Về đất sen, thương quý con người cụ Nguyễn Sinh Sắc
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.M.U ‘thất thểu’ trở lại thị trường chuyển nhượng, ra sức chiêu mộ Adrien Rabiot
Rồi Nhi còn nói: "Sau khi chia sẻ clip theo trào lưu trang điểm những năm 2000 lên mạng xã hội mình nhận được nhiều lời khen. Mặt khác cũng có một số người bảo mình không giống chị Lee Hyori mà là tựa một nghệ sĩ người Hàn Quốc khác".
‘Xây trường, dựng ước mơ’ kết nối những trái tim hồng
Nhân kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3.2.1930 - 3.2.2025), T.Ư Đoàn tổ chức Chương trình giao lưu tiếp lửa truyền thống với chủ đề "Đảng là lẽ sống của tôi" tại Khu Di tích quốc gia đặc biệt Tân Trào, nơi cội nguồn của cách mạng Việt Nam.Tham dự chương trình có anh Nguyễn Minh Triết, Bí thư T.Ư Đoàn, Chủ tịch T.Ư Hội Sinh viên Việt Nam; lãnh đạo tỉnh Tuyên Quang cùng các chuyên gia, nhân chứng lịch sử và đoàn viên, thanh niên.Phát biểu tại chương trình, anh Nguyễn Minh Triết cho biết đây là một hoạt động ý nghĩa, thiết thực nhằm khơi dậy niềm tự hào về Đảng, về Tổ quốc, về dân tộc trong mỗi đoàn viên, thanh niên; đồng thời thể hiện sự quyết tâm của tuổi trẻ Việt Nam trong việc tiếp bước cha anh, viết tiếp những trang sử vàng chói lọi của đất nước.Anh Nguyễn Minh Triết nhấn mạnh, những thành tựu mà đất nước ta có được ngày hôm nay không chỉ là công lao to lớn của các thế hệ đi trước, mà còn là sự tiếp nối truyền thống của các thế hệ thanh niên Việt Nam. Từ những năm tháng kháng chiến gian khổ đến thời kỳ đổi mới đầy thách thức, tuổi trẻ Việt Nam luôn là lực lượng xung kích, đi đầu, là niềm tự hào, niềm tin của Đảng và của dân tộc. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh luôn là đội quân xung kích cách mạng, là đội dự bị tin cậy của Đảng, là nơi bồi dưỡng, rèn luyện và trưởng thành của hàng triệu thanh niên Việt Nam. Các bạn trẻ đã luôn thể hiện tinh thần yêu nước nồng nàn, ý chí cách mạng kiên cường, không ngại gian khổ, hy sinh, sẵn sàng cống hiến tuổi trẻ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.Theo anh Nguyễn Minh Triết, chủ đề "Đảng là lẽ sống của tôi" trong chương trình giao lưu tiếp lửa truyền thống hôm nay, không chỉ là một khẩu hiệu, mà còn là một sự khẳng định sâu sắc về niềm tin và sự gắn bó của tuổi trẻ với Đảng, là niềm tự hào, lòng biết ơn của chúng ta đối với những công lao to lớn của Đảng, của Bác Hồ kính yêu và của các thế hệ cha anh. "Chúng ta hiểu rằng, Đảng không chỉ là một tổ chức chính trị, mà còn là một lý tưởng, một niềm tin, một lẽ sống thiêng liêng. Đảng đã soi đường, chỉ lối cho dân tộc ta đi đến độc lập, tự do, hạnh phúc. Đảng đã mang lại cho chúng ta cuộc sống ấm no, hòa bình, phát triển. Đảng đã truyền cho chúng ta niềm tin, ý chí và sức mạnh để vượt qua mọi khó khăn, thử thách", anh Nguyễn Minh Triết bày tỏ.Anh Nguyễn Minh Triết cho biết, năm 2025 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, kỷ niệm 95 năm thành lập Đảng, 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, 100 năm ngày thành lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa XHCN Việt Nam. Năm nay, chúng ta cũng tổ chức Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội XIV của Đảng. Anh Nguyễn Minh Triết cũng cho biết, tại Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam lần thứ IX vừa qua, Tổng Bí thư Tô Lâm đã trao gửi niềm tin của Đảng với thế hệ trẻ nước nhà.Ban Chấp hành T.Ư Đoàn đã thống nhất lựa chọn chủ đề công tác năm 2025 là "Tuổi trẻ Việt Nam tự hào, vững tin theo Đảng", để khẳng định thế hệ trẻ luôn kiên định một lòng đi theo Đảng, tự hào với những thành quả to lớn của đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng. "Tuổi trẻ nước nhà quyết tâm hành động, cống hiến góp sức dựng xây đất nước, tham gia xây dựng và bảo vệ Đảng vững mạnh, hoàn thành các mục tiêu đề ra trong năm về đích thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp và Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân đưa đất nước vững vàng bước vào kỷ nguyên mới", anh Nguyễn Minh Triết khẳng định.Để đạt được mục tiêu đó, anh Nguyễn Minh Triết cho rằng, vai trò của đoàn viên, thanh niên là vô cùng quan trọng. Nhân dịp kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, Ban Bí thư T.Ư Đoàn kêu gọi toàn thể đoàn viên, thanh niên cả nước tiếp tục quán triệt sâu sắc tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nâng cao nhận thức về vai trò lãnh đạo của Đảng, không ngừng bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng. Tuổi trẻ cần ra sức học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng, trau dồi đạo đức, lối sống, trở thành những công dân tốt, có ích cho xã hội. Phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo trong mọi lĩnh vực, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ vững chắc Tổ quốc...
Sáng 20.2, Giá vàng thế giới sau khi tăng lên kỷ lục trong chiều qua đã giảm xuống còn 2.940 USD/ounce. Tuy nhiên, tính trong vòng 24 giờ qua, vàng thế giới đã tăng 7 USD/ounce và hiện tại vẫn là mức rất cao trong vòng nhiều tháng qua.Theo ghi nhận của Báo Thanh Niên, vào lúc 10 giờ ngày 20.2, giá vàng miếng được Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn - SJC tăng 200.000 đồng, niêm yết mua vào ở mức 89,8 triệu đồng, bán ra 92,1 triệu đồng. Tốc độ tăng giá mua vàng miếng nhanh hơn bán ra đã khiến chênh lệch rút ngắn còn 2,3 triệu đồng/lượng thay vì 2,5 triệu đồng/lượng trước đó. Tương tự, vàng nhẫn cũng tăng. Cụ thể, vàng nhẫn 4 số 9 tại SJC tăng 100.000 đồng, được mua vào 89,6 triệu đồng, bán ra 91,7 triệu đồng.Tập đoàn Doji tăng 300.000 đồng, mua vào 90,4 triệu đồng, bán ra 92,1 triệu đồng.Công ty Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) tăng 200.000 đồng, mua vào 90,3 triệu đồng, bán ra 92 triệu đồng…Giá vàng thế giới duy trì đà tăng mạnh và giữ nhịp ở mức cao khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ý tưởng mới là sẽ đánh thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu, con chip và dược phẩm.Giá USD trong và ngoài ngân hàng đồng loạt tăng.Trong khi đó, giá USD thế giới tăng, chỉ số USD - Index thêm 0,1 điểm, lên 107,17 điểm. Đồng USD và các loại tiền tệ khác đã tăng trong bối cảnh thị trường lo lắng về chính sách thuế quan mới nhất từ Tổng thống Mỹ Donald Trump và các cuộc đàm phán xoay quanh căng thẳng Nga - Ukraine.
Xúc động bức thư cô gái Huế đi tình nguyện chống dịch gửi mẹ
Những ngày cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, rất nhiều đoàn khách quốc tế tìm đến làng rau Trà Quế để du xuân.Làng rau Trà Quế (xã Cẩm Thanh, TP.Hội An, Quảng Nam) yên bình bên dòng sông Cổ Cò, cách phố cổ Hội An 2,5 km về phía đông bắc.Đến với làng du lịch nổi tiếng nhất thế giới này, du khách không chỉ ngắm cảnh, xem người dân trồng rau mà có thể giao lưu với nhà nông để được trải nghiệm về cách chăm sóc, tưới rau, thu hoạch... Khách có thể đạp xe dạo trên những con đường quanh làng rau để được tận hưởng bầu không khí mát mẻ, yên bình...Nhiều năm qua, làng rau Trà Quế trở thành điểm tham quan du lịch nổi tiếng. Tháng 4.2022, Bộ VH-TT-DL công nhận nghề trồng rau Trà Quế là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Cuối năm 2024, Tổ chức Du lịch Liên Hiệp Quốc (UN Tourism) cũng đã công nhận làng rau Trà Quế là làng du lịch tốt nhất thế giới.Những danh xưng này đang mang đến cho làng nghề truyền thống cơ hội nâng cao thương hiệu, phát triển du lịch bền vững.Đây là làng nghề trồng rau truyền thống được hình thành cách đây hơn 400 năm. Theo các bô lão, danh xưng đầu tiên của làng là Nhự Quế (nghĩa là mùi thơm của rau như mùi hương cây quế), sau đổi thành Trà Quế (rau có vị cay giống quế và thơm như hoa trà).Trà Quế có đến hơn 40 loại rau, trong đó nổi bật phải kể đến rau thơm. Vẫn là hành, rau răm, tía tô, húng, rau mùi... như ở nhiều làng quê khác, nhưng rau Trà Quế thơm và có vị đặc trưng không thể lẫn vào đâu được.Ông Nguyễn Lên (65 tuổi), người có thâm niên 46 năm trồng rau ở làng rau Trà Quế, cho biết những năm qua khách du lịch tìm đến Trà Quế tham quan tương đối đông, đặc biệt là trải nghiệm công việc làm nông. Trung bình mỗi ngày ông phụ trách "cầm tay chỉ việc" cho hàng chục du khách quốc tế, từ xới đất, bón phân cho tới tưới rau."Những ngày giáp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, du khách quốc tế tìm đến làng rau Trà Quế rất đông. Đến với làng rau này, hầu hết du khách đều muốn "hóa thân" thành những nông dân thực thụ để trồng, chăm sóc, tưới nước cho cây rau. Từ khi làng rau được công nhận làng du lịch tốt nhất thế giới, du khách đến đây mỗi ngày một đông hơn, thậm chí đứng trưa vẫn có khách đặt tour trải nghiệm làm nông dân", ông Lên nói.Cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ, vườn trải nghiệm trồng rau của ông Lên hiếm khi nào vắng khách.Đang hào hứng gánh nước tưới đều luống rau mới vun trồng, bà Siobhan (du khách Australia) vui vẻ cho hay thông qua kênh thông tin đại chúng, vợ chồng bà biết được làng rau Trà Quế vừa được công nhận là làng du lịch tốt nhất thế giới.Vì vậy, ngay khi sang Việt Nam những ngày giáp tết, địa điểm đầu tiên vợ chồng bà muốn đến tham quan là làng rau Trà Quế."Thật thú vị khi được hóa thân thành nông dân để thực hiện các công đoạn của việc trồng rau. Đây chắc chắn là kỷ niệm không thể nào quên", bà Siobhan chia sẻ.Dưới đây là một số hình ảnh PV Thanh Niên ghi nhận du khách quốc tế du xuân ở làng rau di sản hơn 400 năm tuổi ở TP.Hội An: