HLV Giustozzi: ‘Đội tuyển Việt Nam sẽ thắng Kyrgyzstan, cửa đến World Cup còn nguyên’
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.Chiến sự Ukraine ngày 767: Nga ồ ạt tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng Ukraine
Tổng thống Panama Jose Raul Mulino nhấn mạnh chủ quyền kênh đào Panama không phải là vấn đề tranh luận sau cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio vào hôm 2.2."Chủ quyền của Panama không phải tranh cãi, điều đó rất quan trọng. Không có gì phải nghi ngờ, kênh đào Panama là do Panama vận hành và nó sẽ tiếp tục như vậy, tôi không nghĩ có gì thay đổi", ông Mulino nói.Người dân Panama đã xuống đường phản đối chuyến công du của ông Rubio.Lãnh đạo Liên minh Saul Mendez bày tỏ sự không hài lòng với Tổng thống Mỹ Donald Trump."Ông ấy muốn sáp nhập Canada, ông ấy muốn xâm lược Mexico, ông ấy muốn chiếm kênh đào Panama, ông ấy muốn tách Greenland ra khỏi Đan Mạch. Ông Trump đang muốn Thế chiến 3".Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, ông Trump đã nhiều lần khẳng định Washington phải giành lại kênh đào Panama vì tuyến giao thông này đang chịu ảnh hưởng quá mức của Trung Quốc, và Ngoại trưởng Rubio đã nhắc lại điều này trong cuộc họp.Chính phủ Panama đã kịch liệt phủ nhận việc nhượng quyền vận hành kênh đào cho Trung Quốc, và khẳng định nước này quản lý kênh đào một cách công bằng đối với tất cả hoạt động vận tải biển.Mặc dù kênh đào do Panama quản lý nhưng hai cảng ở hai đầu kênh đào đang được công ty Hồng Kông CK Hutchinson điều hành.Các cảng khác gần đó do các công ty tư nhân từ Mỹ, Singapore và Đài Loan điều hành.Hai bên có quan điểm gần gũi hơn về vấn đề di cư...Tổng thống Mulino đề xuất khả năng mở rộng thỏa thuận hiện có với Mỹ, qua đó có thể tạo điều kiện dễ dàng hơn cho việc trục xuất trực tiếp những người di cư không phải là người Panama băng qua khu vực Darien ở biên giới phía nam Panama giáp với Colombia.Trong vài năm qua, số người từ khu vực này sang Mỹ tăng đột biến.Tuy nhiên, tổng thống Panama mạnh rằng chính phủ Mỹ sẽ phải chi trả chi phí trục xuất.Chuyến đi tới Panama đánh dấu điểm dừng đầu tiên trong chuyến công du của ông Rubio tới một số quốc gia Trung Mỹ cũng như Cộng hòa Dominica trong vài ngày tới.
Đường như ao, đi lại nguy hiểm
Chiều 19.3, trao đổi với PV Thanh Niên, ông Nguyễn Xuân Tùng, Phó chủ tịch UBND xã Thạch Lạc (TP.Hà Tĩnh) cho biết, lực lượng chức năng cùng ngư dân địa phương đang tổ chức trục vớt 3 chiếc thuyền cá bị sóng đánh chìm trên biển.Trước đó, vào khoảng 6 giờ sáng cùng ngày, ông Nguyễn Văn Ngọc, ông Nguyễn Văn Cảnh và ông Trần Đình Xuân cùng 3 ngư dân khác ở xã Thạch Lạc cùng nhau đi trên 3 chiếc thuyền cá có công suất 24CV ra biển thả lưới đánh bắt cá trích.Đến trưa, 3 chiếc thuyền cá khi đang trên đường trở về, cách bờ khoảng 6 hải lý thì tất cả đều bị sóng đánh chìm. Phát hiện sự việc, các thuyền cá di chuyển ở gần đó đã nhanh chóng tiếp cận, ứng cứu kịp thời 6 ngư dân trên 3 chiếc thuyền gặp nạn đưa vào bờ an toàn. Người dân sau đó đã trình báo sự việc cho chính quyền địa phương và thông báo cho các tàu thuyền khác hỗ trợ, lên phương án trục vớt các thuyền cá bị chìm. "Sau nhiều giờ nỗ lực, lực lượng chức năng cùng các ngư dân địa phương đã đưa được 1 chiếc thuyền cá vào bờ. Để trục vớt 2 chiếc thuyền cá bị sóng đánh chìm còn lại, chúng tôi đang liên hệ với lực lượng Bộ đội Biên phòng để cử tàu lớn ra khơi cứu hộ", ông Tùng nói.
"Tôi muốn nhấn mạnh cam kết của Ukraine đối với hòa bình. Không ai trong chúng tôi mong muốn một cuộc chiến kéo dài vô tận. Ukraine sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán ngay khi có thể để đưa hòa bình lâu dài đến gần hơn. Không ai mong muốn hòa bình hơn người dân Ukraine. Đội ngũ của tôi và tôi sẵn sàng làm việc dưới sự lãnh đạo mạnh mẽ của Tổng thống Trump để đạt được một nền hòa bình bền vững", Tổng thống Zelensky viết trên mạng xã hội X.Trong tuyên bố đưa ra ngày 4.3, nhà lãnh đạo Ukraine nói sẵn sàng hành động nhanh chóng để chấm dứt chiến sự và những bước đầu tiên có thể bao gồm việc trao đổi tù nhân và một lệnh ngừng bắn trên không – cấm sử dụng tên lửa, máy bay không người lái tầm xa, bom tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng và dân sự – cùng với một lệnh ngừng bắn trên biển ngay lập tức, nếu Nga cũng làm như vậy. "Sau đó, chúng tôi mong muốn nhanh chóng tiến qua tất cả các giai đoạn tiếp theo và phối hợp với Mỹ để đạt được một thỏa thuận hòa bình mạnh mẽ", ông viết.Tổng thống Zelensky còn khẳng định Ukraine "thật sự trân trọng" những gì nước Mỹ đã làm để giúp Ukraine duy trì chủ quyền và độc lập. "Và chúng tôi không quên thời điểm quan trọng khi Tổng thống Trump cung cấp tên lửa Javelin cho Ukraine. Chúng tôi biết ơn vì điều đó", nhà lãnh đạo Ukraine khẳng định.Nói về cuộc gặp với Tổng thống Trump tại Nhà Trắng hôm 28.2, ông Zelensky thừa nhận nó không diễn ra theo cách nên diễn ra và ông cảm thấy đáng tiếc. Về thỏa thuận liên quan đến khoáng sản và an ninh, ông Zelensky nói Ukraine sẵn sàng ký kết bất cứ lúc nào và dưới bất kỳ hình thức nào phù hợp. "Chúng tôi coi đây là một bước tiến hướng đến sự an toàn lớn hơn và những cam kết bảo đảm an ninh vững chắc, và tôi thực sự hy vọng thỏa thuận này sẽ mang lại hiệu quả", ông viết.Tuyên bố của ông Zelensky được đưa ra chỉ vài ngày sau khi ông có cuộc gặp với các nhà lãnh đạo châu Âu ở London (Anh). Trước đó, hôm 28.2, ông tới Mỹ gặp trực tiếp ông Trump và có cuộc thảo luận về giải pháp cuộc xung đột đã diễn ra hơn 3 năm giữa Nga và Ukraine cũng như thỏa thuận khoáng sản dự kiến ký với Mỹ.Tuy nhiên, cuộc gặp không có kết quả tốt đẹp khi hai bên tranh cãi và trở nên căng thẳng. Không có thỏa thuận nào được ký kết. Ông Zelensky rời Nhà Trắng với những lời chỉ trích từ phía lãnh đạo Mỹ sau đó. Trả lời truyền thông tối 2.3, ông Zelensky nói thỏa thuận sẽ được ký kết nếu các bên sẵn sàng. Ngoài ra, nhà lãnh đạo Ukraine nói thêm mối quan hệ giữa Ukraine và Mỹ có thể được cứu vãn. Ông cũng đề nghị các cuộc đàm phán nên diễn ra theo hình thức họp kín thay vì có mặt giới truyền thông.Cũng liên quan tình hình Ukraine, sáng 4.3, các hãng truyền thông Mỹ đồng loạt dẫn lời quan chức Nhà Trắng nói rằng chính quyền Tổng thống Trump quyết định đình chỉ mọi viện trợ đối với Ukraine. Điện Kremlin cùng ngày cho rằng việc Mỹ tạm dừng viện trợ quân sự cho Ukraine sẽ là đóng góp tốt nhất cho mục tiêu hòa bình, nhưng nhấn mạnh Nga cần làm rõ các chi tiết về động thái của Tổng thống Mỹ Donald Trump, theo Reuters.Trong khi đó, bài đăng nói trên của ông Zelensky không đề cập đến thông tin do truyền thông Mỹ đưa ra.
Quản lý thị trường vàng 'có vấn đề'
Vừa qua, đoàn phim Dragonfly gồm hai nhà sản xuất điều hành là Sir Daniel K. Winn và Randall J. Slavin, đạo diễn Jordan Schulz từ Mỹ cùng nhà sản xuất Trương Ngọc Ánh, Tiến Phạm thực hiện chuyến thiện nguyện tại TP.HCM. Họ đã đến thăm ngôi chùa nơi các em nhỏ mồ côi đang được nuôi dưỡng và đơn vị chăm sóc người già khó khăn, bệnh tật. Ở cả hai nơi, đoàn đã tặng quà, nhu yếu phẩm, vật dụng thiết yếu nhằm giúp những hoàn cảnh khó khăn phần nào cải thiện cuộc sống hằng ngày và chuẩn bị đón tết.Nhà sản xuất Daniel K. Winn chia sẻ sau chuyến đi: "Chúng tôi rất vui mừng khi có thể góp phần nhỏ bé vào việc cải thiện cuộc sống của những người có hoàn cảnh khó khăn. Sau khi hoàn tất dự án Dragonfly tại Việt Nam, chúng tôi hy vọng có thể quay trở lại đây, thực hiện thêm những hoạt động ý nghĩa cho mảnh đất mà mình sinh ra".Trương Ngọc Ánh, nhà sản xuất của bộ phim Dragonfly, cũng bày tỏ: "Tôi cảm thấy rất tự hào và hạnh phúc khi được tham gia vào hoạt động từ thiện này cùng đoàn phim. Đây là cơ hội để chúng tôi không chỉ mang lại niềm vui và sự hỗ trợ cho những người có hoàn cảnh khó khăn, mà còn thể hiện tinh thần nhân ái và trách nhiệm xã hội của đoàn phim. Tôi hy vọng rằng những món quà này sẽ giúp cải thiện cuộc sống của các em nhỏ và người già, đồng thời lan tỏa tinh thần tương thân tương ái trong cộng đồng".Dragonfly là dự án phim do đạo diễn Jordan Schulz cầm trịch, có hai nhà sản xuất điều hành Daniel K. Winn và Randall J. Slavin. Trương Ngọc Ánh cũng tham gia dự án với vai trò nhà sản xuất bên cạnh sự đồng hành của hai nhà sản xuất khác đến từ Mỹ là Eamon Fay và Tiến Phạm. Bộ phim đang bước vào giai đoạn tiền kỳ cho các phân cảnh thực hiện tại Việt Nam. Đạo diễn Jordan Schulz cùng ê kíp đã hoàn tất casting giai đoạn 1.
