phú Nhuận, TP.HCM).

Sáng 7.3, Trung tâm dịch vụ việc làm thanh niên TP.HCM tổ chức chương trình "Tiếp sức người lao động và Ngày hội tuyển dụng, việc làm" năm 2025 nhằm giúp người lao động nhanh chóng tìm kiếm việc làm, ổn định cuộc sống. Đồng thời, giúp doanh nghiệp tuyển dụng nhanh chóng tìm được nhân sự phù hợp với các vị trí cần tuyển dụng. Hàng chục doanh nghiệp đã tuyển dụng trực tiếp tại ngày hội với hơn 10.000 vị trí việc làm trong các lĩnh vực như: ngân hàng, kinh doanh, tài chính kế toán, cơ khí, điện - điện tử, công nghệ thông tin, nhà hàng khách sạn, lao động phổ thông…Có thể kể như Công ty Cổ phần chăn nuôi C.P Việt Nam tuyển dụng gấp các vị trí: kế toán, kỹ sư IT, bảo trì điện, nhân viên kho… làm việc tại TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước.Ông Nguyễn Phương Tài Lộc, Trưởng phòng nhân sự của công ty, cho hay: "Trong năm 2025, công ty sẽ tuyển từ 1.200 – 1.400 người lao động. Sẽ có nhiều chế độ đãi ngộ. Đặc biệt là trong 2 tháng thử việc vẫn nhận được 100% lương, hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh hàng năm, nhiều phụ cấp…".Ông Nguyễn Minh Quan, Giám đốc sản xuất Khối chế tạo sản phẩm và EMS, Công ty TNHH OM Digital Solutions Việt Nam, cho biết để mở rộng quy mô sản xuất, công ty tuyển gấp các vị trí nhân viên như: kế toán, kỹ thuật sản phẩm, kỹ thuật thiết kế…Để thu hút người lao động ứng tuyển, công ty này đưa ra nhiều chế độ phúc lợi như: có xe đưa rước nhân viên, hỗ trợ nơi ở, đào tạo ngoại ngữ (tiếng Anh, tiếng Nhật) và kỹ năng miễn phí…Công ty Cổ phần Masan Meatlife đang tuyển công nhân sản xuất, công nhân chăn nuôi mà không yêu cầu kinh nghiệm, bằng cấp. Người ứng tuyển sẽ được đào tạo nghề.Công ty TNHH Nước giải khát Coca-Cola Việt Nam cũng tuyển các vị trí: nhân viên vận hành máy, kiểm soát chất lượng, làm việc tại tỉnh Long An. Khi được hỏi "làm việc tại công ty có gì hấp dẫn?", đại diện đơn vị này cho biết: "Người lao động được thưởng năm, thưởng tháng, thưởng đặc biệt. Bảo hiểm xã hội trên 100% lương, thu nhập cạnh tranh, được nghỉ 18 ngày phép/năm…".Bà Nguyễn Văn Hạnh Thục, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm TP.HCM (thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP.HCM), cho biết hiện nay qua đăng ký của doanh nghiệp tại trung tâm, đang có hơn 30.000 vị trí việc làm ở nhiều lĩnh vực đang chờ người lao động. "Hiện nay, nhà tuyển dụng không còn đặt nặng độ tuổi. Hầu như ở các độ tuổi đều có thể xin việc làm", bà Thục nói.Cũng theo bà Thục, người lao động trên cả nước khi đến TP.HCM tìm việc, có thể yên tâm khi đến Trung tâm Dịch vụ việc làm TP.HCM và Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên. Người lao động sẽ được giúp tư vấn, giới thiệu việc làm hoàn toàn miễn phí.Ông Nguyễn Văn Sang, Phó giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên, cho biết trong suốt tháng 3, người lao động ở các tỉnh, thành khi đến TP.HCM tìm việc sẽ được tiếp sức ở các bến xe: miền Đông cũ (Q.Bình Thạnh), miền Đông mới (TP.Thủ Đức), miền Tây (Q.Bình Tân), An Sương (Q.12) và Ngã tư ga (Q.12). 200 tình nguyện viên sẽ túc trực để hỗ trợ người lao động: kết nối việc làm, hướng dẫn đường đi, giới thiệu nhà trọ giá rẻ…"Bất cứ khi nào, nếu cần hỗ trợ, tư vấn, tìm hiểu thêm về các công việc, ngành nghề, pháp luật liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ người lao động, hoặc cần trang bị các kỹ năng bổ trợ nghề nghiệp mà mình quan tâm thì hãy liên hệ trực tiếp các văn phòng tư vấn, giới thiệu việc làm của trung tâm để được hỗ trợ miễn phí", ông Sang nói.Cũng theo ông Sang: "Có một điểm mới hoàn toàn của chương trình năm nay là Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP.Thủ Đức) và Trung tâm Y tế Q.Phú Nhuận đã đồng hành phối hợp hỗ trợ khám sức khỏe miễn phí cho người lao động để hoàn thiện hồ sơ xin việc làm".Luật sư Phan Tường Duy, Công ty Luật TNHH Hãng luật Roma (Q.Bình Thạnh), cho hay: "Người lao động khi có thắc mắc về luật Lao động, có thể liên hệ công ty để được tư vấn hoàn toàn miễn phí".Theo bà Nguyễn Văn Hạnh Thục, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm TP.HCM, người lao động có thể lưu lại một số địa chỉ tại TP.HCM, để khi có nhu cầu tìm việc, đến sẽ được tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí:153 Xô Viết Nghệ Tĩnh, P.17, Q.Bình Thạnh106/14D Điện Biên Phủ, P.17, Q.Bình Thạnh249 Tôn Đản, P.15, Q.4161 Nguyễn Chí Thanh, P.12, Q.5592 Nguyễn Ảnh Thủ, P.Trung Mỹ Tây, Q.1219A, đường 17, P.Linh Chiểu, TP.Thủ Đức456 Trường Chinh, P.13, Q.Tân Bình108 Phạm Thị Lòng, xã Trung An, H.Củ Chi1A Nguyễn Văn Lượng, P.6, Q.Gò Vấp

Thả lồng bè bát nháo ở khu neo đậu tàu thuyền