Chu kỳ giảm chưa dứt, giá cà phê vẫn 'rơi'
Ở Khóm 1 (TT.Bến Quan, H.Vĩnh Linh, Quảng Trị), nhiều người biết đến cô bé Hoàng Lê Minh Ngọc ngoan ngoãn, chăm học, siêng năng phụ giúp bố mẹ. Sinh ra, lớn lên ở vùng đất từng bị chiến tranh tàn phá, từ những câu chuyện kể về đời lính của ông bà, cha mẹ…, Ngọc không biết mình đã yêu quý hình ảnh người lính tự bao giờ. Nhưng để trở thành người lính thực thụ, với Ngọc là cả một quá trình nỗ lực.Sau khi tốt nghiệp THPT, 2 năm liền sau đó Ngọc đăng ký thi vào Học viện Cảnh sát nhân dân và Học viện Kỹ thuật quân sự, tiếc là kết quả chưa như mong đợi. Không nản chí, ngay sau khi hoàn thành xuất sắc việc học tại Trường ĐH Kinh tế, ĐH Huế, Ngọc gác lại dự định tìm việc làm mà trở về địa phương tiếp tục theo đuổi giấc mơ trở thành người lính. Ngọc đã tự nguyện viết đơn đăng ký tham gia nghĩa vụ quân sự năm 2025. Dù đường đi hơi "lòng vòng", cuối cùng cô gái xinh xắn này đã toại nguyện.Nói về nữ tân binh Hoàng Lê Minh Ngọc, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự TT.Bến Quan Nguyễn Văn Nam cho biết đây là cô gái đầu tiên tình nguyện tham gia nghĩa vụ quân sự của thị trấn. "Không chỉ là niềm vui của gia đình em Ngọc mà còn là niềm tự hào của địa phương. Chúng tôi đã gặp gỡ, động viên và giao trách nhiệm đối với em Ngọc", ông Nam nói.Còn với Ngọc, dù biết chặng đường phía trước là những tháng ngày rèn luyện rất vất vả, nhất là đối với một cô gái trẻ, nhưng cô vẫn không giấu được niềm vui. "Xác định để có thể tham gia nghĩa vụ quân sự đòi hỏi nhiều tiêu chuẩn, nên em đã luôn cố gắng rèn luyện thể chất, phát triển bản thân về mọi mặt. Vì vậy, em rất vui mừng khi được thông báo đạt điều kiện và nhận lệnh nhập ngũ", Ngọc chia sẻ.Tại H.Vĩnh Linh còn có 3 cô gái nữa đã hiện thực hóa mong ước làm người lính trong mùa tuyển quân năm 2025, gồm Ngô Thị Quỳnh Chi (ở thôn Tân Trại 2, xã Vĩnh Giang), Lê Vân Diễm Quỳnh (thôn Liêm Công Đông, xã Hiền Thành) và Lê Thị Ánh Minh (thôn Liêm Công Tây, xã Hiền Thành). Trong đó, Diễm Quỳnh tham gia nghĩa vụ công an, 2 cô gái còn lại tham gia nghĩa vụ quân sự.Chỉ còn vài ngày nữa là lên đường nhập ngũ, tân cử nhân Trường ĐH Kiến trúc Đà Nẵng Ngô Thị Quỳnh Chi rất háo hức. "Em không tránh khỏi hồi hộp nhưng cũng rất tự tin và đã chuẩn bị tinh thần vững vàng nhất. Em quyết tâm sớm hòa nhập môi trường mới, vượt qua những trở ngại ban đầu để luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Từ đó được rèn luyện, học tập, cống hiến, hy vọng ghi dấu những năm tháng trong quân ngũ sẽ là thời gian ý nghĩa và đẹp nhất của tuổi thanh xuân", Chi nói.Động lực mạnh mẽ nhất giúp Chi trở thành người lính, ngoài mơ ước của bản thân, còn là sự tiếp sức của người thân. "Những ngày tới em sẽ sống xa gia đình để vào khuôn khổ của môi trường quân đội. Em biết gia đình vẫn sẽ dõi theo động viên và em sẽ cố gắng không làm mọi người thất vọng", Chi nói.Theo kế hoạch, năm 2025 tỉnh Quảng Trị có 1.000 công dân lên đường nhập ngũ. Với nền tảng học vấn, lý tưởng, sức khỏe sẵn có và niềm tin mà gia đình, địa phương gửi gắm, những thanh niên ưu tú này sẽ đóng góp sức trẻ, phát huy hơn nữa truyền thống cách mạng của quê hương.Đà Nẵng: Thông tin 'dừng hoạt động nhà hàng, dịch vụ ăn uống là giả mạo
Theo đó, dưới sự hướng dẫn của giáo viên Dương Thái Trân, tổ công nghệ Trường THCS Colette, học sinh lớp 7/8 của trường này đã chia thành 4 nhóm học tập ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo để thực hiện dự án chủ đề Công dân số chung tay bảo vệ rừng, gồm: Nghiên cứu thực trạng của rừng ở Việt Nam; Hoạch định chiến lược bền vững cho rừng; Sáng tạo nội dung bảo vệ rừng trên nền tảng số; Kết nối công dân số cùng nghệ thuật giữ rừng. Các nhóm đã lần lượt thực hiện, giới thiệu các sản phẩm video kết hợp với tiểu phẩm, biển báo "biết nói", sách lật trực tuyến…Bắt đầu từ bản tin trên Báo Thanh Niên thống kê về các vụ cháy rừng và diện tích rừng bị ảnh hưởng trong năm 2023 và nửa đầu năm 2024, nhóm Nghiên cứu thực trạng của rừng ở Việt Nam đã sử dụng các công cụ hỗ trợ như Moescape AI, Vbee.com, Canva.com thực hiện sản phẩm là video kết hợp tiểu phẩm Lời kêu cứu của muôn loài chỉ ra những nguyên nhân cháy rừng, vai trò của rừng và sự cần thiết phải bảo vệ.Còn nhóm Hoạch định chiến lược bền vững thì lấy ý tưởng từ những biến báo hiệu lệnh, chỉ đường và báo cấm trong giao thông, sử dụng ứng dụng Artivive, Canva.com để lan tỏa thông điệp chung tay vì một môi trường xanh. Đồng thời kêu gọi mọi người báo ngay cho gác rừng khi có hỏa hoạn, chăm sóc động vật quý hiếm, cây rừng; nêu những việc không nên làm như phá hoại chặt phá rừng, giết hại động vật…Còn nhóm Kết nối công dân số với nghệ thuật giữ rừng đã lấy ý tưởng từ nhân vật truyền cảm hứng có hành trình gắn bó gần 50 năm với quá trình phát triển rừng Cần Giờ là ông Trần Minh Tùng, tổ bảo vệ rừng Cần giờ, để thực hiện sách trực tuyến tổng hợp các loại thiết bị bảo vệ rừng. Sách nhằm nâng cao kiến thức, tạo động lực cho các thế hệ sau quan tâm, tiếp nối nghề giữ rừng của thế hệ trước…Tham gia tiết học dự án môn công nghệ, học sinh Minh Trang, lớp 7/8, cho biết mỗi nhóm sẽ có sự phân công nhiệm vụ học tập dựa trên sở trường và năng lực của từng cá nhân. Bạn nào có khả năng tra cứu, tìm tòi thì nhận nhiệm vụ tìm nguồn, tổng hợp dữ liệu. Bạn nào có khả năng ứng dụng công nghệ, thiết kế thì nhận trách nhiệm thực hiện sản phẩm trên các nền tảng ứng dụng mà học sinh cũng như các trường đang cho phép thực hiện… Các sản phẩm khi hoàn thiện làm sao phải thể hiện về kiến thức và ứng dụng công nghệ, dễ hiểu, cuốn hút người xem, lan tỏa thông điệp giáo dục mà dự án hướng tới.Là giáo viên hướng dẫn học sinh thực hiện dự án học tập, cô Dương Thái Trân chia sẻ: "Công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo đang tham gia và tạo ra nhiều thay đổi trong giáo dục. Điều này cũng tạo ra cơ hội và thách thức với việc dạy và học môn công nghệ với giáo viên và học sinh. Với mong muốn cung cấp kiến thức, đồng thời thúc đẩy, khuyến khích học sinh sử dụng những thiết bị, công cụ kỹ thuật số và kỹ năng của công dân số, giáo viên cùng học sinh đã thực hiện dự án này để tuyên truyền giá trị bảo vệ rừng trong học sinh nói riêng và cộng đồng nói chung".Tiến sĩ Phạm Đăng Khoa, Trưởng phòng GD-ĐT quận 3, cho hay tiết học dự án của môn công nghệ thể hiện lát cắt sinh động của hoạt động giáo dục sử dụng công nghệ, ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Trong bối cảnh xã hội thay đổi thường xuyên, liên tục bởi công nghệ thì việc dạy và học không thể đứng ngoài. Thách thức này là cơ hội để giáo viên cập nhật ứng dụng, để làm mới phương pháp giảng dạy thu hút học sinh đến với môn học. Điều này đặc biệt có giá trị với quá trình tổ chức tiết học theo Chương trình GDPT 2018 phát triển năng lực, định hướng nghề nghiệp cho học sinh THCS, THPT.
Top 10 tuyển thủ Dota 2 có thu nhập cao nhất mọi thời đại
"Sản lượng vải năm nay rất ít, chúng tôi kỳ vọng giá lên cao để gỡ được vốn đầu tư. Các nhà vườn của địa phương năm nay thất thu nặng, nhà ít thì vài chục triệu, nhà nhiều lên tới hàng trăm triệu đồng", anh Hải cho hay.
Ngắm nhìn mỗi bức tranh lụa ấn mộc bản dùng bàn tay để pha và dàn màu của họa sĩ Tú Duyên, ta cảm tưởng như đang thưởng thức một bài thơ, một bản nhạc với bút pháp tinh tế, ngôn ngữ và hòa sắc mềm mại, dịu dàng. Chính vì vậy mà tuyệt kỹ thủ ấn họa hơn 80 năm về trước vẫn đủ sức lay động tâm trí, đưa người xem đắm chìm vào thế giới nghệ thuật độc đáo của bậc thầy tranh lụa này.
Bắn pháo hoa, trình diễn mô tô nước tại Lễ hội sông nước TP.HCM
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.
