Bạn đọc viết: Khổ sở với các bãi tập kết rác
Bệnh dại là một bệnh nhiễm virus nặng gây viêm não tủy cấp tính, do vi rút dại lây từ động vật có vú sang người, khi đã lên cơn dại tỷ lệ tử vong là 100%.Tại Việt Nam, bệnh dại xuất hiện ở nhiều địa phương, nguồn truyền bệnh chính là chó, mèo. Bệnh thường tăng cao vào mùa nắng nóng từ tháng 5 đến tháng 8 hằng năm. Năm 2023 số người điều trị dự phòng bệnh dại là 674.888 người tăng hơn 45% so với năm 2022; cả nước cũng ghi nhận 82 ca tử vong do bệnh dại tại 30/63 tỉnh thành, phố. Tính đến cuối năm 2024, cả nước ghi nhận 84 ca tử vong do bệnh dại tại 34/63 tỉnh, thành phố. Bệnh dại có thể dự phòng bằng tiêm vắc xin hay huyết thanh kháng dại, tiêm ngay lập tức và đúng phác đồ có thể phòng bệnh 100%. Tuy nhiên, nhận thức của người dân về mức độ nguy hiểm của bệnh dại còn rất chủ quan, lơ là, không tiêm phòng huyết thanh kháng dại, vắc xin phòng dại kịp thời sau khi bị động vật nghi dại cắn hoặc tiêm muộn, tiêm không đủ liều, không đúng chỉ định. Nhiều trường hợp được chỉ định tiêm kết hợp huyết thanh kháng dại và vắc xin phòng dại nhưng vì băn khoăn chi phí tiêm chủng cao, tâm lý sợ tốn kém tiền bạc nên đã trì hoãn mũi tiêm hoặc không tiêm. Lo ngại hơn, vì chủ quan và thiếu thông tin, người dân bị phơi nhiễm với bệnh dại đã không đến cơ sở y tế để tư vấn, tiêm phòng vắc xin và huyết thanh kháng dại. Bên cạnh đó, còn có những trường hợp lại tự chữa trị hoặc nhờ thầy lang chữa trị bằng các biện pháp chưa được Bộ Y tế công nhận. Đơn cử, ca tử vong do bệnh dại ghi nhận tại thôn O Đất, xã Ia Băng, H.Đăk Đoa, tỉnh Gia Lai vào ngày 8.8.2024. Ngoài trường hợp tử vong là anh D., địa phương còn ghi nhận 11 trường hợp phơi nhiễm. Thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Gia Lai, trước đó, anh D. bị chó của gia đình cắn, đến cơ sở y tế để xử lý vết thương, nhưng không khai báo và cũng không tiêm huyết thanh kháng dại, vắc xin phòng bệnh dại. Con chó sau khi cắn anh D. đã bị người nhà đập chết làm thịt để ăn. Kết quả điều tra cho thấy, xác minh có 11 người phơi nhiễm; trong đó, 2 người nguy cơ rất cao do trực tiếp làm thịt chó, 9 người tiếp xúc với trường hợp tử vong do bệnh dại.Tháng 5.2024, bà D. sinh năm 1971, ngụ phường Long Tâm (TP.Bà Rịa, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) bị mèo cào vào chân với vết xước trầy ở da, chảy máu nhẹ, do nghĩ mèo nhà nuôi nên bà D. chủ quan không đi tiêm dự phòng sau phơi nhiễm. Tháng 11.2024, bà D. có biểu hiện bị sốt, mệt mỏi, đau họng, khó thở và người nhà đưa vào bệnh viện cấp cứu với chẩn đoán bệnh dại viêm cơ Tim cấp và tử vong sau đó vài ngày.Ngoài ra, thực trạng hiện nay cho thấy một số nhân viên y tế vẫn còn e ngại trong việc tiêm kết hợp huyết thanh kháng dại và vắc xin dại, cho rằng có nhiều tác dụng phụ. Do đó, việc triển khai đưa huyết thanh kháng dại vào các điểm tiêm chủng, còn e dè các phản ứng sau tiêm.Theo thống kê của ngành Y tế, những năm gần đây bình quân cả nước có khoảng 600 nghìn người bị chó, mèo cắn và trên 70 người tử vong mỗi năm dù đã có vắc xin cho cả người và động vật. Bệnh dại luôn giữ vị trí có số ca tử vong nhiều nhất trong các bệnh truyền nhiễm. Bên cạnh đó, chi phí để giải quyết hậu quả khi bị chó, mèo cắn và các hệ lụy của bệnh dại tiêu tốn gần 1.000 tỉ đồng/năm.Bệnh dại còn gây ảnh hưởng đến an sinh xã hội và các khía cạnh của đời sống như gây đau khổ cho gia đình nạn nhân; vết thương do chó cắn ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tâm thần của nạn nhân có thể suốt đời; mất cơ hội vui chơi giải trí, nghiên cứu, học tập, làm việc và gây ảnh hưởng môi trường.Viện Vắc xin và Sinh phẩm y tế (IVAC) là đơn vị trong nước, sản xuất huyết thanh kháng dại để dự phòng bệnh dại cung cấp cho các cơ sở tiêm chủng trên toàn quốc trong gần 30 năm nay. Không ngừng áp dụng công nghệ sản xuất tiên tiến, hiện đại và tuân thủ GMP vào trong sản xuất. IVAC đã cải tiến thành công sản phẩm huyết thanh kháng dại tinh chế với tên thương mại mới là IVACRIG hiệu quả và an toàn cho người sử dụng. Sản phẩm IVACRIG (huyết thanh kháng dại tinh chế) được sản xuất từ huyết thanh ngựa áp dụng theo công nghệ tinh chế tiên tiến. Mỗi lô IVACRIG được đưa ra thị trường sau khi trải qua 3 cấp đánh giá về an toàn thuốc và được Viện Kiểm định Quốc gia Vắc xin và Sinh phẩm Y tế cấp giấy chứng nhận chất lượng sau khi xem xét đầy đủ hồ sơ sản xuất lô và kiểm soát chất lượng.IVACRIG là sản phẩm có độ tinh sạch cao, an toàn, hiệu quả với giá thành hợp lý góp phần điều trị dự phòng cho người bị động vật nghi dại cắn, trung hòa virus dại giảm các khả năng gây phản ứng phụ, các phản ứng phụ (nếu có) chỉ thoáng qua và dễ dàng giải quyết như đau tại chỗ, đỏ, ngứa.Bệnh dại hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, tuy nhiên hoàn toàn có thể phòng tránh được. Người dân khi bị chó mèo cắn cần kịp thời đến cơ sở y tế để khám, tư vấn và tiêm vắc xin phòng dại, huyết thanh kháng dại, tuyệt đối không chữa bệnh dại bằng các biện pháp chưa được Bộ Y tế công nhận. Chủ quan sẽ trả giá đắt.Giá cà phê diễn biến lạ
Theo Reuters ngày 23.1 dẫn lời một nguồn tin trong chính phủ Philippines, việc tái triển khai các bệ phóng Typhon sẽ giúp xác định vị trí và tốc độ di chuyển của tổ hợp tên lửa đến vị trí bắn mới. Tính cơ động đó được coi là cách giúp các hệ thống vũ khí trên có khả năng sống sót cao hơn trong xung đột. Ông Jeffrey Lewis thuộc Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury (Monterey, Mỹ) đánh giá hình ảnh vệ tinh cho thấy các khẩu đội và thiết bị liên quan của Typhon được đưa lên máy bay vận tải C-17 tại sân bay quốc tế Laoag trong những tuần gần đây. Hình ảnh vệ tinh cho thấy các mái che thiết bị Typhon cũng đã được gỡ bỏ.Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương Mỹ (INDOPACOM), đơn vị giám sát lực lượng Hoa Kỳ trong khu vực, xác nhận với Reuters rằng Typhon đã được "di dời trong lãnh thổ Philippines". Cả INDOPACOM và chính phủ Philippines đều từ chối cung cấp địa điểm cụ thể mà các khẩu đội được di chuyển đến."Chính phủ Mỹ đã phối hợp chặt chẽ với chính phủ Philippines về mọi khía cạnh triển khai Typhon, bao gồm cả địa điểm", Chỉ huy Matthew Comer của INDOPACOM cho biết. Ông nói thêm rằng việc di dời không có nghĩa là các khẩu đội sẽ được đặt lâu dài ở Philippines.Hệ thống Typhon là một phần trong chiến dịch của Mỹ nhằm tích trữ nhiều loại vũ khí chống hạm ở châu Á, Reuters cho hay. Mỹ đã triển khai hệ thống tên lửa tầm trung Typhon đến miền bắc Philippines từ đầu năm 2024 để phục vụ các hoạt động tập trận chung cùng đồng minh. Tuy nhiên, sau khi các cuộc tập trận kết thúc, hệ thống này vẫn được đặt tại Philippines, bất chấp phản đối của Trung Quốc.Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 23.1 cáo buộc Philippines gây căng thẳng và đối đầu trong khu vực. "Việc triển khai cũng là một lựa chọn cực kỳ vô trách nhiệm đối với người dân trong nước và nhiều quốc gia Đông Nam Á, cũng như đối với an ninh khu vực", người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết tại một cuộc họp báo thường kỳ.
Coi chừng 'mất tết' sau những cuộc nhậu cuối năm
Theo báo cáo đăng trên chuyên san Astronomy & Astrophysics, siêu trái đất vừa được khám phá có tên HD 20794 d, với khối lượng lớn gấp 6 lần trái đất và nằm trong khu vực gọi nôm na là "vùng sống được".Đây là khu vực cách sao trung tâm ở khoảng cách có thể cho phép nước dạng lỏng xuất hiện trên bề mặt hành tinh, từ đó tạo điều kiện cho sự sống sinh sôi.Tuy nhiên, HD 20794 d di chuyển trên quỹ đạo hình ê líp chứ không phải hình tròn, đồng nghĩa khoảng cách giữa hành tinh với sao trung tâm dao động dựa trên vị trí của quỹ đạo. Vì thế, đến thời điểm này các nhà khoa học gặp khó khăn trong việc xác định liệu có sự sống trên hành tinh hay không.Manh mối về sự tồn tại của siêu trái đất HD 20794 d bắt đầu từ năm 2022, khi tiến sĩ Michael Cretignier của Đại học Oxford’ (Anh) phát hiện một tín hiệu trong lúc kiểm tra dữ liệu được lưu trữ của Đài Thiên văn La Silla ở Chile.Dựa trên thông tin này, một đội ngũ các nhà nghiên cứu quốc tế vào cuộc. Họ phân tích dữ liệu thu thập được từ 2 thập niên quan sát trước khi xác nhận sự tồn tại của hành tinh trên.“Điều hào hứng là việc hành tinh ở gần trái đất (20 năm ánh sáng) mang đến hy vọng cho các sứ mệnh không gian tương lai trong việc chụp được hình ảnh chi tiết hơn về siêu trái đất này", theo tiến sĩ Cretignier.Các nhà nghiên cứu gọi HD 20794 d là trường hợp nghiên cứu thí điểm vô giá cho các dự án tìm kiếm dấu hiệu của sự sống ngoài hệ mặt trời."Với vị trí của nó nằm trong vùng sống được và gần trái đất, hành tinh có thể đóng vai trò quan trọng trong các sứ mệnh tương lai nhằm xác định các đặc điểm khí quyển của những hành tinh ngoài trái đất để tìm kiếm các dấu hiệu sinh học cho thấy tiềm năng có sự sống", theo nhà nghiên cứu.
Sau hơn một tuần áp dụng Nghị định 168, người dân TP.HCM đã chấp hành tốt hơn khi dừng đèn đỏ và hạn chế việc rẽ phải. Tuy nhiên, việc nghiêm túc tuân thủ quy định này đã dẫn đến tình trạng ùn tắc gia tăng tại nhiều giao lộ, đặc biệt là vào giờ cao điểm. Để cải thiện tình hình, thành phố cũng đang lên kế hoạch nhằm cân bằng giữa an toàn giao thông và lưu thông hiệu quả.Trong khi đó, Hà Nội liên tục nằm trong top những thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới với chỉ số AQI báo động đỏ khiến người dân không khỏi lo lắng. Chỉ còn hơn hai tuần nữa là đến Tết Nguyên Đán, không khí chuẩn bị đã rộn ràng khắp nơi. Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế vừa vượt qua khó khăn, liệu thói quen chi tiêu của người dân có thay đổi? Phóng viên Báo Thanh Niên đã có mặt tại chợ Bình Tây, đầu mối bánh mứt lớn nhất miền Nam, để ghi nhận tình hình mua bán những ngày giáp tết.Xu Hướng 24 là chương trình trực tiếp bàn luận về kinh tế, xã hội, được phát trực tiếp từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần trên các nền tảng Báo Thanh Niên. Quý vị hãy để lại bình luận hoặc câu hỏi, chúng tôi sẽ giải đáp ngay trong chương trình.
M.U sắp chạm đến cột mốc vĩ đại
Các quan chức chính quyền Tổng thống Donald Trump được cho là đang vội vã nắm bắt tình hình và phần nào “chữa cháy” sau tuyên bố của ông chủ Nhà Trắng về ý tưởng Mỹ tiếp quản Gaza tái thiết dải đất này.CNN dẫn các nguồn thạo tin cho hay ý tưởng của ông Trump đã được ấp ủ một thời gian và dường như do chính tổng thống đề ra, thay vì được đội ngũ chuyên gia và cố vấn từng bước xây dựng và cuối cùng trình lên ông chủ Nhà Trắng.Các quan chức cho rằng quyết định này phần nào phản ánh bức tranh về sự bế tắc khi không có nước nào đưa ra được giải pháp hợp lý do vấn đề tái thiết Gaza nếu xung đột chấm dứt. Song, việc ông Trump công bố ý tưởng này khi đọc từ bản ghi chú đã gây sốc chính trường trong và ngoài nước, thậm chí nhiều cố vấn của ông Trump không biết trước ý tưởng này.Đặc phái viên Trung Đông của ông Trump Steve Witkoff đã đến Gaza vào tuần trước, trở lại Washington và báo cáo cho ông Trump cũng như trả lời phóng viên rằng Gaza không còn là nơi có thể sống được.“Đó là những tòa nhà có thể đổ bất cứ lúc nào. Không có bất kỳ tiện ích nào ở đó, không có nước, điện, khí đốt, không gì cả. Có Chúa mới biết loại dịch bệnh nào có thể đang hoành hành ở đó. Vì vậy, khi tổng thống nói về việc dọn dẹp nơi này, ông ấy nói về việc biến nơi này thành nơi có thể ở được. Đây là một kế hoạch dài hạn”, ông Witkoff nói với phóng viên hôm 4.2. Trong khi đó, cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Mike Waltz nói rằng ông Trump có thể đã nghĩ về kế hoạch cho Gaza hậu chiến ngay từ khi chiến sự bùng phát ngày 7.10.2023.Trong các cuộc trò chuyện với trợ lý, ông Trump than thở về các bên khác trong khu vực Trung Đông thiếu những kế hoạch cụ thể về tái thiết Gaza. Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết ông Trump đã suy nghĩ về ý tưởng trên trong một thời gian dài. Tuy nhiên, nó chưa được cụ thể hóa bằng văn bản vào thời điểm ông Trump tuyên bố ngày 3.2.Thông tin tin từ chuyến thăm Gaza của ông Witkoff ít nhiều ảnh hưởng đến quyết định của ông Trump, song các quan chức trong Nhà Trắng, thậm chí phía Israel không nghĩ nhà lãnh đạo Mỹ lại đưa ra tuyên bố sớm như vậy, trong khi thiếu kế hoạch chi tiết, theo The New York Times.Một số thành viên nội các và nghị sĩ Cộng hòa đã bất ngờ trước thông tin này. Ý tưởng về Gaza nêu trên không được ông Trump đề cập trong cuộc gặp kín với thành viên đảng Cộng hòa thuộc Ủy ban quân vụ thượng viện Mỹ tuần trước.Đài CNN cho hay Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio lần đầu nghe nói đến ý tưởng tiếp quản Gaza khi đang xem TV về buổi họp báo của ông Trump sau cuộc gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Phần lớn thông tin và công việc về vấn đề Trung Đông được cho là đã chuyển sang cho ông Steve Witkoff phụ trách, do đó công việc của ông Rubio liên quan khu vực này đã giảm đáng kể. Trong ngày 5.2, ông Rubio giải thích rằng tổng thống Mỹ không có ý thù địch và kế hoạch di dời người dân tại Gaza chỉ là tạm thời trong thời gian dọn dẹp đống đổ nát sau hơn 1 năm chiến sự.Về phía Israel, không rõ Thủ tướng Netanyahu đã nghe thông tin nào trong cuộc gặp ông Trump, song truyền thông Mỹ đưa tin nụ cười trên khuôn mặt khi ông Trump tuyên bố phần nào cho thấy nhà lãnh đạo Israel thích những điều đã nghe được.Trong một số cuộc thảo luận hồi năm ngoái, ông Trump đã nhiều lần nhấn mạnh giá trị ven biển Dải Gaza, cho rằng đây là vị trí đắc địa để phát triển bất động sản. Con rể của ông Trump Jared Kushner, người từng là cố vấn tại Nhà Trắng nhiệm kỳ đầu của ông Trump, cũng gọi khu vực bờ sông tại Gaza “rất có giá trị”.Sau khi ông Trump nhậm chức, Tổng thống Mỹ cũng đưa ra những gợi ý về kế hoạch tại Gaza. “Đó là một vị trí tuyệt vời, với bờ biển và thời tiết tuyệt vời. Mọi thứ đều tốt. Một số điều đẹp đẽ có thể được thực hiện tại đây”, ông Trump nói sau khi tuyên thệ nhậm chức, khẳng định sẽ xây dựng Gaza thành một nơi “mang tầm quốc tế và kinh ngạc”.Tuy nhiên, việc không loại trừ khả năng điều động quân đội đến Gaza cho kế hoạch xây dựng đã đi ngược lập trường lâu nay của ông Trump, người nhiều lần chỉ trích sự can dự của Mỹ vào nước ngoài và muốn rút dần quân đội Mỹ về nước.
