PS Điện Tử

Tạm dừng kinh doanh dự án FLC Lux City Quy Nhơn

Cận cảnh khu du lịch sinh thái thành nơi chăn thả trâu bò

Sáng 6.2, UBND TP.HCM tổ chức hội nghị công bố đồ án quy hoạch chung TP.Thủ Đức đến năm 2040. Quy hoạch này có vai trò, ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của thành phố; là cơ sở pháp lý quan trọng để định hướng phát triển không gian, tổ chức hạ tầng kinh tế, hạ tầng xã hội, quy hoạch sử dụng đất.Thông qua đó, khai thác, phát huy tối đa các tiềm năng, thế mạnh để hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2040 đưa Thủ Đức phát triển trở thành đô thị sáng tạo, tương tác cao; khu vực dẫn dắt kinh tế TP.HCM, vùng đô thị TP.HCM thông qua các hoạt động kinh tế tri thức; bước đầu trở thành trung tâm tài chính của quốc gia, hướng tới khu vực quốc tế.Theo quy hoạch chung được duyệt, quy mô dân số TP.Thủ Đức đến năm 2030 có khoảng 1,8 triệu người, đến năm 2040 có khoảng 2,6 triệu người và sau năm 2040 khoảng 3 triệu người. Không gian TP.Thủ Đức được chia thành 9 phân vùng tương ứng với 11 trọng điểm phát triển gắn với giá trị văn hóa, lịch sử và tiềm năng lợi thế riêng.Quy hoạch sẽ tác động tích cực sâu rộng đến nhiều mặt của địa phương từ công tác quản lý, điều hành của cấp chính quyền cũng như hoạt động của người dân và doanh nghiệp, mở ra nhiều hướng phát triển mới nhờ vào tính kết nối và đồng bộ thông qua 9 đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000.Việc này sẽ tháo gỡ nhiều khó khăn trong công tác cấp phép xây dựng và các nhu cầu chính đáng khác cho người dân và doanh nghiệp.Đặc biệt, hạ tầng giao thông sẽ mở ra nhiều không gian mới như phát triển 9 tuyến đường sắt đô thị và liên vùng kết nối TP.Thủ Đức với phần còn lại của TP.HCM và sân bay Long Thành, đáp ứng 50% - 60% nhu cầu đi lại; phát triển đô thị theo định hướng gắn với giao thông công cộng.Đồng thời, phát triển nhiều tuyến đường mới, có tính kết nối liên vùng như tuyến đường nối liên cảng Cát Lái - Phú Hữu - nút giao Vành đai 3 - cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, tuyến nối đường Vành đai 2 vào cao tốc TP.HCM - Chơn Thành.Một điểm đáng chú ý khác của quy hoạch mới là TP.Thủ Đức sẽ tăng diện tích đất cho công trình giáo dục cấp đô thị lên gần 5 lần, diện tích đất cơ sở y tế hơn 10 lần, diện tích đất công trình văn hóa và thể dục thể thao lên khoảng 3 lần, diện tích công viên, cây xanh đạt 1.800 ha.Ông Hoàng Tùng, Chủ tịch UBND TP.Thủ Đức cho biết, hội nghị mang đến cho nhà đầu tư bức tranh tổng thể 535 dự án với tổng nguồn vốn dự kiến hơn 800.000 tỉ đồng.Các dự án triển khai theo 5 loại hình đầu tư: đấu giá quyền sử dụng đất; đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư; đối tác công tư (PPP); phương thức khác theo luật đầu tư; nguồn vốn đầu tư công.Nhân dịp này, TP.Thủ Đức trao quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư cho 12 dự án phát triển nhà ở trong năm 2024 với tổng vốn đăng ký hơn 33.000 tỉ đồng."Sự kiện hôm nay không chỉ là cột mốc đáng nhớ trong hành trình phát triển của TP.Thủ Đức qua 4 năm thành lập mà còn là minh chứng rõ nét cho sự hợp tác rất tốt đẹp giữa các cấp chính quyền và cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư", ông Tùng đánh giá.Phát biểu tại buổi công bố quy hoạch, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi đề nghị TP.Thủ Đức công bố quy hoạch rộng rãi, nội dung tuyên truyền cụ thể, dễ hiểu tạo sự đồng thuận cao.Song song đó, địa phương chủ động phối hợp các sở ngành khảo sát hiện trạng 9 phân vùng, làm việc với địa phương từng vùng để xây dựng lộ trình phát triển theo từng giai đoạn. Riêng các quy hoạch phân khu, Chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu chậm nhất tháng 9.2025 phải hoàn thành.Lãnh đạo TP.HCM cũng đề nghị TP.Thủ Đức tăng cường liên kết các địa bàn giáp ranh, không chỉ các quận của thành phố mà còn các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu nhằm phát huy lợi thế từng địa phương.Chủ tịch UBND TP.HCM lưu ý địa phương cần đầu tư phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy sự đổi mới sáng tạo; cải cách mạnh mẽ, nâng cao chất lượng hành chính phục vụ người dân, doanh nghiệp. Ông Phan Văn Mãi cũng kêu gọi các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài mạnh dạn đầu tư vào TP.Thủ Đức.

Giảm mạnh giá vé máy bay đúng cao điểm, ai 'chơi' lại Thái Lan cách làm du lịch?

Ngày 3.3, đoàn công tác do trung tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an, làm trưởng đoàn có buổi làm việc với Công an tỉnh Bình Phước về việc tiếp nhận nhiệm vụ quản lý nhà nước trong lĩnh vực cai nghiện ma túy và quản lý sau cai, công tác điều tra hình sự, đấu tranh phòng chống tội phạm, cũng như quản lý hành chính về trật tự xã hội.Theo đại tá Lâm Văn Long, Phó giám đốc Công an tỉnh Bình Phước, sau khi tiếp nhận các nhiệm vụ mới theo yêu cầu, Công an tỉnh đã hoàn tất nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện toàn bộ 5 cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn. Tất cả các cơ sở đều có con dấu và chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1.3.Trong lĩnh vực điều tra hình sự, đấu tranh phòng chống tội phạm, đối với các vụ án, vụ việc tiếp nhận từ cơ quan cảnh sát điều tra công an cấp huyện từ ngày 1.3 được bàn giao cho các tổ công tác để tiếp tục điều tra, xử lý theo quy định.Công an tỉnh Bình Phước cũng đã ban hành hướng dẫn quy định cụ thể về chuyển giao nhiệm vụ, phân công, phân cấp, cùng thời gian bàn giao hồ sơ, tài liệu thuộc chức năng của lực lượng cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội.Trung tướng Nguyễn Văn Long yêu cầu nâng cao hiệu quả cai nghiện cũng như đảm bảo nghiêm ngặt tình hình an ninh trật tự tại 5 cơ sở cai nghiện ma túy mới tiếp nhận.Về đấu tranh phòng chống tội phạm, cần đảm bảo hoạt động thông suốt, chặt chẽ, quy trách nhiệm cụ thể, có đánh giá, rà soát để đảm bảo sự đồng đều trong đội ngũ điều tra viên, cán bộ điều tra, giúp bám sát địa bàn, cơ sở.Trước đó, sáng cùng ngày, đoàn công tác của Bộ Công an đi kiểm tra, làm việc tại Cơ sở cai nghiện ma túy số 1 tỉnh Bình Phước (xã Phú Văn, H.Bù Gia Mập), nơi đang tổ chức cai nghiện cho gần 2.000 học viên (bàn giao cho công an quản lý từ ngày 1.3).Đến nay, Công an tỉnh Bình Phước đã tiếp nhận nguyên trạng cơ sở vật chất, trang thiết bị của Cơ sở cai nghiện ma túy Phú Văn.Sau khi tiếp nhận, Công an tỉnh Bình Phước đã thành lập Cơ sở cai nghiện số 1 tỉnh Bình Phước, đồng thời bố trí cán bộ, chiến sĩ thuộc Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy và lực lượng cảnh sát cơ động, tăng cường nhằm đảm bảo an toàn trong quá trình tiếp nhận, quản lý, cai nghiện ma túy.Thứ trưởng Bộ Công an cùng đoàn công tác đã thăm nơi ở, sinh hoạt, lao động của học viên cũng như tìm hiểu tình hình điều trị, quản lý cai nghiện tại cơ sở.Trung tướng Nguyễn Văn Long đề nghị tập thể cán bộ, chiến sĩ và nhân viên cơ sở cần tiếp tục đoàn kết, khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai; động viên các học viên đang cai nghiện tại cơ sở cố gắng điều trị tốt để sớm trở về với gia đình, hòa nhập cộng đồng.

Lâu nay, các nhà khoa học cho rằng người hiện đại là hậu duệ từ một dòng dõi tổ tiên duy nhất. Tuy nhiên, nghiên cứu mới không những thách thức quan điểm này, mà còn đồng thời gợi nên bí ẩn mới về sự tiến hóa của loài người.Dựa vào mô hình giải trình tự gien hoàn chỉnh, đội ngũ khoa học gia của Đại học Cambridge (Anh) phát hiện người hiện đại bắt nguồn từ 2 quần thể khác biệt đã phân tách khoảng 1,5 triệu năm trước.Cách đây 300.000 năm, hai quần thể này một lần nữa kết hợp và tạo ra tổ tiên người hiện đại. Sự tái hợp cho phép một quần thể, cũng là tổ tiên của người Neanderthal và người Denisova, đóng góp 80% số gien di truyền của người hiện đại, và quần thể thứ hai, chưa từng được biết đến, góp 20% còn lại, theo báo cáo đăng trên chuyên san Nature Genetics."Câu hỏi về nguồn gốc của loài người là điều luôn được con người theo đuổi trong nhiều thế kỷ qua", theo tác giả báo cáo là tiến sĩ Trevor Cousins của Đại học Cambridge. Và chứng cứ mới về di truyền đã hé lộ lịch sử phức tạp về quá trình tiến hóa của loài người.Đồng tác giả là giáo sư Richard Durbin lưu ý báo cáo mới cho thấy nguồn gốc loài người được hình thành từ những tương tác sâu rộng về tiến hóa chứ không phải xuất phát từ một quần thể duy nhất.Để rút ra kết luận trên, đội ngũ nghiên cứu của Đại học Cambridge đã phân tích dữ liệu của Dự án 1.000 bộ gien, trong đó bao gồm các mẫu gien di truyền từ các quần thể dân số trên toàn thế giới.Cách tiếp cận trên cho phép họ suy ra sự hiện diện của các quần thể tổ tiên vốn không để lại chứng cứ trực tiếp thông qua hóa thạch.Không giống ADN của người Neanderthal, hiện chiếm khoảng 2% trong bộ gien di truyền của người hiện đại không tính châu Phi, một quần thể cổ đại chưa từng được biết đến đã góp đến 20% số gien.Một số gien đến từ loài người bí ẩn có liên quan đến chức năng não và xử lý thần kinh, vì thế nhiều khả năng đóng vai trò quan trọng trong cuộc tiến hóa của loài người, theo tiến sĩ Cousins.

Nhộn nhịp ngày hội xuân trên cao nguyên đất đỏ M’Nông

Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.