Sách tết níu giữ những giá trị đẹp
Trong những ngày qua, Nam bộ tiếp tục có nắng nóng, riêng khu vực miền Đông nhiều nơi nắng nóng gay gắt. Cụ thể, trong ngày 13.5, nhiệt độ cao nhất ghi nhận được tại Trị An 38,1 độ C, Tà Lài (Đồng Nai) 38 độ C; Thủ Dầu Một (Bình Dương) 36,6 độ C; Đồng Phú (Bình Phước) 36,6 độ C; Nhà Bè (TP.HCM) 36 độ C…Về Đồng Tháp ăn thịt chuột cống nhum quay lu
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.
Một sinh viên nghèo gặp nạn
Sau thành công ở giải đấu vào năm 2024, khi lần đầu tiên Đài truyền hình TP.HCM (HTV) phối hợp với UBND quận 5 và Liên đoàn Lân - Sư - Rồng TP.HCM tổ chức, giải Lân Sư Rồng quốc tế quận 5 mở rộng Cúp Chợ Lớn - HTV 2025 tiếp tục tổ chức với quy mô lớn, quy tụ 45 đoàn Lân Sư Rồng trên cả nước đăng ký tham dự. Giải năm nay diễn ra trong không khí mừng Xuân Ất Tỵ 2025, chào mừng 50 năm ngày đất nước thống nhất (30.4.1975 - 30.4.2025), hứa hẹn mang đến nhiều điều hấp dẫn, chất lượng chuyên môn cao, mở rộng giao lưu quốc tế với nhiều điểm mới đáng chú ý. Chủ đề của giải năm nay là "Đất nước trọn niềm vui". Theo đó, các phần thi đấu có gắn kết nội dung lan tỏa tình yêu quê hương đất nước, lòng tự hào dân tộc, sự phát triển, đổi mới của TP.HCM với chuyển đổi số, công nghệ 4.0, metro phục vụ người dân, bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc…Đặc biệt, lần đầu tiên giải có sự tham gia của 3 đoàn Lân Sư Rồng quốc tế tên tuổi đến từ Thái Lan, Malaysia, Singapore. Ngoài ra, đây cũng là lần đầu tiên giải tổ chức thi đấu vòng loại tuyển chọn từ 45 đội trên cả nước đăng ký tham gia, tìm ra 20 đội mạnh nhất tranh tài vòng chung kết nội dung Lân lên Mai hoa thung.Vòng loại đã diễn ra vào ngày 15 và 16.12.2024. Lần đầu tiên một giải Lân Sư Rồng có đêm thi chung kết xếp hạng để chọn ra đội vô địch, nhằm nâng cao tính cạnh tranh giữa các đoàn, thu hút khán giả thưởng thức. Giải diễn ra trong 4 ngày: từ 9.1 - 12.1.2025 tại Trung tâm Văn hóa - Thể thao quận 5. Trong đó, 1 ngày để thi nội dung múa rồng truyền thống, 3 ngày còn lại để thi nội dung Lân lên Mai hoa thung. HTV sẽ truyền hình trực tiếp toàn bộ 4 ngày thi. Ban tổ chức kỳ vọng giải đấu sẽ tiếp tục là nơi tranh tài đặc sắc, phô diễn những kỹ thuật tinh túy nhất, đẹp nhất của loại hình thể thao nghệ thuật Lân Sư Rồng. Điều này nhằm phục vụ người dân TP.HCM và khán giả truyền hình cả nước, góp phần lan tỏa sản phẩm du lịch văn hóa, thể thao hấp dẫn của quận 5 nói riêng và TP.HCM nói chung, qua đó phát huy, bảo tồn bản sắc văn hóa Việt Nam.
Những ngày này, tiền đạo Nguyễn Xuân Son đang dành thời gian đón năm mới bên gia đình, tận hưởng khoảnh khắc thiêng liêng này cùng những người thân yêu. Dù không thể thi đấu vì chấn thương, nhưng anh vẫn cảm thấy hạnh phúc bởi sự quan tâm và tình cảm của người hâm mộ Việt Nam. Chính tình yêu và sự ủng hộ từ các CĐV đã giúp anh có thêm động lực để nhanh chóng hồi phục và trở lại sân cỏ trong thời gian sớm nhất."Tôi cảm thấy không may mắn khi gặp chấn thương, nhưng ở một khía cạnh khác, tôi lại nhận được rất nhiều tình cảm từ người hâm mộ, CLB và những người luôn bên cạnh tôi. Điều đó thật sự là một nguồn động viên to lớn", Xuân Son nói. Trong những ngày tháng khó khăn vì chấn thương, Xuân Son đã nhận được sự hỗ trợ to lớn từ CLB Thép Xanh Nam Định và đặc biệt là từ ông bầu Nguyễn Văn Thiện. Anh gọi ông bằng cái tên trìu mến "papa Thiện" và khẳng định sự biết ơn vô hạn dành cho ông."Papa Thiện đã giúp đỡ tôi rất nhiều trong khoảng thời gian vừa qua, không chỉ trong sự nghiệp mà còn trong cuộc sống. Cả tôi và gia đình đều vô cùng biết ơn ông ấy. Chính vì vậy, tôi đã đưa ra quyết định gắn bó trọn sự nghiệp của mình với CLB và papa Thiện. Tôi muốn dành sự cống hiến của mình để đền đáp lại những gì mà ông đã làm cho tôi", Xuân Son chia sẻ. Dù phải tạm xa sân cỏ để tập trung hồi phục, Xuân Son không giấu được khát khao nhanh chóng trở lại với phong độ cao nhất. Anh khẳng định sẽ dành toàn bộ thời gian và nỗ lực cho quá trình điều trị để có thể sớm góp mặt trong màu áo đội tuyển quốc gia Việt Nam."Hiện tại, tôi tập trung 100% vào việc hồi phục. Tôi muốn trở lại sớm nhất có thể, thi đấu, hát quốc ca và ghi thật nhiều bàn thắng cho đội tuyển. Câu chuyện của tôi với bóng đá Việt Nam thực sự giống như một giấc mơ – mọi thứ diễn ra quá nhanh. Tôi đã có những khoảnh khắc tuyệt vời cùng đội tuyển, trở thành nhà vô địch, và tôi vẫn không thể tin rằng điều đó là sự thật. Tôi sẽ luôn cố gắng hết sức để tiếp tục cống hiến", tiền đạo 28 tuổi chia sẻ. Năm mới, Xuân Son đặt ra những mục tiêu lớn hơn cho bản thân: hồi phục hoàn toàn, trở lại sân cỏ với phong độ đỉnh cao và tiếp tục cống hiến cho CLB cũng như đội tuyển quốc gia Việt Nam. Anh không quên gửi lời cảm ơn sâu sắc đến người hâm mộ đã luôn bên cạnh động viên mình trong suốt thời gian qua.
Giá vàng tăng vọt lên gần 86 triệu đồng/lượng sau tuyên bố hủy đấu thầu
Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần 3 - năm 2024 diễn ra trên địa bàn TP.HCM với thông điệp: "Sách hay cần bạn đọc"; "Sách quý tặng bạn", "Tặng sách hay – Mua sách thật", "Sách hay: Mắt đọc – Tai nghe", "Mỗi người dân là một Đại sứ Văn hóa đọc" (diễn ra liên tục từ ngày 15.4 - 1.5).