Gác lại tình riêng...
Xem Gold Star V.League 2-2024/25 đỉnh nhất trên FPT Play, tại https://fptplay.vnHighlights VBA 2023: Võ Kim Bản tái xuất, Saigon Heat thắng đẹp Thang Long Warriors
Mark Milligan là cựu danh thủ nổi tiếng của bóng đá Úc, với 80 lần khoác áo đội tuyển, ghi 6 bàn, vô địch Asian Cup 2015. Ông từng dự các kỳ World Cup 2006, 2010, 2014 và 2018, nhiều năm là đội trưởng của Socceroos (biệt danh đội tuyển Úc). Kinh nghiệm của cựu danh thủ này đã được FAM chọn làm trợ lý cho HLV Peter Cklamovski dẫn dắt đội tuyển Malaysia, sắp thi đấu tại vòng loại Asian Cup 2027 cùng với đội tuyển Việt Nam."Thật tuyệt khi được ở đây tại Malaysia, và bắt đầu nhiệm vụ của mình sớm nhất có thể. Khi có cơ hội gia nhập Harimau Malaya (đội tuyển Malaysia), đó là cơ hội để tôi với tư cách là một huấn luyện viên được tham gia vào một dự án đầy thú vị", Mark Milligan bày tỏ trong thông điệp ngày ra mắt cương vị trợ lý cho HLV Peter Cklamovski, cũng là đồng hương người Úc."Tôi đã rất dễ dàng quyết định tham gia dự án này sau khi được HLV trưởng Peter Cklamovski liên hệ", Mark Milligan nhấn mạnh. Cựu danh thủ Úc này giải nghệ tháng 12.2019, chuyển sang sự nghiệp làm HLV. Trước đó, ông từng có thời gian thi đấu cho các CLB mạnh ở giải A-League (Úc) như Melbourne Victory, Sydney FC, cũng như các CLB ở châu Á gồm Shanghai Shenhua (Trung Quốc), Al Ahli (Ả Rập Xê Út), hay Hibernian (Scotland), Southend United (Anh)... Kinh nghiệm dày dạn của Mark Milligan chính là yếu tố then chốt để FAM, thông qua sự đề xuất của HLV Peter Cklamovski, chọn cựu danh thủ này làm trợ lý HLV ở đội tuyển Malaysia.Bộ đôi HLV người Úc này được kỳ vọng sẽ làm thay đổi hoàn toàn bộ mặt của Harimau Malaya trong thời gian tới đây, khi họ sẽ bước vào các trận vòng loại Asian Cup 2027 tranh vé vào vòng chung kết (VCK) cùng với đội tuyển Việt Nam, hãng thông tấn BERNAMA (Malaysia) bày tỏ. Ngoài các HLV này, đội Malaysia còn có chuyên gia y học thể thao và hiệu suất thi đấu, Craig Duncan, cũng là người Úc.Cũng theo HLV Mark Milligan: "Tôi hy vọng và cam kết, sẽ sử dụng mọi kinh nghiệm sâu rộng của mình để mang lại lợi ích cho đội tuyển Malaysia. Tôi rất vui và tự hào, khi thấy nhiều cầu thủ trẻ Malaysia được các CLB trao cơ hội thi đấu ở cấp độ cao nhất tại các giải đấu châu Á. Điều quan trọng nhất là các CLB tiếp tục trao cơ hội cho các cầu thủ trẻ thi đấu và ở một giải đấu cạnh tranh, chắc chắn sẽ mang lại lợi ích cho đội tuyển quốc gia".HLV Mark Milligan đã đến Malaysia từ giữa tháng 2. Ông bắt đầu nhiệm vụ của mình bằng cách quan sát trận lượt đi của trận chung kết Challenge Cup giữa CLB Selangor FC và PDRM FC mới đây, trước khi cùng HLV Peter Cklamovski lên danh sách đội tuyển Malaysia thi đấu trận mở màn vòng loại Asian Cup 2027 ngày 25.3 tới đây.Tại vòng loại Asian Cup 2027, đội tuyển Malaysia nằm ở bảng F cùng đội tuyển Việt Nam, và 2 đối thủ dưới cơ là đội Nepal và Lào. Chỉ có đội đầu bảng mới giành vé dự VCK. Do đó, có thể thấy, đội tuyển Malaysia và Việt Nam sẽ quyết đấu "một mất một còn" để tranh chấp vé duy nhất trong bảng đi tiếp.Đội tuyển Việt Nam và Malaysia lần lượt có trận ra quân tại vòng loại Asian Cup 2027 gặp đội Lào và Nepal cùng ngày 25.3 tới đây. Trước các cuộc gặp này, đội quân của HLV Kim Sang-sik (Việt Nam) có trận chạy đà giao hữu quốc tế gặp đội Campuchia ngày 19.3 (đều trên sân Gò Đậu ở Bình Dương). Trong khi đội Malaysia với sự ra mắt của HLV mới, người Úc, ông Peter Cklamovski đến nay chưa có lịch thi đấu giao hữu, trước mắt họ chỉ chuẩn bị cho duy nhất trận gặp đội Nepal (thi đấu trên sân Sultan Ibrahim của CLB Johor Darul Ta'zim).Vào tháng 6, đội tuyển Malaysia sẽ tiếp đội tuyển Việt Nam trong trận lượt đi dự kiến tổ chức trên sân Bukit Jalil, với kết quả phần nào sẽ mang tính quyết định cho khả năng 1 trong 2 đội nắm ưu thế giành vé duy nhất trong bảng đấu. Trận lượt về diễn ra vào tháng 3.2026.
Honda SH Ý đã qua sử dụng 13 năm rao giá hơn 160 triệu đồng
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Gần như chắc chắn Trung Kiên sẽ là thủ thành số một của đội tuyển U.22 Việt Nam tại kỳ SEA Games diễn ra tại Thái Lan. Anh đang thể hiện phong độ ổn định trong màu áo HAGL trong 2 mùa giải qua, được gọi lên đội tuyển Việt Nam dự AFF Cup và được học tập kinh nghiệm từ HLV thủ môn huyền thoại Hàn Quốc Lee Woon-jae cũng như các đàn anh Nguyễn Filip, Nguyễn Đình Triệu. Không phải ngẫu nhiên mà CLB Công an Hà Nội lại khao khát có được Hồ Văn Cường ở thời điểm họ đã sở hữu cả 2 hậu vệ phải hàng đầu Việt Nam là Hồ Tấn Tài, Vũ Văn Thanh. Đội bóng ngành công an nhận ra tiềm năng phát triển của cầu thủ quê Nghệ An. Ở tuổi 22, anh đã có "thâm niên" 4 mùa giải thi đấu ở V-League. Điểm mạnh của Văn Cường là tốc độ, thể lực và khả năng hỗ trợ tấn công ấn tượng. Khi đội tuyển U.22 Việt Nam đang có nhiều cầu thủ tấn công giỏi, nhiều khả năng HLV Kim Sang-sik sẽ xếp Văn Khang chơi hậu vệ trái như những gì ông đã làm tại đội tuyển Việt Nam. Ở một giải đấu như SEA Games, áp lực trong khâu phòng ngự cho chàng trai quê Phúc Thọ sẽ không quá lớn. Anh có thể cùng Đình Bắc hay Vĩ Hào tạo thành mũi khoan lợi hại bên hành lang trái của đội tuyển U.22 Việt Nam. Trưởng thành từ lò đào tạo HAGL-JMG, Nhật Minh lại đang khẳng định bản thân trong màu áo CLB Hải Phòng. Từ mùa giải 2023-2024, anh đã được HLV Chu Đình Nghiêm trọng dụng nhờ lối đá thông minh, chắc chắn, giỏi không chiến. Mùa này, anh cũng đá có 7 lần đá chính, 3 lần ra sân từ băng ghế dự bị tại V-League. Mùa 2024-2025, HAGL đang là đội bóng chơi phòng ngự phản công ấn tượng ở V-League. Một trong những điểm tựa từ phía sau của HAGL là trung vệ trẻ Phạm Lý Đức. Anh đã chơi trọn vẹn 11 trận từ đầu mùa, luôn thể hiện một phong độ ổn định. Cầu thủ này có thể hình tốt, khỏe, rất giỏi đeo bám và cũng đã có 1 bàn thắng tại V-League. Trước đó, anh có 2 mùa giải chơi cho CLB Bà Rịa Vũng Tàu ở giải hạng nhất. Ở tuổi 19, Nguyên Hoàng đã có 2 mùa giải chơi tại V-League với tổng số phút thi đấu là gần 1.000, con số đang mơ ước với rất nhiều cầu thủ trẻ. Anh cũng là trụ cột của các đội tuyển U.20 Việt Nam, U.22 Việt Nam thi đấu tại các giải châu Á và khu vực. Thể hình tốt, khả năng phán đoán tình huống, chuyền dài, sự máu lửa là những điểm mạnh trong lối chơi của Nguyên Hoàng. Có lẽ không cần phải nói quá nhiều về Thái Sơn, cầu thủ nổi bật bậc nhất của bóng đá Việt Nam vài năm qua. Anh được gọi lên đội tuyển Việt Nam dưới thời HLV Philippe Troussier, trụ cột của CLB Thanh Hóa thời HLV Velizar Popov. Đơn giản, anh sẽ là mắt xích quan trọng của đội tuyển U.22 Việt Nam tại SEA Games 33 sắp tới. Nam Hải cũng là một tiền vệ có nhiều kinh nghiệm thi đấu tại V-League khi anh đã góp mặt ở giải 4 mùa. Với thể hình tốt, khả năng chơi bóng thông minh, anh có thể giúp đội tuyển U.22 Việt Nam kiểm soát tốt tuyến giữa. Ngoài ra, tiền vệ này sút xa rất tốt và có thể chơi ở vị trí trung vệ. Vĩ Hào chắc chắn là mảnh ghép không thể thiếu với những gì anh đã thể hiện trong khoảng thời gian vừa qua. Tỏa sáng ở CLB Bình Dương, chơi hay trong màu áo đội tuyển Việt Nam ở AFF Cup 2024 và vẫn đang duy trì một phong độ, nền tảng thể lực sung mãn, tiền đạo quê An Giang được đánh giá là ứng cử viên hàng đầu cho danh hiệu Vua phá lưới SEA Games 33. Đình Bắc chưa được HLV Kim Sang-sik tin tưởng, trao cơ hội ở đội tuyển Việt Nam. Tuy nhiên, ở cấp độ U.22, anh vẫn là một nhân tố nổi bật. Thời điểm này, anh cũng được HLV Alexandre Polking cho ra sân thường xuyên để duy trì phong độ và tích lũy kinh nghiệm. Vị trí sở trường của Văn Trường là tiền vệ trung tâm. Tuy nhiên, khi đội tuyển U.22 Việt Nam còn thiếu một tiền đạo cắm kinh nghiệm thì Văn Trường hoàn toàn có thể đảm nhiệm vai trò này. Anh từng chơi rất hay ở VCK U.20 châu Á 2023 ở vị trí mũi nhọn khi có thể lùi sâu, làm tường, tạo ra sự kết nối giữa các tuyến.
Biến thể Omicron của SARS-CoV-2 báo động toàn cầu
Đáng chú ý, riêng ngày 27.4 đã có 39 kỷ lục nhiệt được xác lập ở cả tây Bắc bộ, Đông Bắc bộ, Đồng bằng sông Hồng, Trung bộ, Tây nguyên. 27.4 cũng là ngày nắng nóng đỉnh điểm trong tháng, khi có đến 27 trạm đo ghi nhận nhiệt độ từ 41 độ trở lên. Còn ngày 30.4 cả nước có 38 địa phương ghi nhận nhiệt độ trên 40 độ C.