3 hành vi được đề xuất nghiêm cấm trong lĩnh vực việc làm
Bản tin Xem nhanh 12h ngày 9.3.2025 của Báo Thanh Niên có những thông tin đáng chú ý sau:Từng là món đồ chơi gây sốt, tạo nên trào lưu trong giới trẻ, búp bê Baby Three giờ đây lại đối mặt với làn sóng tẩy chay dữ dội tại Việt Nam.Nguyên nhân bắt nguồn từ hình ảnh trên phiên bản mới của sản phẩm, bị nghi có liên quan đến “đường lưỡi bò”. Ngay lập tức, nhiều nhà phân phối tuyên bố dừng bán, thậm chí chấm dứt hợp tác với thương hiệu này.Trước áp lực dư luận, nhà sản xuất Baby Three đã nhanh chóng vào cuộc, lên tiếng khẳng định hình ảnh này chỉ mang tính nghệ thuật, không liên quan đến yếu tố chính trị. Tuy nhiên, để trấn an khách hàng, hãng đã quyết định thu hồi toàn bộ sản phẩm gây tranh cãi, ngừng sản xuất và cho phép khách hàng đổi trả miễn phí.Một căn biệt phủ xa hoa, một trạm dừng nghỉ rộng hàng ngàn mét vuông, và một cái tên khiến dư luận xôn xao – Tuấn "trắng". Người đàn ông 57 tuổi này vừa bị Công an tỉnh Phú Thọ bắt tạm giam với loạt sai phạm liên quan đến đất đai, lừa đảo, cưỡng đoạt tài sản.Chiều qua (8.3), lễ tang của nghệ sĩ Quý Bình diễn ra trong không khí trang nghiêm tại Nhà Tang lễ Quốc gia phía Nam. Dù công tác an ninh được siết chặt để đảm bảo sự riêng tư, nhiều nghệ sĩ, bạn bè và người hâm mộ vẫn lặng lẽ đến viếng, tiễn đưa anh về nơi an nghỉ cuối cùng. Không chỉ là một diễn viên, ca sĩ tài năng, Quý Bình còn được biết đến với hình ảnh một người đồng nghiệp giản dị, chân thành. Trong giây phút tiễn biệt, danh hài Hồng Tơ xúc động nói một câu khiến ai nghe cũng xót xa.Tất cả sẽ có trong Bản tin Xem nhanh 12h, được phát trên thanhnien.vn cùng kênh YouTube Báo Thanh Niên. Kính mời quý vị theo dõi.Xem nhanh 12h sẽ quay trở lại vào lúc 12 giờ trưa mai 10.3.2025 với những thông tin trong nước và quốc tế nóng hổi khác.Cân nhắc việc đổi tên đường
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Giữa xóm nghèo nghe vọng cổ vấn vương
Ngày 15.2, Công an tỉnh Phú Thọ cho biết vừa phát hiện và đấu tranh xử lý 3 hội nhóm kín trên Zalo với 2.714 thành viên có hoạt động báo chốt lực lượng CSGT trên địa bàn.Trong số này, nhóm "ATGT PHÚ THỌ" với 989 thành viên, do Nguyễn Như P. (62 tuổi, trú tại TP.Việt Trì, Phú Thọ) và Trần Duy A. (46 tuổi, trú tại H.Yên Lạc, Vĩnh Phúc) quản trị.Hai nhóm còn lại có tên "Lái Xe An Toàn 1" với 947 thành viên và "Lái Xe An Toàn 2" với 778 thành viên, do Nguyễn Đình C. (47 tuổi) và Tạ Thế L. (40 tuổi, cùng trú tại TP.Việt Trì) quản trị.Theo công an, thành viên trong 3 nhóm kín nêu trên đều sử dụng các từ "lóng" như "có nắng", "có ong", "có bắn chim", "đo thân nhiệt"… để ám chỉ hoạt động của lực lượng CSGT đang làm nhiệm vụ.Mục đích hoạt động chính là để thông báo chốt tuần tra, kiểm soát giao thông trên các tuyến đường trên địa bàn tỉnh để các thành viên khác biết, né tránh.Làm việc với cơ quan chức năng, nhóm quản trị viên đều thừa nhận hành vi tạo lập, duy trì và đưa thông tin báo chốt giao thông trên hội nhóm là vi phạm pháp luật. Công an tỉnh Phú Thọ đã tiến hành xử phạt đối với 3 trong số 4 người về hành vi "thu thập, xử lý và sử dụng tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sai mục đích theo quy định của pháp luật", với mức phạt 25 triệu đồng, theo quy định tại điểm e khoản 3 điều 102 Nghị định 15/2020.Đối với cá nhân còn lại, công an đang tiếp tục củng cố hồ sơ, xử lý theo quy định pháp luật.
T.Ư Đoàn vừa có báo cáo kết quả tuần 2 của Tháng Thanh niên năm 2025. Theo đó, trong tuần, hưởng ứng thực hiện phong trào thi đua "Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025", các cấp bộ Đoàn đã vận động kinh phí hỗ trợ xây dựng, sửa chữa 646 căn nhà với 22.047 ngày công của đoàn viên, thanh niên tham gia, tổng giá trị hỗ trợ hơn 18,7 tỉ đồng (tổng hợp kết quả sau 2 tuần đã đạt 74% chỉ tiêu).Các cấp bộ Đoàn, Hội trong cả nước đã duy trì và triển khai mới 4.168 đội hình thanh niên tình nguyện "Bình dân học vụ số" do thanh niên làm nòng cốt, tổ chức 2.239 hoạt động hỗ trợ tập huấn, phổ cập kỹ năng số cho 424.246 người dân (tổng hợp kết quả sau 2 tuần đã đạt 72% chỉ tiêu đăng ký, vượt mức so với đăng ký).Trong tuần 2, các cấp bộ Đoàn đã triển khai thực hiện 4.163 công trình thanh niên các cấp (94 công trình thanh niên cấp tỉnh, 587 công trình thanh niên cấp huyện và 3.482 công trình thanh niên cấp cơ sở), tổng trị giá hơn 52,8 tỉ đồng.Các cấp bộ Đoàn tổ chức 276 hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo cho 6.841 đoàn viên, thanh niên; có 1.301 hoạt động hỗ trợ 31.412 thanh thiếu nhi yếu thế, người già neo đơn với tổng giá trị hỗ trợ gần 7,7 tỉ đồng.Các cấp bộ Đoàn cũng tổ chức 946 hoạt động tư vấn hướng nghiệp, tư vấn tuyển sinh trong học sinh các trường THCS, THPT, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, thu hút 310.907 đoàn viên, thanh niên tham gia với tổng kinh phí triển khai hơn 4,9 tỉ đồng… Cũng theo báo cáo, trong tuần 2, các cấp bộ Đoàn đã giới thiệu 9.092 đoàn viên ưu tú tham gia học các lớp cảm tình Đảng; giới thiệu 5.817 đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp (tổng hợp kết quả sau 2 tuần đã đạt 75% chỉ tiêu đăng ký) và có 1.228 đoàn viên ưu tú được kết nạp Đảng.Bên cạnh đó, các cấp bộ Đoàn tổ chức 1.488 hoạt động tuyên truyền, chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030 tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, thu hút sự tham gia của 296.268 lượt đoàn viên, thanh niên tham gia.Các cấp bộ Đoàn cũng tổ chức 3.530 hoạt động tuyên truyền về lịch sử, truyền thống của Đoàn nhân dịp kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, thu hút 400.915 lượt đoàn viên, thanh niên tham gia.Cũng trong tuần đã diễn ra 3 sự kiện lớn cấp T.Ư do Ban Bí thư T.Ư Đoàn tổ chức, gồm: Diễn đàn "Tiếng nói tuổi trẻ - Hành động của Đoàn" với chủ đề "Sứ mệnh thanh niên trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc". Diễn đàn được phát sóng trực tiếp trên các kênh báo chí và mạng xã hội kết nối tới 10.124 điểm cầu trong và ngoài nước với sự tham gia của 1.167.344 cán bộ, đoàn viên, thanh niên.T.Ư Đoàn tổ chức chương trình Tọa đàm trực tuyến với chủ đề "Xây dựng Đoàn vững mạnh là xây dựng Đảng trước một bước", góp phần tạo nguồn, hình thành những thế hệ lãnh đạo tương lai có đủ năng lực và phẩm chất đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội hiện đại. T.Ư Đoàn triển khai Ngày cao điểm "Tình nguyện xây dựng đô thị văn minh" đồng loạt tại 100% Đoàn phường, thị trấn trên cả nước và đã có 4.196 đội hình thanh niên tình nguyện được triển khai với sự tham gia của 132.779 đoàn viên, thanh niên.Theo đánh giá của T.Ư Đoàn, sau 2 tuần triển khai các nội dung của Tháng Thanh niên 2025, đã có nhiều chỉ tiêu đạt tỷ lệ hoàn thành cao, đã có những chỉ tiêu vượt mức đăng ký như: hoạt động tình nguyện bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu đạt 103%; hoạt động tình nguyện xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh đạt 91%; các chỉ tiêu liên quan đến phong trào thi đua "Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên phạm vi cả nước, phong trào "Bình dân học vụ số"… đều đạt trên 70%.
Đặt 2 'cá voi xanh xin rác' bảo vệ môi trường biển
Theo Công an tỉnh Thái Bình, qua công tác nắm tình hình, lực lượng chức năng phát hiện một số nhóm thanh thiếu niên tụ tập, mang theo hung khí để giải quyết mâu thuẫn với các hành vi manh động, liều lĩnh trên địa bàn TP.Thái Bình khiến người dân hoang mang. Trước tình hình trên, lãnh đạo Công an TP.Thái Bình đã chỉ đạo các đội nghiệp vụ, công an các xã, phường triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp nghiệp vụ để xử lý.Đến ngày 22.2, Công an TP.Thái Bình đã đấu tranh, bắt giữ 3 nhóm với trên 50 đối tượng đều đang trong độ tuổi từ 14 - 15 tuổi (chưa đủ điều kiện điều khiển xe mô tô theo quy định) thường trú tại địa bàn các huyện Kiến Xương, Vũ Thư và TP.Thái Bình, có hành vi điều khiển xe mô tô phóng nhanh, vượt ẩu mang theo hung khí như kiếm, tuýp sắt, vỏ chai bia, phóng lợn rượt đuổi và đánh nhau trên các tuyến đường giao thông. Căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập, ngày 24.2, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.Thái Bình ra quyết định khởi tố vụ án hình sự gây rối trật tự công cộng.Theo Công an tỉnh Thái Bình, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hành vi phạm tội của đối tượng là thiếu sự quản lý, giáo dục của gia đình. Phần lớn các thanh thiếu niên phạm tội đều thuộc đối tượng chơi bời lêu lổng, nhận thức về pháp luật chưa đầy đủ, chưa ý thức hết được hậu quả của các hành vi mình gây ra, dễ bị lôi kéo, rủ rê thông qua mạng xã hội. Vì vậy, mỗi gia đình cần có biện pháp quản lý, giáo dục con em mình, không để bị lôi kéo, tham gia vào các băng, ổ nhóm thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.Trước đó, Công an TP.Thái Bình cũng ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Tạ Tiến Đạt (22 tuổi, trú P.Phú Khánh), Nguyễn Tiến Dũng (16 tuổi, trú P.Tiền Phong, Ngô Mạnh Hải (16 tuổi, trú tại xã Vũ Phúc, TP.Thái Bình), Trần Mạnh Dũng (17 tuổi, trú xã Minh Hòa, H.Hưng Hà), Đoàn Hải Dương (18 tuổi, trú xã Nam Bình, H.Kiến Xương); khởi tố bị can, lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với Lương Tuấn Kiệt (16 tuổi, trú P.Kỳ Bá) để điều tra về tội cướp tài sản. Các quyết định, lệnh đã được VKSND cùng cấp phê chuẩn.Trước đó, Công an TP.Thái Bình phát hiện tại khu vực sân cầu lông M.D tại P.Tiền Phong, (TP.Thái Bình) xảy ra vụ việc đánh người có dấu hiệu cướp tài sản nên đã khẩn trương huy động lực lượng, tổ chức xác minh, làm rõ.Qua điều tra, lực lượng chức năng xác định, do mâu thuẫn trên mạng xã hội Facebook về việc mua bán vợt cầu lông, các đối tượng trên đã hẹn N.T.T (16 tuổi, trú P.Tiền Phong, TP.Thái Bình) đến sân cầu lông M.D để giải quyết.Tại đây, do bực tức nên Đạt, Hải đã dùng thanh gậy là giá đỡ cần câu cá để đánh, vụt T. và yêu cầu phải trả cho Đạt số tiền 1 triệu đồng. Đến lịch hẹn vào ngày 16.2, do không đủ tiền trả, các đối tượng trong nhóm của Đạt tiếp tục đánh và cướp số tiền 600.000 đồng của T.