Lì xì sách ngày đầu năm mới
Hô Tra chỉ cách trung tâm H.Tân Uyên chừng 20 km nhưng mỗi khi nhắc đến, cảm giác như đâu đó xa lắm, tận thâm sơn cùng cốc và luôn khiến các tay lái ngán ngẩm bởi đường vào bản vẫn đang... chờ lên đời, đất đá ngổn ngang. Ngồi xe vào Hô Tra chẳng khác gì một chuyến hành trình "vượt ngàn chông gai". Thế nhưng chốn non xa ấy là thủ phủ của loài địa lan nổi tiếng không chỉ Lai Châu mà khắp vùng Tây Bắc. Dân bản Hô Tra gọi giản đơn là cây lan đội tán, nhưng về xuôi người đời xưng tụng mỹ miều hơn là lan Trần Mộng - gợi về tích truyện vua Trần mơ thấy hương sắc loài hoa lan trong giấc mộng ngày xưa. Thủ phủ trung chuyển địa lan Trần Mộng những ngày giáp tết chính là Sapa. Ở thủ phủ trung chuyển lan Trần Mộng, các thương lái nhăn nhó kêu khó bởi giá bán ra năm nay không như giấc... mộng trần. Các năm trước, mỗi ngồng lan ngày cận tết, giá chạm khung từ 500.000 - 1 triệu đồng, một chậu lèo tèo đôi mươi bông đã có giá 20 triệu mà còn không đủ bán. Nhưng năm nay, lượng mua giảm mạnh, giá lan rớt thê thảm khi chưa bằng phân nửa so với cùng niên vụ trước đó. Trong khi đó, ở các "phiên chợ online", thị trường mua bán Trần Mộng lại rất nhộn nhịp, giá cây địa lan này cực "thơm", với những lời rao đầy hấp dẫn kiểu như: "79 ngồng hoa, giá 20 "củ" (20 triệu - PV), ship tận nhà, vào tận cửa, bê tận giường, cân chỉnh hoa đến khi mãn nguyện".Tìm về Hô Tra, nhịp sống những ngày giáp tết thật an nhàn, nhà nào cũng xum xuê các chậu địa lan xếp quanh, những cây đã đủ đầy cành lá, ngồng hoa chi chít, được tập kết về bãi chờ "trôi" về Hà Nội. Đến vườn nhà Vàng A Pa trong lúc ông chủ vườn đang chăm chút lại những chậu lan mới lớn, dành cho tết năm sau, A Pa phấn khởi: "Năm nay nhà mình được hơn 100 chậu, nhưng tính chậu to chỉ được khoảng 10 thôi. Vườn mình giờ chỉ còn chậu bé mới được một năm, chưa đủ tuổi xuất nên mình đem dưỡng, thay đất, đôn chậu, trộn tro trấu, phân bò để oải, rồi đắp đôn để sang năm chậu nào đạt thì bán". Hỏi về độ tuổi lý tưởng của lan Trần Mộng khi xuống núi, Vàng A Pa cho biết: "Chậu nào để lâu nhất được 4 năm, không để được hơn đâu, vì 4 năm là đẹp lắm rồi, thương lái họ đến họ ra giá cao mua hết nên không để dành được. Còn trung bình 2 năm là bán được hết". Trước sân nhà Vàng A Chùng, nườm nượp các chậu lan to oạch, những chậu ít hoa lắm đếm ra cũng toàn trên 20 ngồng. Một chậu 32 ngồng mập khỏe, thuộc giống Trần Mộng xanh ngọc, dự báo nở đúng tết, được A Chùng bán giá 1,5 triệu ngay tại vườn, bao luôn việc vận chuyển ra đến trung tâm H.Tân Uyên. Một mức giá mà dân chơi lan Trần Mộng miền xuôi khó nghĩ tới mỗi dịp tết về. Nhớ lại cung đường vào bản Hô Tra, chuyện đi xe thôi đã gật gù nhiêu khê lắm lắm, vậy mà còn chuyển cả chậu lan về huyện, tính sơ trọng lượng cũng hơn 40 kg, lại lồm cồm đủ hoa lá, tính riêng việc bọc đùm, băng bó, mất gần 1 giờ mới xong. Chở chậu lan từ Hô Tra xuống huyện mất gần 2 giờ đánh vật với cung đường hiểm trở, công vận chuyển thôi cũng đã xứng tầm. Hỏi A Chùng sao rẻ thế, cậu cười toe: "Anh em lên tận bản mua, mình bán thế thôi, năm nay thời tiết thuận nên nhà mình trồng được nhiều. Lan nó cũng như người ấy, nuôi nó khỏe thì lên nhiều ngồng, các chậu to nhà mình năm nay có đến 60 - 70 ngồng hoa". Hô Tra hợp với giống địa lan Trần Mộng bởi là sự hợp thành nhiều thuận lợi, từ thổ nhưỡng, khí hậu, nguồn nước… Tách biệt với thế giới bên ngoài vì giao thông không thuận lợi, nhưng nhờ thế mà Hô Tra có được bầu không khí trong lành, cây lan ở đây phát triển rất mạnh. Ngồng dài đo được hôm ở nhà Vàng A Chùng hơn 1,2 m, đếm ra hơn 40 bông, A Chùng cho biết ngồng dài trên 1 m là phổ biến, có những ngồng dài đến cả sải tay, gần 1,5 m. Để chuyển được những chậu địa lan từ Hô Tra về xuôi, ngày trước chỉ có thương lái từ Sapa sang định giá, thu gom và vận chuyển, năm nay người Hô Tra tự lo luôn phần việc này. Châu A Thào, "tổng tiêu đầu" địa lan của Hô Tra cho biết: "Bọn em tập hợp lan trong bản lại, dùng băng chính bó chậu, thuê xe đầu kéo vào chở mỗi chuyến được 20 chậu về huyện rồi tiếp tục thuê xe tải đưa về Hà Nội". Chứng kiến câu chuyện trồng lan, chăm sóc lan, cho đến cách thức đem giống hoa đặc hữu ở Hô Tra đến người tiêu dùng, hiểu được vì sao năm nay lan Trần Mộng giá mềm hơn các năm trước.Không phải vì kinh tế xuống, cũng không phải người chơi không mặn mà, mà là phương cách kinh doanh của người trồng lan đã thay đổi, không còn lệ thuộc nhiều vào thương lái trung gian. Trước đây, thương lái có cách mông má, gán ghép câu chuyện, đẩy sản vật đặc sản vùng miền lên thành cao quý, gắn với vua chúa, kiểu như là lan tiến vua, lan vua nằm mộng… cốt đẩy giá sản vật vượt ngưỡng. Trong khi người trực tiếp gắn liền với sản vật - trường hợp này là cây địa lan ở Hô Tra - lại bị o ép giá tơi tả. Phương tiện truyền thông phát triển, cũng giúp dân bản như Châu A Thào hiểu thêm nhu cầu thị trường và cách thức lấy gốc đem bán tận ngọn ở thời bây giờ không còn là bí mật hay quá khó. Lan Trần Mộng quay về giá trị đúng nhờ hình thức kinh doanh như thế. Nguồn lợi kinh doanh đến trực tiếp với người tạo ra sản phẩm, qua đó khuyến khích người trồng lan ở Hô Tra tối ưu được thế mạnh vốn có, từ việc nhân giống, chăm sóc, phát triển quy mô thành một vùng địa lan thủ phủ của Lai Châu. Chuyển lan xuống Hà Nội từ đầu tháng 1.2025, bày gian hàng trên đường Cổ Linh, đến chiều tối 28 tháng chạp, Châu A Thào cùng các anh em ở bản Hô Tra linh đình với bữa tiệc ở trung tâm H.Tân Uyên, kết thúc chuyến đem lan về phố thành công mỹ mãn. Thào khoe: "Bọn em bán hết anh ạ, hơn 200 chậu, giá trung bình trên 200.000/ngồng". Các chậu lan A Thào mang từ Hô Tra xuống, chậu bé nhất 15 ngồng bông, nhiều nhất 68 ngồng, một thu nhập đáng để vui mừng. Cũng nhờ thông tin rộng mở, những hộ trồng lan ở Hô Tra như nhà Vàng A Chùng với 9 năm kinh nghiệm chăm sóc và nhân giống lan Trần Mộng, nay đều tự chủ tất cả các công đoạn, từ gieo trồng, chăm sóc, giao bán. Hôm ở vườn nhà Vàng A Pa, gặp một chậu lan có màu nâu tím lạ mắt đang trổ bông, hỏi ra mới biết A Pa lấy giống từ Trung Quốc sang để ươm thử hơn năm nay, cây phát triển khỏe, ngồng hoa dài.A Pa hào hứng bảo chỉ sang năm sau là có thể nhân giống ra rộng được. Hiện lan Trần Mộng ở Hô Tra đang có 7 màu khác nhau, phổ biến có xanh ngọc, vàng chanh, xanh lơ, vàng nâu… Cả 140 hộ ở bản Hô Tra đều trồng địa lan. Thống kê từ Phòng Nông nghiệp H.Tân Uyên, tính bình quân mỗi hộ 100 chậu, giá thị trường thấp nhất là 1 triệu/chậu, đủ để Hô Tra năm nay tưng bừng tết lớn.Bệnh nhân bị cắt dương vật do bác sĩ chẩn đoán nhầm
Chưa đầy nửa năm sau khi mở bán tại Philippines - thị trường quốc tế đầu tiên, mẫu xe điện cỡ nhỏ VinFast VF 3 vừa tiếp tục gây chú ý, khi chính thức đặt chân đến Indonesia; thông qua Triển lãm Ô tô Quốc tế Indonesia (IIMS) 2025.Tại "xứ vạn đảo", mẫu xe "hạt tiêu" nhà VinFast sẽ phân phối với duy nhất tùy chọn mua xe kèm pin. Mức giá niêm yết 227.650.000 IDR (tương đương khoảng 360 triệu đồng), cao hơn đáng kể so với cùng tùy chọn tại thị trường Việt Nam 322 triệu đồng) và thị trường Philippines (745.000 peso, tương đương 328 triệu đồng). Mặc dù vậy, với 1.000 khách hàng đầu tiên, hãng áp dụng thêm chương trình ưu đãi trị giá 7.850.000 IDR (tương đương khoảng 12 triệu đồng).Đáng chú ý, tương tự tại Việt Nam, VinFast cũng triển khai chương trình miễn phí sạc tại hệ thống trạm sạc của hãng do V-GREEN vận hành. Áp dụng từ nay đến hết 1.3.2028 đối với chủ xe VF 3 và hết ngày 31.12.2027 đối với chủ sở hữu các mẫu xe VF 5 và VF e34. Hãng xe Việt cho biết sẽ cùng V-GREEN đặt mục tiêu phát triển 30.000 cổng sạc VinFast trên toàn lãnh thổ Indonesia đến cuối năm 2025.Đặc biệt, cùng với 2 mẫu xe "đàn anh", đây cũng là lần đầu tiên VF 3 được bố trí tùy chọn tay lái nghịch nhằm tương thích với thị trường Indonesia. Các thông số và trang bị khác về cơ bản vẫn giống với VF 3 tại quê nhà Việt Nam.Cụ thể, mẫu mini-SUV này sở hữu kích thước các chiều dài, rộng, cao lần lượt 3.190 x 1.679 x 1.652 (mm), khoảng sáng gầm xe 175 mm. Thiết kế nổi bật với biểu tượng hình đôi cánh dang rộng ở đầu xe. VF 3 trang bị bộ mâm hợp kim kích thước 16 inch.Bên trong ca-bin, mẫu xe của VinFast bố trí 2 cửa với 4 ghế ngồi; gồm hai ghế riêng biệt ở hàng trước và một ghế đôi cho hành khách phía sau. Ngoài ra, xe nổi bật với màn hình giải trí cảm ứng cỡ lớn 10 inch, cùng cần gạt chuyển số sau vô-lăng.Ở khả năng vận hành, VF 3 sử dụng động cơ điện có công suất tối đa 43 mã lực và mô-men xoắn cực đại 110 Nm, bộ pin lithium-ion dung lượng 18,64 kWh, có thể di chuyển tới 215 km sau mỗi lần sạc đầy, khả năng sạc nhanh từ 10% - 70% trong 36 phút. VF 3 tăng tốc từ 0 - 50 km/giờ trong vòng 5,3 giây và đạt vận tốc tối đa lên đến 100 km/giờ.Tại Indonesia, VinFast áp dụng chính sách bảo hành hấp dẫn lên tới 7 năm hoặc 160.000 km cho xe (tùy điều kiện nào đến trước) và 8 năm không giới hạn km cho pin.Ngoài ra, xe cũng có nhiều tùy chọn màu khác biệt cho thị trường "vạn đảo". Cụ thể, ngoài các màu cơ bản thường thấy như trắng, đỏ và xám; mẫu mini-SUV của VinFast cũng có thêm màu đen (độc quyền tại thị Indonesia), cung cấp bốn tùy chọn hai tông màu gồm vàng, xanh lá, xanh dương và hồng phấn, tất cả đều kết hợp với nóc xe sơn trắng.Những chiếc VinFast VF 3 tay lái nghịch đầu tiên dự kiến sẽ được bàn giao đến khách hàng tại Indonesia từ tháng 4.2025. Như vậy, dù chỉ chính thức ra mắt lần đầu tiên từ tháng 8.2024, nhưng đây đã là thị trường quốc tế thứ 2 mẫu "xe hạt tiêu" thương hiệu Việt đặt chân đến.Tại Việt Nam, VF 3 đã ghi nhận thành công ngoài mong đợi với doanh số lũy kế năm 2024 đạt hơn 25.000 xe sau 5 tháng mở bán. Mẫu xe này cùng "đàn anh" VF 5 giúp VinFast ghi dấu một năm "bùng nổ" với lượng xe bàn giao đạt gần 87.000 chiếc.
Thương nhớ miền ‘đất sen hồng’
Tờ The Guardian ngày 6.2 đưa tin một bác sĩ tại thành phố Aosta (Ý) đang bị điều tra sau khi dùng máy CT tại bệnh viện để chụp cho mèo cưng của mình và còn tiến hành phẫu thuật để cứu mạng con vật.Bác sĩ Gianluca Fanelli đưa mèo Athena đến Bệnh viện Umberto Parini, nơi ông làm quản lý đơn vị X-quang, sau khi con vật bị ngã từ mái nhà. "Nó đang vào thời khắc sinh tử. Tôi biết rằng mình chỉ có thể cứu nó nếu can thiệp nhanh", theo vị bác sĩ. "Cô" mèo Athena đã được chụp CT nhanh trước khi được bác sĩ Fanelli tiến hành phẫu thuật tràn khí màng phổi tại phòng chụp mạch máu của đơn vị.Athena sống sót sau tai nạn, nhưng cơ quan y tế địa phương tiến hành một cuộc điều tra nội bộ và chuyển vụ việc cho các công tố viên ở Aosta. Bác sĩ Fanelli hiện đối diện cáo buộc lãng phí tiền công quỹ và tước đoạt các dịch vụ thiết yếu của bệnh nhân.Để bào chữa cho mình, bác sĩ Fanelli cho biết ông đã sử dụng thiết bị của bệnh viện sau giờ làm việc, khi tất cả các lần chụp X-quang theo lịch trình trong ngày đã hoàn tất và không có bệnh nhân nào khác được đặt lịch xét nghiệm khẩn cấp.Athena đã rơi từ tầng 6 của tòa nhà nơi nó sinh sống và là một trong 5 con mèo hoang mà ông Fanelli đã "giải cứu khỏi đường phố và thoát khỏi những điều kiện khắc nghiệt"."Tôi xin lỗi nếu tất cả những điều này dẫn đến vi phạm các quy tắc", ông nói, đồng thời nói thêm rằng ông sẵn sàng hoàn trả cho bệnh viện nếu hành động trên gây tốn kém."Là một bác sĩ có nghĩa là thực hiện một nhiệm vụ. Động lực chính là sự sống chảy trong mắt những ai giao phó bản thân cho sự chăm sóc của bạn. Và sự sống này chảy trong mọi sinh vật sống. Nếu con mèo của tôi chết, tôi sẽ không bao giờ có thể tha thứ cho bản thân, đặc biệt là vì các con tôi rất yêu quý nó", theo ông Fanelli.Vợ của bác sĩ này là bà Nicoletta Spelgatti, một thượng nghị sĩ thuộc đảng Lega, nói rằng "chồng tôi đã cứu một mạng, chỉ có vậy thôi".
Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, hiện nay, từ Huế đến Ninh Thuận đã có mưa lớn và giông; Tây nguyên có mưa rào và giông rải rác, có nơi mưa to. Lượng mưa tính từ 19 giờ ngày 23.2 - 8 giờ ngày 24.2 có nơi trên 80 mm như: Bạch Mã (Huế) 116,4 mm, Bà Nà (Đà Nẵng) 233 mm, Trà Hiệp (Quảng Ngãi) 101,8 mm, Sông Hinh 4 (Phú Yên) 202,2 mm, Phù Mỹ (Bình Định) 96 mm, Ea M Doal (Đắk Lắk) 134,4 mm, Hiếu (Kon Tum) 80,2 mm…Ngày và đêm 24.2, các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Quảng Trị có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to với lượng mưa 15 - 30 mm, có nơi trên 70 mm; khu vực từ Huế đến Khánh Hòa có mưa vừa, có nơi mưa to đến rất to và giông với lượng mưa 20 - 40 mm, có nơi trên 100 mm. Khu vực Đông Tây nguyên và Nam bộ có mưa rào và giông rải rác, có nơi mưa vừa, mưa to với lượng mưa 10 - 30 mm, có nơi trên 50 mm.Mặc dù không phải mùa mưa nhưng từ đêm qua đến sáng nay, cơ quan khí tượng liên tục phát cảnh lũ quét và sạt lở đất ở khu vực Đà Nẵng, Phú Yên, Đắk Lắk.Theo đó, tính từ 5 giờ ngày 23.2 - 5 giờ ngày 24.2, một số nơi thuộc Đà Nẵng, Phú Yên và Đắk Lắk đã có mưa vừa, mưa to như: Bà Nà (Đà Nẵng) 377 mm, Sông Hinh 4 (Phú Yên) 331 mm, xã Ea Mdoan (Đắk Lắk) 241 mm... Mô hình độ ẩm đất cho thấy một số khu vực thuộc các tỉnh, thành trên đã gần bão hòa (trên 85%) hoặc đạt trạng thái bão hòa.Trong 6 giờ tới, nguy cơ xảy ra lũ quét trên các sông, suối nhỏ, sạt lở đất trên sườn dốc tại các tỉnh, thành trên, đặc biệt tại H.Hòa Vang (Đà Nẵng); các huyện Đồng Xuân, Phú Hòa, Sơn Hòa, Sông Hinh, Tây Hòa, Tuy An và TX.Đông Hòa, TX.Sông Cầu, TP.Tuy Hòa (Phú Yên); các huyện Ea Kar, Krông Bông, M'Đrắk (Đắk Lắk).Trong những ngày tới, miền Trung tiếp tục xảy ra mưa lớn. Cụ thể, Bắc Trung bộ đêm 25 - 26.2, có mưa rào và giông rải rác, sau có mưa vài nơi, sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ rải rác, trưa chiều trời nắng.Trung và Nam Trung bộ đêm 25.2 có mưa vừa, có nơi mưa to đến rất to; ngày 26.2 có mưa, mưa rào rải rác và có nơi có giông. Từ ngày 27.2, mưa tập trung vào chiều và tối, ngày nắng.
Bánh gối - món ăn vặt và ký ức một thời Hà Nội
Anh Hồ Khanh, nghệ sư trang điểm và làm tóc tại TP.HCM (là người đưa ra ý tưởng chụp ảnh cưới thời bao cấp cho cặp đôi Minh Ngọc cùng Anthony Huỳnh), cho hay: "Những bộ trang phục cưới theo kiểu thời bao cấp được mình thiết kế từ rất lâu nhưng đến nay mới có duyên cho cặp đôi 9x này mặc. Để pha chút nét hiện đại, mình còn trang điểm phần mắt cô dâu màu nâu thay vì xanh như ngày xưa. Khi chia sẻ những bức ảnh cưới thời bao cấp của cặp đôi 9x lên mạng xã hội thì mọi người đón nhận, mình cũng rất vui và hạnh phúc".