vn68

Xe buýt chạy bát nháo, chuyển làn theo kiểu 'đè đầu' xe khác trên phố

Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.

Lo sợ bị quấy rối, sàm sỡ khi đi xe khách

Thủ thành Nguyễn Filip xin phép tạm rút khỏi đội tuyển Việt Nam ở đợt tập trung tháng 3 vì lý do gia đình. Được biết, do người thân của Nguyễn Filip đang lâm bệnh nặng nên thủ môn này đã có kế hoạch trở về nhà.Sau khi tiếp nhận thông tin, HLV Kim Sang-sik đã quyết định triệu tập thủ môn Trần Trung Kiên từ U.22 Việt Nam lên thay thế. Trung Kiên sinh năm 2003, cao 1,91 m, là một trong những gương mặt trẻ giàu triển vọng và cũng là một trong ba thủ môn của đội tuyển Việt Nam vô địch AFF Cup 2024. Như vậy, 3 thủ môn của đội tuyển Việt Nam ở đợt tập trung này là Đình Triệu, Văn Việt và Trung Kiên. HLV thủ môn Lee Woon-jae cũng đã trở lại để hỗ trợ những người gác đền đầy triển vọng mà đội tuyển Việt Nam đang sở hữu. Việc triệu tập Trung Kiên không chỉ giúp đội tuyển duy trì chiều sâu lực lượng mà còn tạo cơ hội cho thủ môn trẻ tích lũy kinh nghiệm khi làm việc cùng các đàn anh. Trung Kiên cùng Thái Sơn, Vĩ Hào, Lý Đức, Văn Khang là 5 gương mặt U.22 đang khoác áo đội tuyển Việt Nam. Hiện tại, đội tuyển Việt Nam đang tích cực chuẩn bị cho trận giao hữu với đội tuyển Campuchia và trận gặp đội tuyển Lào tại vòng loại Asian Cup 2027. Sự điều chỉnh này sẽ không ảnh hưởng đến kế hoạch chung của đội.Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) gửi lời chúc sức khỏe đến người thân của Nguyễn Filip và đón đợi sự trở lại của anh cùng đội tuyển Việt Nam trong những đợt tập trung tiếp theo.

Ký ức rưng rưng

Giới chức y tế Israel cho hay các nhóm pháp y đang chuẩn bị khám nghiệm thi thể mới để xác nhận danh tính, theo ReutersTrước đó, Hamas vào hôm 20.2 đã đồng ý trao trả thi thể của Shiri Bibas và hai con trai của cô là Kfir và Ariel, cùng với thi thể của một con tin khác theo lệnh ngừng bắn chấm dứt giao tranh ở Dải Gaza kể từ tháng trước.Hamas đã trả 4 thi thể và phía Israel cũng đã xác định có 3 thi thể là của hai cậu bé Bibas và con tin còn lại, Oded Lifshitz. Tuy nhiên, các chuyên gia Israel xác định thi thể thứ tư là của một người phụ nữ không rõ danh tính chứ không phải Shiri Bibas. Cô này đã bị bắt cóc cùng với hai con trai và chồng là Yarden trong cuộc tấn công của Hamas vào Israel ngày 7.10.2023.Ông Basem Naim, một thành viên thuộc ban chính trị của Hamas, nói rằng "những sai lầm đáng tiếc" có thể xảy ra, đặc biệt là khi cuộc ném bom của Israel đã trộn lẫn thi thể của các con tin Israel và người Palestine."Chúng tôi khẳng định rằng việc giữ lại bất kỳ thi thể nào, hoặc không tuân thủ những giao ước và thỏa thuận mà chúng tôi đã ký kết, đều không nằm trong giá trị hoặc lợi ích của chúng tôi", ông Naim nhấn mạnh.Việc không trao trả đúng thi thể con tin đã gây ra sự phẫn nộ ở Israel và khiến Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đe dọa sẽ trả thù. "Chúng tôi sẽ hành động để đưa Shiri trở về nhà cùng với tất cả các con tin của chúng tôi - cả sống lẫn đã chết - và đảm bảo Hamas phải trả giá đầy đủ cho hành vi vi phạm thỏa thuận một cách tàn ác và độc ác này", ông Netanyahu nói trong một tuyên bố qua video.Hamas vào tháng 11.2023 nói rằng Shiri Bibas và hai đứa con trai của cô này đã thiệt mạng trong một cuộc không kích của Israel. Trong khi đó, quân đội Israel nói các đánh giá tình báo và phân tích pháp y về thi thể của những đứa trẻ nhà Bibas cho thấy nạn nhân đã bị những kẻ bắt cóc cố ý giết hại.Sau khi trả 4 thi thể con tin nói trên, 6 con tin còn sống sẽ được thả vào hôm nay 22.2 để đổi lấy 602 người Palestine là tù nhân và bị giam giữ, và việc bắt đầu đàm phán cho giai đoạn thứ hai của lệnh ngừng bắn dự kiến sẽ diễn ra trong những ngày tới, theo Reuters dẫn thông báo từ Hamas.

Bắt đầu ngày mới với tin tức sức khỏe, bạn đọc còn có thể xem thêm các bài viết: Biểu hiện run toàn thân xuất hiện ở người trẻ, nguyên nhân do đâu?; Thói quen không ngờ đang gây hại cho tim của bạn; Phát hiện sức mạnh chống ung thư từ món ăn vặt hằng ngày của nhiều người...Vitamin D mang lại nhiều lợi ích thiết yếu cho xương, cơ, dây thần kinh và hệ miễn dịch. Khi thiếu vitamin D, cơ thể sẽ xuất hiện những bất ổn mà người mắc dễ tưởng nhầm là bệnh vặt.Những người có nguy cơ cao bị thiếu vitamin D là người ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, chẳng hạn người làm việc trong nhà cả ngày, sống ở vùng có ít ánh nắng hoặc thường xuyên che chắn quá mức khi ra ngoài. Ngoài ra, người có da sẫm màu, béo phì, mắc bệnh gan, thận cũng dễ bị thiếu vitamin D.Thiếu vitamin D có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe sau:Mệt mỏi kéo dài. Cảm thấy mệt mỏi sau một ngày làm việc là điều bình thường. Thế nhưng, nếu luôn cảm thấy mệt mỏi, thậm chí kiệt sức dù đã nghỉ ngơi đầy đủ thì đó có thể là dấu hiệu của thiếu vitamin D.Đau nhức cơ, xương. Đau nhức cơ và xương là triệu chứng phổ biến của thiếu vitamin D. Triệu chứng này thường bị nhầm lẫn là do căng cơ hoặc vấn đề về tuổi tác. Đặc điểm phân biệt là tình trạng đau nhức do thiếu vitamin D sẽ kéo dài và không rõ nguyên nhân.Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi, nhờ đó xương và cơ bắp khỏe mạnh. Khi thiếu loại vitamin này, xương sẽ trở nên giòn hơn, dễ đau nhức và thậm chí làm tăng nguy cơ loãng xương. Nội dung tiếp theo của bài viết này sẽ có trên trang sức khỏe ngày 16.2.Nghiên cứu mới vừa được công bố trên tạp chí Gut Microbes, đã bất ngờ phát hiện thêm một tác dụng đặc biệt của sữa chua với ung thư trực tràng.Trong bối cảnh tỷ lệ ung thư trực tràng ở những người trẻ đang tăng ở mức báo động, theo báo cáo năm 2023 của Hiệp hội Ung thư Mỹ, thì bất cứ điều gì làm giảm nguy cơ loại ung thư này cũng đều rất quan trọng.Các nhà khoa học từ Trường Y tế Công cộng Harvard T.H Chan (Mỹ) đã phân tích dữ liệu sức khỏe được thu thập trong ít nhất 3 thập kỷ của 132.056 người tham gia.Các tác giả đã điều tra xem ăn sữa chua thường xuyên có giúp giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng hay không, tập trung vào các khối u chứa vi khuẩn có lợi Bifidobacterium, cụ thể là 2 dạng ung thư đại tràng: Khối u dương tính với Bifidobacterium và khối u âm tính với Bifidobacterium.Họ đã thu thập thông tin chi tiết về chế độ ăn uống, lối sống và sức khỏe của những người tham gia, bao gồm lượng sữa chua tiêu thụ.Các nhà nghiên cứu đã chia những người tham gia thành 2 nhóm: Tiêu thụ ít hơn 1 khẩu phần sữa chua mỗi tháng và tiêu thụ từ 2 khẩu phần sữa chua trở lên mỗi tuần.Kết quả đã phát hiện tiêu thụ 2 khẩu phần sữa chua trở lên mỗi tuần giúp giảm đến 47% nguy cơ ung thư đại tràng dương tính với Bifidobacterium, so với hiếm khi ăn sữa chua. Nội dung tiếp theo của bài viết này sẽ có trên trang sức khỏe ngày 16.2.Có những thói quen tưởng chừng như vô hại nhưng lại đang âm thầm gây nguy hiểm cho sức khỏe tim mạch của bạn hằng ngày.Tiến sĩ Christopher Broyd, bác sĩ tư vấn tim mạch tại Bệnh viện Nuffield Health Brighton (Vương quốc Anh), đã cảnh báo năm hành vi có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe tim mạch của bạn.Ít vận động. Tiến sĩ Christopher Broyd cảnh báo lối sống ít vận động có thể dẫn đến tăng cân, cholesterol cao và tăng huyết áp, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.Việc tập thể dục thường xuyên rất quan trọng đối với sức khỏe tim mạch nhưng không cần phải ép buộc bản thân phải đến phòng tập mỗi ngày."Dù đó là khiêu vũ, bơi lội, đạp xe hay chơi một môn thể thao đồng đội thì việc tìm kiếm điều gì đó vui vẻ sẽ giúp bạn dễ dàng duy trì động lực hơn. Hãy cố gắng chọn thời điểm trong ngày phù hợp nhất với bạn và tuân thủ, cho dù đó là vào buổi sáng, trong giờ nghỉ trưa hay buổi tối", tiến sĩ Christopher Broyd cho biết.Căng thẳng mãn tính. "Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tim bằng cách làm tăng huyết áp và tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ", tiến sĩ Christopher Broyd giải thích.Căng thẳng khuyến khích các cơ chế đối phó không lành mạnh như ăn quá nhiều hoặc hút thuốc. Riêng căng thẳng công việc mãn tính còn làm tăng huyết áp, dẫn đến thói quen ăn uống kém và rối loạn giấc ngủ, gây hại cho sức khỏe tim mạch theo thời gian.Để kiểm soát căng thẳng hiệu quả, vị bác sĩ này khuyên: "Hoạt động thể chất thường xuyên, chẳng hạn như đi bộ, yoga hoặc tập thể dục, có thể giúp giải tỏa căng thẳng tích tụ và cải thiện tâm trạng thông qua tăng cường endorphin". Hãy bắt đầu ngày mới với tin tức sức khỏe để xem thêm nội dung bài viết này bạn nhé!

Công ty Việt vào danh sách startup EdTech quốc tế

Tờ Khmer Times hôm nay 17.1 dẫn thông báo từ CMAC cho hay hai người rà phá bom mìn, Pov Nepin và Oeun Chandara, đã tử nạn khi đang rà phá một bãi mìn rộng hơn 82.500 m2. Bãi mìn này được phân loại là bãi mìn đường bộ cũ và những quả mìn còn sót lại ở đó là do lực lượng Pol Pot đặt trong giai đoạn từ năm 1982-1989, theo Khmer Times.Bãi mìn nói trên là một phần trong kế hoạch rà phá bom mìn năm 2024 của tổ chức rà phá bom mìn HALO Trust. CMAC đã tiếp quản việc rà phá theo dự án do Đức tài trợ này cho năm 2025.Ông Lý Thuch, Phó chủ tịch thứ nhất của Cơ quan Hành động Bom mìn và Hỗ trợ Nạn nhân Campuchia (CMAA) hôm 16.1 đã vô cùng thương tiếc về "sự mất mát của những người lính rà phá bom mìn dũng cảm đã hy sinh tính mạng của mình trong lúc làm việc để đảm bảo đất đai an toàn cho người dân".Ông Thuch nhấn mạnh: "Trước sự mất mát thương tâm này, chúng ta phải tăng cường hơn nữa các biện pháp an toàn cho tất cả những người rà phá bom mìn". Ông cho biết thêm CMAA sẽ tìm ra nguyên nhân vụ nổ mìn.Cũng theo ông Thuch, CMAA sẽ hỗ trợ gia đình của cả hai người đàn ông tử nạn nói trên tổ chức tang lễ theo nghi thức Phật giáo và lưu ý rằng Hội Chữ thập đỏ Campuchia cũng như các tổ chức khác sẽ viện trợ.Từ năm 1997-2024, tổng cộng có 156 nhân viên rà phá bom mìn đã thiệt mạng hoặc bị thương, trong đó có 31 trường hợp tử vong và 125 trường hợp bị thương dẫn đến tàn tật, theo Khmer Times.Tại một hội nghị chống bom mìn được tổ chức tại thành phố Siem Riep vào tháng 11.2024, Thủ tướng Campuchia Hun Manet cho hay kể từ năm 1992, Campuchia đã rà phá hơn 3.000 km2 đất có bom mìn, phá hủy hơn một triệu quả mìn và ba triệu vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh. Ông cho biết thêm cần phải rà phá thêm hơn 1.600 km2 đất bị ô nhiễm nên còn khoảng một triệu người Campuchia bị ảnh hưởng bởi bom mìn còn sót lại sau chiến tranh, theo AFP.