Lý do HLV Kim Sang-sik lọt 'mắt xanh' VFF, hợp đồng 2 năm dẫn dắt đội tuyển Việt Nam
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.Vì sao Tổng thống Biden gọi Trung Quốc là ‘quả bom hẹn giờ’?
Bốn "ông lớn" trong lĩnh vực sản xuất ô tô điện gồm Tesla, BYD, Tập đoàn Volkswagen và Stellantis đang bị Chính quyền Ý điều tra vì cáo buộc cung cấp thông tin không rõ ràng về thông số kỹ thuật của một số mẫu ô tô điện phân phối ra thị trường.Trong số này, Tập đoàn Volkswagen (VW Group) và Stellantis đang phân phối các loại ô tô điện có liên quan đến vụ điều tra thông qua các thương hiệu khác nhau tại thị trường Ý, làm tăng thêm sự phức tạp cho các cáo buộc. Cơ quan quản lý cạnh tranh Ý (AGCM) đã cáo buộc các nhà sản xuất ô tô này tham gia vào hoạt động thương mại không công bằng.Thứ năm tuần trước, AGCM với sự hỗ trợ của cảnh sát tài chính Ý (Guardia di Finanza) đã tiến hành điều tra tại trụ sở chính của BYD, Stellantis, Tesla và VW Group tại Ý. Theo cơ quan quản lý, các nhà sản xuất ô tô đã cung cấp thông tin "chung chung" và mâu thuẫn về phạm vi hoạt động tối đa của ô tô điện. AGCM lập luận rằng các công ty đã không giải thích những yếu tố nào tác động đến về phạm vi di chuyển tối đa của ô tô điện (đã được đăng tải thông tin quảng cáo) so với phạm vi thực tế.Ngoài ra, các nhà sản xuất ô tô bị cáo buộc đã không cung cấp thông tin rõ ràng và đầy đủ về sự suy giảm dung lượng pin theo thời gian trong quá trình sử dụng. AGCM cũng cho rằng Tesla, BYD, Tập đoàn Volkswagen và Stellantis đã không cung cấp đầy đủ các điều khoản và giới hạn của chế độ bảo hành pin.Về cơ bản, các chi tiết quan trọng về phạm vi di chuyển của ô tô điện có thể đã bị bỏ qua trong các tài liệu quảng cáo, tiếp thị… khiến người mua xe không hiểu đầy đủ và cảm thấy không đúng như những gì mong đợi.Theo truyền thông Ý, các nhà phân phối ô tô điện của BYD, Stellantis và VW Group vẫn chưa bình luận về những cáo buộc này. Trong khi đó, đại diện Tesla tại Ý được cho là không có mặt để trả lời các câu hỏi của cơ quan điều tra. Hiện tại vụ việc này vẫn đang trong quá trình điều tra.
AFC chơi chữ thú vị trong lời khen chất lượng đến Quế Ngọc Hải
Công nghệ an toàn
Ở mùa giải 2024-2025, HAGL chính là đội bóng có lối chơi phòng ngự phản công khó chịu bậc nhất. Trong hệ thống này, Phạm Lý Đức, người trưởng thành từ lò đào tạo của chính đội bóng phố núi là một trong những mắt xích quan trọng. Con số 990 phút ra sân trong 11 trận đấu thể hiện rõ điều này. Với chiều cao 1,82 m cùng một thân hình khá “dày cơm”, trung vệ này thực sự là một đối thủ khó chịu đối với các cầu thủ tấn công tại V-League. Ngoài ra, tinh thần thi đấu luôn rực lửa của Lý Đức cũng là một điểm cộng, là “vũ khí” để anh có thể chiếm một suất dự SEA Games 33 cùng đội tuyển U.22 Việt Nam.Một “sản phẩm” khác của lò HAGL cũng chơi rất nổi bật ở V-League là trung vệ Nguyễn Nhật Minh. Dưới bàn tay của HLV Chu Đình Nghiêm, cầu thủ sinh năm 2003 tiến bộ vượt bậc, dần trở thành trụ cột của CLB Hải Phòng. Trong số 15 lần ra sân ở mùa giải 2023-2024, Nhật Minh có đến 14 lần đá chính. Sau 11 trận mùa này, anh cũng có 10 trận thi đấu, đá chính 7 trận. Có thể nói, anh đang là trung vệ giàu kinh nghiệm bậc nhất lứa tuổi U.22, có lối đá thông minh, giỏi không chiến và luôn chơi đầy tự tin. Trong nhóm được thi đấu nhiều ở V-League còn có Lê Nguyên Hoàng của SLNA. Tính đến thời điểm này, anh đã có gần 1.000 phút thi đấu ở giải đấu cao nhất Việt Nam, dù chỉ mới 19 tuổi. Trong bối cảnh SLNA có lực lượng chủ yếu là các cầu thủ trẻ, cơ hội thi đấu của Nguyên Hoàng từ giờ cho đến SEA Games 33 vẫn còn rất nhiều. Hy vọng rằng anh có thể tích lũy thêm thật nhiều kinh nghiệm để trở thành trụ cột của đội tuyển U.22 Việt Nam ở kỳ đại hội trên đất Thái Lan. CLB Thể Công Viettel thường xuyên cho ra lò những trung vệ giỏi. Sau Bùi Tiến Dũng, Nguyễn Đức Chiến, Nguyễn Thanh Bình, giờ đây đội bóng quân đội có thêm những cầu thủ tiềm năm là Nguyễn Mạnh Hưng (sinh năm 2005) và Đặng Tuấn Phong (sinh năm 2003). Mạnh Hưng là trung vệ trẻ tài năng, từng được các chuyên gia ở Đức đánh giá rất cao trong chuyến tập huấn cùng đội tuyển U.17 Việt Nam. Anh cùng tiền đạo Hoàng Minh Tiến (HAGL) được giữ lại để tập chuyên sâu 1 tuần tại CLB Eintracht Frankfurt. Sau đó, Mạnh Hưng chơi ấn tượng tại VCK U.20 châu Á 2023, được tích lũy kinh nghiệm tại CLB Bình Phước ở giải hạng nhất 2023-2024. Đến mùa giải này, anh được HLV Nguyễn Đức Thắng gọi về CLB Thể Công Viettel. Tuy nhiên, do đội bóng quân đội vẫn còn đó nhiều trung vệ giỏi, cơ hội cho chàng trai 19 tuổi là chưa nhiều. Dù vậy, anh vẫn có lợi thế cạnh tranh vị trí vì được thi đấu cùng các tuyển thủ U.20 Việt Nam ở nhiều giải. Phần lớn lứa cầu thủ U.20 này sẽ là những nhân tố quan trọng của đội tuyển U.22 Việt Nam tại SEA Games 33 sắp tới. Đặng Tuấn Phong cũng là một trong những cầu thủ trẻ nằm trong kế hoạch của HLV Nguyễn Đức Thắng. Trung vệ này thường được vào sân từ băng ghế dự bị và luôn chơi từ mức tròn vai trở lên mỗi khi được trao cơ hội. Anh cao 1,78 m, con số không quá nổi bật nếu so với các trung vệ khác ở V-League nhưng bù lại, anh có khả năng đọc tình huống tốt, chơi bóng thông minh và chơi chân cũng rất khéo. Trung vệ còn lại xuất thân từ một lò đào tạo ở thủ đô là Nguyễn Đức Anh. Anh trưởng thành từ CLB Hà Nội, đã có hơn 500 phút ra sân tại V-League và đang khoác áo CLB Đà Nẵng theo dạng cho mượn. HLV Đinh Thế Nam từng khen ngợi rằng Đức Anh là mẫu trung vệ hiện đại, giỏi chơi chân, có thể dâng lên tấn công khá tốt và sở hữu vũ khí sút xa ấn tượng. Nếu HLV Kim Sang-sik cần một trung vệ lệch trái thuận chân trái để dễ triển khai tấn công, Đức Anh là sự lựa chọn không tồi. Nhìn chung, đội tuyển U.22 Việt Nam đang có nhiều trung vệ chất lượng và mỗi người có một lợi thế cạnh tranh riêng. Việc của HLV Kim Sang-sik bây giờ là quan sát, đánh giá thật kỹ càng để có thể chọn ra bộ 3 trung vệ tối ưu nhất cho hành trình giành vàng SEA Games 33. Càng có nhiều nhân tố trẻ mà giỏi, ông Kim càng có cơ hội chọn được người tài cho U.22 Việt Nam.
Tô Diệp Hà khoe nhan sắc vạn người mê khi diện 'cây đồ hiệu'
Thấy được tầm quan trọng của điện nên Đảng và Nhà nước chú ý đầu tư phát triển hệ thống lưới điện quốc gia. Và công trình đường dây 500kV Bắc - Nam do Thủ tướng Võ Văn Kiệt phát lệnh khởi công, sau đó đã chính thức vận hành, hòa lưới điện quốc gia đã "lột xác" ngành điện. Cùng với đó là nhà máy thủy điện trên hệ thống sông Đồng Nai cũng được xây dựng 2004, tới năm 2013 nhà máy đã phát điện hòa vào lưới điện quốc gia.Trong một lần nói chuyện với người cháu Đoàn Văn Lâm (gọi tôi bằng chú, nhà ở Truông Mít, huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh), tôi hỏi tình hình hệ thống lưới điện của xã, huyện mình nay ngon lành không? Có còn thường xuyên bị cúp hay điện yếu không thể tưới cây được như mấy năm trước hay không? Cháu phấn khởi cho biết: "Hệ thống điện giờ được xây dựng gần như phủ khắp huyện, tỉnh luôn rồi, 100% nhà dân có điện sử dụng. Ngành điện cũng có nhiều đổi mới nhiều lắm. Cháu thấy đổi mới rõ nhất là dịch vụ khách hàng sử dụng điện được chú trọng và thay đổi rất nhiều so với 3-4 năm về trước".Đứa cháu tôi nhớ lại giai đoạn khó khăn, khách hàng của điện lực phải chờ rất lâu để xử lý một việc hay một sự cố rất nhỏ liên quan đến điện. Chẳng hạn điện bỗng dưng bị cúp do mưa gió, cây ngã đổ, xe tải chạy qua vướng dây điện làm đứt dây hay lý do nào đó về kỹ thuật. Hồi đó, nhà ai chưa có lắp điện thoại cố định thì họ phải trực tiếp xuống điện lực huyện báo, rất mất thời gian, công sức. Kế đó, nhân viên trực ghi nhận và chờ công ty điện lực phân công nhân viên đến xử lý. Do đó, thời gian chờ đợi sửa chữa để có điện trở lại có khi mất cả ngày là chuyện bình thường. Hay như việc ghi số điện, định kỳ hàng tháng đúng ngày quy định, nhân viên điện lực đến nhà ghi chỉ số điện năng tiêu thụ để thu tiền điện nhưng do nhiều gia đình đi làm cả ngày, đến ngày ghi chỉ số điện tiêu thụ, phải phân công một người ở nhà để... chờ nhân viên điện lực xuống ghi. Việc này cũng không thuận tiện vì giờ giấc không cố định, nhiều khi nhân viên ghi điện bị xe hư đột xuất, bị mưa gió… coi như hôm đó nghỉ làm gần nguyên ngày. Còn nếu không thu xếp ở nhà được, nhiều người "sáng kiến" ghi chỉ số mới trên bảng con treo trước cổng cho nhân viên ghi điện biết. Tương tự, việc đóng tiền điện hàng tháng cũng nhiêu khê, đôi khi không đóng kịp tiền điện vì không ở nhà, Công ty điện lực nhắc nhở và báo cắt điện là bình thường.Những "nỗi khổ" trên của người dùng điện bị xóa sạch qua sự phát triển, đổi mới, hiện đại của ngành điện. Theo tôi, việc chuyển đổi số của ngành điện cả nước nói chung, Điện lực miền Nam nói riêng đang được thực hiện một cách tích cực và hiệu quả. Ngoài trang bị phương tiện hiện đại, máy móc tối tân chuyên biệt của ngành điện ra, ngành điện cũng ra sức tuyên truyền rộng rãi trên phương tiện truyền thông đại chúng cho người dân ai cũng biết các thao tác đơn giản trên chiếc điện thoại thông minh, như người ở quê bây giờ sử dụng app CSKH của EVNSPC do Điện lực Tây Ninh hướng dẫn rất thành thạo. "Từ khi cháu sử dụng app rất thích vì rất tiện dụng của các ứng dụng. Mở app ra là thấy đầy đủ từ thông báo tiền điện, biểu đồ điện năng tiêu thụ hàng ngày, chương trình ưu đãi, khuyến mãi, thông tin ngưng cung cấp điện… Hay mình cần hỏi điều gì có thể trực tiếp gọi hay nhắn tin sẽ được trả lời thỏa đáng", Đoàn Văn Lâm hào hứng kể.Kỷ niệm 50 năm thành lập ngành điện miền Nam (1975-2025) tôi thấy được sự lớn mạnh và ngày càng phát triển vượt bậc của ngành điện nhất là trong giai đoạn chuyển đổi số. Chỉ việc ghi chỉ số điện năng tiêu thụ và thu tiền điện hàng tháng không còn con người trực tiếp đến nhà dân ghi chỉ số và đưa hóa đơn tiền điện như trước kia, là sự thay đổi rất lớn. Giờ lại thêm thay đổi nữa là trên app chăm sóc khách hàng của điện lực các tỉnh, thành miền Nam đến kỳ hạn hàng tháng đều tự động báo cho khách hàng điện năng tiêu thụ, số tiền đóng. Chỉ cần thao tác trên app ngân hàng chuyển khoản tiền là khách hàng hoàn tất thanh toán tiền tiện, thật tiện lợi vô cùng.Trải qua 50 năm, hôm nay (năm 2025) có thể khẳng định chắc chắn hệ thống lưới điện miền Nam được nâng cấp ngày càng hiện đại. Điện lưới quốc gia hiện tại gần như phủ sóng khắp miền Nam từ vùng sâu, vùng xa đến hải đảo. Bộ mặt nông thôn của miền Nam được tươi mới, sáng sủa. Từ đó, nhiều công trường mọc lên, các nhà máy, xí nghiệp, ngành nghề liên danh với nước ngoài hay tư nhân trong nước được đầu tư nên kinh tế khu vực miền Nam phát triển đi lên từng ngày.Cuộc thi viết "50 năm thắp sáng niềm tin" có tổng giải thưởng lên đến 100 triệu đồng.- Nhận bài thi đến hết ngày 30.4.2025.- Email: 50namdienmiennam@thanhnien.vn. Mời quý bạn đọc xem thể lệ cuộc thi trên thanhnien.vn/evnspc.vn.
