Vòng loại World Cup 2022: Thái Lan gửi thách thức đến trận tái đấu với Việt Nam
Dấu ấn Chủ tịch Đặng Gia Bena về hành trình tôn vinh vẻ đẹp người phụ nữ
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.
Tài sản 'vua thép', nữ tỉ phú USD sụt giảm do cổ phiếu đi lùi
The Guardian ngày 12.3 đưa tin một vụ việc hi hữu xảy ra tại Mỹ khi ông Jerald Kirkwood trình báo về tình huống khi ông đang nằm với một khẩu súng đặt trên giường, thì chú chó cưng đã nhảy lên giường và vô tình làm súng khai hỏa.Truyền thông địa phương dẫn thông tin từ cảnh sát cho hay viên đạn đã sượt qua đùi trái của người đàn ông. Cảnh sát nêu thêm chú chó tên Oreo, giống pitbull, đã leo lên giường, bị kẹt chân vào cò súng và gây cướp cò.Người phụ nữ ở cùng ông Kirkwood và Oreo vào thời điểm xảy ra vụ việc nói rằng Oreo là một chú chó tinh nghịch, thích nhảy nhót và bày trò. Người phụ nữ cho biết thêm từ giờ sẽ đảm bảo kiểm tra an toàn tất cả khẩu súng trong nhà. Cảnh sát coi đây là thương tích do tai nạn và không truy cứu chú chó hay người chủ. Ông Kirkwood đã được đưa đến bệnh viện với vết thương không nghiêm trọng.Giới chức bang Tennessee khẳng định việc cất giữ súng an toàn và trách nhiệm căn bản của những người sở hữu súng, khuyến cáo để vũ khí tránh xa tầm tay trẻ em, khóa chốt an toàn và cất đạn ở nơi khác.Ông Kirkwood không phải người đầu tiên "bị bắn" bởi thú cưng. Năm 2018, ông Richard Remme ở bang Iowa bị bắn vào chân khi khẩu súng trong thắt lưng cướp cò lúc ông đang chơi với chú chó cưng thuốc giống lai pitbul-labrador. Năm 2019, cựu cầu thủ bóng bầu dục Matt Branch nói chú chó labrador của anh đã dẫm lên khẩu súng săn, khiến súng cướp cò và bắn vào chân của ông, khiến ông phải phẫu thuật cắt cụt chân sau đó. "Tôi vui vì mình còn sống hơn là tức giận vì mất chân", ông Branch chia sẻ vào thời điểm đó.
Trước đây, lễ húy kỵ và linh vị của nhạc sư Nguyễn Quang Đại được tổ chức tại Q.8, TP.HCM. Tuy nhiên, năm 1996, linh vị của ông được thỉnh về đình Vạn Phước, xã Mỹ Lệ, (H.Cần Đước) để thờ phụng theo yêu cầu và nguyện vọng của đông đảo người dân địa phương.
Đã có cách để bạn tăng chiều cao cho con gái
Truyền thông Thái Lan đưa tin, theo đề xuất của Liên đoàn Bóng đá Thái Lan (FAT) lên Tổng cục TDTT Thái Lan (SAT), quốc gia chủ nhà của SEA Games 33 muốn dành nội dung bóng đá nam cho các cầu thủ trong lứa tuổi 22. Ngoài ra, cũng theo đề xuất này, những cầu thủ ngoài 22 tuổi sẽ không được bổ sung cho các đội bóng đá nam tham dự đại hội thể thao Đông Nam Á. Sở dĩ Thái Lan muốn độ tuổi dự SEA Games 33 là lứa U.22, với mục đích đón đầu giải bóng đá U.23 châu Á năm 2026. Cần biết rằng độ tuổi tham dự nội dung bóng đá nam tại các kỳ SEA Games không hề giống nhau. Ví dụ như tại SEA Games 30 năm 2019 (được tổ chức tại Philippines) và SEA Games 31 năm 2022 (được tổ chức tại Việt Nam), độ tuổi quy định là U.23, đồng thời mỗi đội được bổ sung thêm 3 cầu thủ ngoài 23 tuổi. Nhưng đến SEA Games 32 năm 2023 được tổ chức tại Campuchia, các đội không được bổ sung những cầu thủ quá tuổi 23. Thông thường, hội đồng thể thao Đông Nam Á sẽ thông qua điều lệ các môn và các nội dung thi đấu tại SEA Games, sau khi tham khảo ý kiến của các Ủy ban Olympic của các quốc gia thành viên. Tuy nhiên, theo thông lệ, tiếng nói của các nước chủ nhà của từng kỳ đại hội rất quan trọng ở những cuộc họp đồng thể thao khu vực. Chính vì thế, một khi phía chủ nhà Thái Lan đề xuất phương án sử dụng lực lượng U.22 thi đấu tại SEA Games 33, các đội bóng ở Đông Nam Á có thể bắt đầu tính toán lực lượng theo lứa tuổi trên.Việt Nam và Indonesia có sẵn lực lượng phù hợp Indonesia sẽ có lợi với đề xuất của FAT và SAT, vì Indonesia gần như sử dụng lực lượng U22 tham dự AFF Cup 2024. 22/24 cầu thủ Indonesia dự giải vô địch bóng đá Đông Nam Á nằm trong độ tuổi vừa nêu. Coi như các cầu thủ trẻ thuộc xứ sở vạn đảo đã có đợt "thử lửa" quan trọng trước SEA Games 33.Về phía bóng đá Việt Nam, cho dù lực lượng U.22 hay U.23 được quyền tham dự kỳ SEA Games sắp tới, chúng ta hầu như không thay đổi đáng kể sức mạnh. Hầu hết các cầu thủ trẻ tốt nhất của bóng đá Việt Nam đang ở độ tuổi 22, như thủ môn Trần Trung Kiên, Đoàn Huy Hoàng (cùng 22 tuổi), Cao Văn Bình (21 tuổi), hậu vệ Lê Nguyên Hoàng, Nguyễn Mạnh Hưng, Nguyễn Bảo Long (20 tuổi), Nguyễn Hồng Phúc, Hồ Văn Cường (22 tuổi), tiền vệ Khuất Văn Khang, Nguyễn Văn Trường, Nguyễn Thái Sơn, Nguyễn Đức Việt, Nguyễn Phi Hoàng (cùng 22 tuổi), tiền đạo Bùi Vĩ Hào, Nguyễn Quốc Việt, Nguyễn Thanh Nhàn, Trần Ngọc Sơn (cùng 22 tuổi), Nguyễn Đình Bắc (21 tuổi)…Chỉ có một ít gương mặt bị loại khá đáng tiếc, nếu độ tuổi tham dự SEA Games 33 là U.22, thay vì U.23, đáng kể nhất trong số này là thủ môn Nguyễn Văn Việt (23 tuổi, đang khoác áo CLB SLNA).Với lực lượng nói trên, đội tuyển U22 Việt Nam đủ sức cạnh tranh HCV nội dung bóng đá nam tại đại hội thể thao Đông Nam Á trong năm nay. Điều đáng chú ý là lực lượng U22 Việt Nam có khá nhiều kinh nghiệm thi đấu quốc tế. Những Trung Kiên, Vĩ Hào, Khuất Văn Khang, Thái Sơn, Văn Trường, Đình Bắc, Quốc Việt đã được khoác áo đội tuyển Việt Nam ở các giai đoạn khác nhau. Trong khi đó, Đức Việt, Thanh Nhàn, Văn Bình, Nguyên Hoàng, Mạnh Hưng từng dự vòng chung kết (VCK) U.20 châu Á năm 2023, hoặc dự VCK U.23 châu Á năm 2024. So về chất lượng chuyên môn lẫn kinh nghiệm thi đấu quốc tế, các cầu thủ trẻ của bóng đá Việt Nam hiện nay không hề thua kém các cầu thủ cùng trang lứa trong khu vực.
