T1 chia sẻ trang phục vô địch LMHT tại CKTG 2023
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Cảnh giác trước các trang AI giả mạo trên Facebook
Đây là lần thứ 3 cả 2 đội Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM và Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn tham dự giải TNSV. Nhưng cả 3 lần dù thi đấu rất nỗ lực, họ không thể vượt qua vòng bảng.Với đội Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM, ở mùa lần I - 2023, họ bị loại một cách sít sao do chỉ thua hiệu số bàn thắng bại giữa 3 đội bằng điểm ở vòng loại. Mùa lần II - 2024, họ khởi đầu thuận lợi với trận thắng đội Phân hiệu Trường ĐH Giao thông vận tải tại TP.HCM tỷ số 2-0. Nhưng rồi để thua quá đậm trước đội mạnh Trường ĐH Sư phạm TDTT TP.HCM tới 0-9, khiến sau đó thua luôn đội Trường ĐH Y Dược TP.HCM tỷ số 1-3 và bị loại trong tiếc nuối.Trong khi đó, đội Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn qua mỗi mùa giải đều có sự đầu tư và chuẩn bị chu đáo, nhưng vẫn chưa thể tìm được trận thắng đầu tiên sau 2 mùa trước đó đều để thua các trận vòng bảng. Tuy nhiên, thầy trò HLV Phạm Tuấn Đạt không bao giờ bỏ cuộc. Bất chấp có lần thứ 3 đã bị loại ngay vòng loại, nhưng trước trận cuối cùng với đội Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM, họ khẳng định quyết tâm thi đấu với mọi nỗ lực cao nhất.Nếu giành chiến thắng, đội Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn sẽ có lời chia tay rất đẹp ở mùa giải TNSV lần III - 2025 cúp THACO với chiến thắng đầu tiên. Qua đó, sẽ tạo sự khích lệ rất lớn cho đội tiếp tục chuẩn bị để trở lại với mùa giải sau với thực lực tốt hơn, tranh chấp vé vào vòng play-off.
Người cũ Tiger Beer đầu quân về Sabeco
Lamine Yamal thực hiện pha kiến tạo đẳng cấp cho tiền đạo Raphinha ghi bàn mở tỷ số 1-0 ở phút 11, trong trận Barcelona gặp Benfica ở lượt về vòng 16 đội Champions League ngày 12.3. Sau đó, ở phút 27, Lamine Yamal đã tự mình ghi một bàn thắng cực đẹp bằng pha solo ngoạn mục, khi rê bóng từ cánh phải đến rìa vòng cấm trước khi tung cú sút bằng chân trái đưa bóng đi cong vào góc lưới xa khung thành của CLB Benfica.Pha kiến tạo và bàn thắng này của Lamine Yamal giúp Barcelona dẫn tỷ số 2-1 (Otamendi gỡ 1-1 cho Benfica phút 13). Trước khi, ở cuối hiệp 1, Raphinha ghi bàn thứ 2 trong trận ấn định chiến thắng tỷ số 3-1 cho đội bóng xứ Catalan và thắng chung cuộc tỷ số 4-1 để giành vé vào tứ kết Champions League.Lamine Yamal đến nay đã ghi 3 bàn và có 3 kiến tạo trong 9 trận thi đấu tại Champions League mùa này. Tổng cộng, cầu thủ trẻ này đã ghi 12 bàn và có đến 17 kiến tạo trong 37 trận cho Barcelona trên mọi đấu trường tính đến nay. Trong đó, tại giải La Liga là 5 bàn và 11 kiến tạo, số còn lại được thực hiện ở Cúp nhà Vua và Siêu cúp Tây Ban Nha, nơi đội bóng xứ Catalan đã giành ngôi vô địch khi hạ kình địch Real Madrid với tỷ số 5-2 và Lamine Yamal là người ghi bàn mở tỷ số."Tất cả những điều này càng chứng minh, Lamine Yamal là một cầu thủ rất phi thường, xứng đáng tiếp nối sau kỷ nguyên rực rỡ của Messi và Ronaldo. Tuy nhiên, điều đáng nói hơn cả là Messi và Ronaldo ở tuổi 17 như Lamine Yamal hiện nay, họ chưa làm được điều gì đáng kể. Trong khi ở tuổi 17, Lamine Yamal nay đã đạt gần như mọi thứ", tờ AS (Tây Ban Nha) bày tỏ.Lamine Yamal cùng đội tuyển Tây Ban Nha vô địch EURO 2024, là cầu thủ trẻ xuất sắc nhất giải, ghi bàn thắng đẹp nhất và góp mặt ở đội hình tiêu biểu. Vô địch La Liga (mùa 2022 - 2023), vô địch Siêu cúp Tây Ban Nha 2025. Phá hàng loạt kỷ lục cầu thủ trẻ ghi bàn ở cấp CLB và đội tuyển, đoạt các danh hiệu cầu thủ trẻ xuất sắc nhất năm như giải thưởng Golden Boy, Kopa Trophy và là cầu thủ trẻ xuất sắc nhất của Liên đoàn Thống kê và Lịch sử Bóng đá Thế giới (IFFHS) cùng trong năm 2024.Trong năm nay và năm sau (2026), nếu Lamine Yamal cùng CLB Barcelona vô địch Champions League (ở tứ kết gặp Borussia Dortmund hoặc Lille), và vô địch World Cup 2026 cùng đội tuyển Tây Ban Nha. Anh sẽ trở thành cầu thủ độc nhất vô nhị trong lịch sử bóng đá thế giới, khi đoạt mọi danh hiệu vô địch danh giá nhất ở độ tuổi chỉ mới 18 vừa đủ để ký hợp đồng chuyên nghiệp đầu tiên trong sự nghiệp. Lamine Yamal sẽ tròn 18 tuổi vào ngày 13.7 tới đây.Theo nhà báo Fabrizio Romano, chuyên gia tin chuyển nhượng: "Trước ma thuật đầy kỳ diệu của Lamine Yamal, CLB Barcelona đang chạy đua đến mùa hè năm nay để ký một bản hợp đồng cực kỳ đặc biệt để giữ chặt viên ngọc quý của mình. Lamine Yamal cũng xác định, anh chỉ gắn bó với Barcelona. Các CLB khác như PSG muốn chiêu mộ cầu thủ quá tài năng này, coi như nên từ bỏ ý định ngay từ bây giờ".
Mạng xã hội chia sẻ đoạn clip với dòng trạng thái "10 điểm cho anh trai tinh ý. Nhớ chỉ các cháu điểm mù xe lớn khi đi đường nghe mọi người". Theo đoạn clip, bé gái đi xe đạp sát bên chiếc xe tải, người đàn ông ở trong quán cà phê thấy liền đi ra chỉ bé đi lên phía trước. Bé gái đang chuẩn bị lên xe đạp, xe tải cũng bắt đầu di chuyển. Thấy tình huống nguy hiểm, xe tải có thể chạm xe đạp của bé gái, người này đi lên theo, giơ tay ra tín hiệu để tài xế xe tải dừng lại kịp thời. Sau khi bé gái di chuyển khỏi khu vực nguy hiểm, người đàn ông ngỏ ý cảm ơn đồng thời thông báo để tài xế xe tải biết và tiếp tục di chuyển. Vụ việc xảy ra khoảng 6 giờ 16 phút ngày 27.12. Đoạn clip sau khi đăng tải lên mạng xã hội thu hút sự quan tâm, bình luận của dân mạng. Ai nấy đều cho rằng đó là tình huống nguy hiểm, người đàn ông đã tinh ý giúp đỡ để bé gái được an toàn. Tài khoản Lê Tý bình luận: "Nhìn vậy chứ nguy hiểm lắm, vào điểm mù xe tải của ô tô rồi đó". Nick name Chấn Quang chia sẻ: "Tình huống trông bình thường vậy chứ rất nguy hiểm đấy, sai một ly đi luôn một dặm. Bạn Vương Linh viết: "Anh trai quá xuất sắc, chúc anh và gia đình luôn mạnh khỏe, bình an". Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, anh Nguyễn Tấn Hưng (31 tuổi) là người cứu bé gái. Anh cho biết vụ việc diễn ra ở trước quán cà phê của anh ở H.Mộ Đức, Quảng Ngãi. Khi để ý thấy bé gái sắp vào điểm mù xe tải nên đến hướng dẫn bé đi qua. "Tôi hướng dẫn bé đi lên phía trước nhưng bé dừng gần xe quá nên bác tài không thấy. Lúc đó, tôi thấy bác tài chuẩn bị xuất phát nên giơ tay ra tín hiệu có chướng ngại vật phía trước. Tôi đoán bé gái học cấp 1, thời gian gấp rút quá nên sau đó không kịp giải thích điểm mù xe tải với bé gái. Đó là lương tâm của bản thân, phải làm cách nào để va chạm không xảy ra, lúc đó không nghĩ gì nhiều hết", anh Hưng nói. Cũng theo anh Hưng, trước đây anh có lái xe 7 chỗ, gặp tình huống đó biết nguy hiểm có thể xảy ra. Nơi anh buôn bán gần đường quốc lộ, có nhiều phương tiện qua lại. Anh đăng clip lên mạng xã hội để phụ huynh biết điểm mù và hướng dẫn các con tránh gặp trường hợp nguy hiểm. Cách đây không lâu, anh Vũ Tiến Anh (34 tuổi, ở TP.Hòa Bình) cũng có hành động tương tự khi cứu bé trai tránh điểm mù xe tải. Anh cho biết, thời điểm đó anh đi đón con học cùng trường với bé trai trong clip. Lúc đi đổ xăng thấy bé trai đi gần xe tải nên quyết định kéo bé lại."Lúc đầu bé trai đi ngược chiều rồi mới tạt qua đi gần xe tải, clip đăng trên mạng xã hội họ đã cắt ngắn. Tôi chủ động nên không sợ bé giật mình bị ngã, tài xế xe tải có bảo thấy tôi kéo lại nên mới yên tâm đi. Bé trai đi ngược chiều nên tài xế không thấy, cháu hơn con tôi 1 tuổi. Kéo bé xong, tôi định quát nhưng sợ bé hoảng nên không dám quát nữa, cháu có nói xe bị mất phanh (mất thắng - PV)", anh Tiến Anh bày tỏ.
The Ori Garden cùng Vietinbank hiện thực hóa giấc mơ an cư người dân Đà Nẵng
Ngày 26.1, mạng xã hội lan truyền clip một ô tô biển vàng bất ngờ tự chạy trong khu vực sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM). Lúc này, xung quanh có rất nhiều người. Một số người cố gắng kéo chiếc xe lại, số khác dùng các vật cản chặn chiếc ô tô nhưng bất thành.Chiếc ô tô vẫn di chuyển từ từ về phía trước. Xung quanh có nhiều tiếng la "tránh ra... xe không có tài xế, xe tự chạy".Qua xác minh, sự việc xảy ra vào tối 25.1 (26 tết) tại tuyến đường nằm trong khu vực sân bay Tân Sơn Nhất. Đại diện lực lượng an ninh sân bay Tân Sơn Nhất cho biết, thời điểm trên ô tô không có người bên trong. Người lái xe thấy sự việc thì chạy đến và đơn vị sau đó cử lực lượng ngăn lại. Ô tô di chuyển một đoạn ngắn thì dừng lại sau khi vướng vào gờ một hàng rào.Nguồn tin riêng khác của Báo Thanh Niên cho biết, khi phát hiện vụ việc, người dân, lực lượng an ninh sân bay đã kịp đến xử lý. Vụ việc không gây thiệt hại về tài sản, người, cũng như không gây ảnh hưởng đến hoạt động khai thác tại sân bay Tân Sơn Nhất.Tài xế thừa nhận nguyên nhân do quên về P (chế độ đỗ xe), quên tháo dây an toàn và không nhấn nút phanh điện tử.
