Giá USD hôm nay 6.5.2024: Ngân hàng nhích nhẹ sáng đầu tuần
Lợi thế sân nhà rõ ràng là không đủ để CLB Trẻ TP.HCM gây ra khó khăn cho đội đầu bảng Ninh Bình. Với đội hình quá vượt trội rải đều ở cả 3 tuyến, đặc biệt là ngôi sao Hoàng Đức ở tuyến giữa, các học trò của HLV Nguyễn Việt Thắng dễ dàng tạo ra một thế trận áp đặt. Ngay phút thứ 3, đội khách đã có được điều mình muốn. Sau đường tạt bóng chính xác của Mạch Ngọc Hà, Phạm Gia Hưng đánh đầu cận thành, mở tỷ số trận đấu. Nhận bàn thua sớm, CLB Trẻ TP.HCM dồn lên tấn công tương đối mạnh mẽ. Tuy nhiên, những gì họ làm được chỉ là một cú sút xa khá tốt của Ngọc Bảo, khiến Đặng Văn Lâm phải bay người cản phá. Còn lại, các pha phối hợp của các học trò HLV Trần Duy Quang là chưa đủ sắc sảo. Trong khi đó, CLB Ninh Bình duy trì một nhịp độ thi đấu vừa phải, thong dong nhưng gần như làm chủ mọi thứ. Vì thế, phải đến đầu hiệp 2, họ mới có thêm bàn thắng. Phút 53, từ một pha đá phạt bên cánh phải, Hoàng Đức treo bóng chính xác, tạo điều kiện cho Văn Hiếu đánh đầu tung lưới CLB TP.HCM để nhân đôi cách biệt. Phút 73, Gia Hưng hoàn tất cú đúp sau pha dọn cỗ của Đinh Thanh Bình, nhà vô địch AFF Cup 2024. Chung cuộc, CLB Ninh Bình giành chiến thắng dễ dàng 3-0 để nối dài chuỗi thắng liên tiếp lên con số 10. Với chiến thắng này, CLB Ninh Bình vững vàng trên đỉnh bảng với 30 điểm, hơn đội Bình Phước và PVF-CAND 10 điểm. Họ thoải mái "tọa sơn quan hổ đấu" khi hai đội xếp sau có cuộc đại chiến trên sân Bình Phước vào tối 1.3. Nhìn vào những con số thống kê, thầy trò HLV Nguyễn Việt Thắng được dự đoán gần như chắc chắn lên ngôi vô địch giải hạng nhất. Họ có hàng công mạnh nhất giải với 18 bàn thắng. Nếu Hoàng Đức không tỏa sáng thì Mạch Ngọc Hà, Nguyễn Quốc Việt, Phạm Văn Thành, Phạm Gia Hưng... sẽ lên tiếng. Họ cũng sở hữu hàng thủ chắc chắn nhất khi chỉ nhận đúng 1 bàn thua. Đáng nói, bàn thua đó xuất phát từ sai lầm cá nhân của thủ môn Văn Lâm. Nếu người gác đền Việt kiều chơi tập trung hơn một chút, CLB Ninh Bình đã có thể giữ sạch lưới trong cả 10 trận đấu. Nếu cứ duy trì phong độ ấn tượng như thế này, CLB Ninh Bình sẽ sớm giành vé trực tiếp dự V-League mùa tiếp. "Xem Gold Star V.League 2-2024/25 đỉnh nhất trên FPT Play, tại https://fptplay.vn'Tết nhân ái xuân Giáp Thìn 2024' và 'Chợ tết 0 đồng' đến với người dân Cần Thơ
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Thi đánh giá năng lực: Ít thí sinh điểm cao, có nên thi tiếp đợt 2?
Nhan Phúc Vinh đóng vai nam chính trong Duyên. Bộ phim tình cảm gia đình xoay quanh cuộc sống tại một nông trại, nơi ba thế hệ chung sống, gìn giữ và phát triển vùng đất nông nghiệp xanh mát. Bộ phim không chỉ kể về hành trình dựng xây và bảo vệ nông trại, mà còn là câu chuyện về tình yêu, tình thân và sự trưởng thành của những người trẻ và cả những tham vọng tranh giành gia sản của những người thân trong gia đình.Bộ phim xoay quanh câu chuyện của Hoàng Nam (Nhan Phúc Vinh), một kỹ sư nông nghiệp tài năng, tận tâm với công việc và luôn mong muốn phát triển nền nông nghiệp bền vững. Anh trở về quê nhà để tiếp quản và cải tiến nông trại Thủy Mộc, nơi mang đầy ký ức tuổi thơ và là niềm tự hào của gia đình.Tại đây, Hoàng Nam vô tình bị cuốn vào một cuộc hôn nhân bất đắc dĩ với Duyên (Tăng Huỳnh Như) - cô gái trẻ cá tính, mạnh mẽ và bướng bỉnh. Xuất thân trong gia đình có truyền thống làm nông, Duyên không thích bị sắp đặt số phận và luôn muốn chứng minh bản thân có thể tự quyết định cuộc đời mình. Mối quan hệ của cả hai bắt đầu với những mâu thuẫn, tranh cãi khi họ có quá nhiều điểm khác biệt.Thế nhưng, chính sự chung tay làm việc tại nông trại, cùng nhau đối mặt với những thử thách trong cuộc sống, Hoàng Nam và Duyên dần thấu hiểu và xích lại gần nhau hơn. Từ một cuộc hôn nhân không tình yêu, họ dần nảy sinh những rung động chân thành, để rồi nhận ra nhau chính là định mệnh.Bên cạnh chuyện tình cảm, bộ phim còn khắc họa hành trình trưởng thành của những người trẻ đang theo đuổi ước mơ và hoài bão của riêng mình, bao gồm Hoàng Quân (Trần Ngọc Vàng) - người em trai luôn bị áp lực bởi cái bóng của anh trai nhưng quyết tâm tìm lối đi riêng; Ái Mỹ (Lý Hồng Ân) một cô gái thành phố năng động, thích nghi với cuộc sống thôn quê; Dũng (Võ Đình Hiếu) - chàng trai kiên trì, theo đuổi ước mơ làm nông nghiệp sạch...Duyên không chỉ đơn thuần là một bộ phim tình cảm mà còn mang đến một góc nhìn mới về giá trị của gia đình, tình yêu thiên nhiên và sự gắn kết với đất đai. Phim đưa khán giả rời xa cuộc sống phố thị ồn ào, hòa mình vào thiên nhiên, tận hưởng những khoảnh khắc yên bình, từ ánh nắng ban mai đến những cơn mưa tưới mát cánh đồng.Qua từng tập phim, khán giả sẽ cảm nhận được những bài học về sự kiên trì, lòng yêu thương và khát khao sống trọn vẹn. Đồng thời, bộ phim cũng tôn vinh những con người âm thầm đóng góp cho nền nông nghiệp bền vững - một ngành nghề tuy vất vả nhưng lại vô cùng ý nghĩa.Dàn diễn viên thực lực như Nhan Phúc Vinh, Tăng Huỳnh Như, Trần Ngọc Vàng, Lý Hồng Ân, Khánh Huyền, Thân Thúy Hà, Bá Nghị... góp phần tạo nên bức tranh nhiều màu sắc về tuổi trẻ nhiều đam mê và chiều sâu cho câu chuyện gia đình.Đây cũng là lần đầu tiên Nhan Phúc Vinh kết đôi với Tăng Huỳnh Như trên màn ảnh nhỏ. Chia sẻ về vai diễn này, nam diễn viên gốc miền Tây cho biết: "Rất lâu rồi tôi mới đóng một bộ phim phục vụ khán giả miền Tây sau nhiều năm ra bắc đóng phim. Để hoàn thành các cảnh quay trong Duyên tôi cùng ê kíp đã đi đến 12 tỉnh thành khắp miền Đông và miền Tây Nam bộ. Hy vọng bộ phim sẽ mang đến nhiều điều thú vị cho khán giả truyền hình".Phim Duyên do đạo diễn Nguyễn Phương Điền cầm trịch lên sóng trên kênh THVL1 từ ngày 3.2.
Chiều 5.3, Bộ Công an cho biết, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí", xảy ra tại Tổng công ty Xi măng Việt Nam (Vicem) và các đơn vị liên quan. Đồng thời, C03 đã ra quyết định khởi tố bị can đối với Lê Văn Chung, cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên Vicem; Nguyễn Ngọc Anh, cựu Tổng giám đốc Vicem; Dư Ngọc Long, cựu Giám đốc Ban quản lý dự án Vicem và Hoàng Ngọc Hiếu, cựu Trưởng phòng Thẩm định Vicem, cùng về tội "vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, quy định tại khoản 3 điều 219 bộ luật Hình sự. Trong 4 bị can, Nguyễn Ngọc Anh được cho tại ngoại, cấm đi khỏi nơi cư trú; 3 bị can còn lại bị bắt tạm giam trong quá trình điều tra.Bộ Công an cho hay, C03 đã tập trung điều tra, xác minh về các sai phạm xảy ra trong quá trình lập hồ sơ, thực hiện dự án tòa nhà Trung tâm điều hành và giao dịch thương mại Vicem tại lô 10E6, Khu đô thị Cầu Giấy (Hà Nội) của Vicem, trực thuộc Bộ Xây dựng, vốn đầu tư 1.245 tỉ đồng. Quá trình thực hiện dự án có nhiều sai phạm gây thất thoát, lãng phí đặc biệt nghiêm trọng tài sản Nhà nước.Theo Bộ Công an, các quyết định và lệnh tố tụng đối với 4 bị can nêu trên đã được tống đạt, thực thi ngay sau khi Viện KSND tối cao phê chuẩn.Hiện C03 đang củng cố tài liệu, chứng cứ đối với sai phạm của các bị can đã khởi tố, đồng thời tiếp tục mở rộng điều tra vụ án, làm rõ các sai phạm khác của các tổ chức và đơn vị có liên quan, áp dụng các biện pháp theo luật định để thu hồi triệt để tài sản cho Nhà nước.
Makeup sao cho phù hợp?
Võ Xuân Triết, sinh viên Trường ĐH Quốc tế TP.HCM, nói: “Việc nhiều tuyến xe buýt thay đổi sẽ giúp hành khách, đặc biệt là sinh viên di chuyển thuận tiện, đỡ vất vả hơn khi đi học. Xe mới, chất lượng phục vụ cũng phải mới. Mình mong rằng tiếp viên, tài xế trên những tuyến xe buýt có thái độ thân thiện, vui vẻ hơn với khách”.
