Bị cắt trợ cấp, doanh số ô tô điện, xe PHEV trên toàn cầu sụt giảm
Hoạt động này nằm trong khuôn khổ chương trình Xuân Quê hương 2025, do Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao và UBND TP.Hà Nội đồng chủ trì tổ chức thường niên.Chủ tịch nước và phu nhân cùng các kiều bào đã bày tỏ lòng thành kính cầu cho quốc thái dân an, đất nước bước vào năm mới với nhiều thành công đột phá hơn nữa trên con đường phát triển, cũng như báo cáo với các bậc tiền nhân sự trở về quê mẹ của bà con Việt kiều từ khắp nơi trên thế giới.Tiếp đó, Chủ tịch nước và phu nhân cùng các đại biểu kiều bào đã tham gia hoạt động phóng sinh cá chép tại Ao cá Bác Hồ trong khuôn viên Khu di tích Phủ Chủ tịch. Sự kiện diễn ra khi chỉ còn ít ngày nữa là đến 23 tháng chạp - ngày tiễn ông Công, ông Táo chầu trời, với ngụ ý "cá chép vượt vũ môn hóa rồng", biểu tượng cho sự kiên trì, bền bỉ để hướng tới sự phát triển và thành công.Trong không khí thân tình, cởi mở, Chủ tịch nước Lương Cường và phu nhân đã chia sẻ với bà con kiều bào về tình hình công việc, cuộc sống; cảm ơn cộng đồng người Việt Nam ở khắp nơi trên thế giới đã luôn một lòng hướng về quê hương, đất nước; chúc cho tất cả bà con một năm mới an khang, thịnh vượng, thành công.Theo chương trình, tối cùng ngày, Chủ tịch nước Lương Cường sẽ chúc tết kiều bào, đánh trống hội khai xuân trong Chương trình giao lưu nghệ thuật Xuân Quê hương 2025 tại Trung tâm Hội nghị quốc gia dành cho toàn thể kiều bào về dự.Trước đó, đoàn kiều bào tiêu biểu đã vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh và đặt vòng hoa tại Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ trên đường Bắc Sơn, Hà Nội.Chương trình Xuân Quê hương 2025 có chủ đề "Việt Nam - Vươn lên trong kỷ nguyên mới" diễn ra từ ngày 18 - 20.1, đây là một sự kiện văn hóa - chính trị quan trọng, thu hút sự quan tâm đặc biệt của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và luôn được bà con kiều bào chờ đón mỗi dịp tết đến, xuân về. Chương trình năm nay thu hút được sự tham gia của khoảng 1.500 đại biểu kiều bào từ khắp nơi trên thế giới về quê hương đón tết.Nhân viên dị ứng teambuilding, sếp nhân sự khổ miên man vì 'trên đe dưới búa'
Giá heo hơi bình quân cả nước vẫn ở mức 62.400 đồng/kg; thấp nhất là 61.000 đồng và cao nhất là 64.000 đồng/kg. Công ty CP Việt Nam cũng điều chỉnh tăng 1.000 đồng lên 65.000 đồng/kg.
Dự án 'đắp chiếu' vì cơ quan chức năng tiền hậu bất nhất
Đường hoa Nguyễn Huệ Tết Ất Tỵ 2025 tiếp tục đón nhận sự tham gia nhiệt tình từ các Tổng lãnh sự quán các nước. Mỗi không gian trang trí là nơi giới thiệu những hình ảnh và nét đặc trưng văn hóa của mỗi quốc gia. Đặc biệt, gian trưng bày của Tổng lãnh sự quán Mỹ nổi bật với con số 30.Tổng lãnh sự Mỹ tại TP.HCM Susan Burns cho biết: "Chúng tôi rất hào hứng với gian trưng bày này. Đây là dịp kỷ niệm 30 năm quan hệ ngoại giao giữa Mỹ và Việt Nam, như bạn có thể thấy từ con số 30 lớn trên bảng hiệu. Chúng tôi đang kỷ niệm những thành tựu to lớn mà hai nước đã đạt được trong 30 năm qua, đồng thời hướng tới tương lai hợp tác để làm cho cả hai quốc gia an toàn và thịnh vượng hơn. Việc có gian hàng này tại phố đi bộ trong dịp Tết là một biểu tượng của hy vọng về tương lai. Chúng tôi mong rằng nhiều người sẽ đến và thích gian trưng bày này."Theo bà Tổng lãnh sự Mỹ tại TP.HCM Susan Burns, thành phố đã hoàn thành Đường hoa Nguyễn Huệ một cách ấn tượng. Bà cho biết rất thích đi dạo tại đây trong những ngày Xuân, và Tết năm nay cũng không ngoại lệ.Kể từ năm 2021, đường hoa bắt đầu có sự tham gia của các tổng lãnh sự quán tại TP.HCM, thể hiện qua các gian trưng bày. Và đây là năm thứ tư liên tiếp Tổng lãnh sự quán Mỹ góp mặt trong sự kiện quan trọng của TP.HCM vào những ngày Tết. Đặc biệt, gian trưng bày năm nay còn thể hiện dấu ấn về bảo vệ môi trường.Bà Burns chia sẻ: "Một trong những điều chúng tôi muốn làm tại Tổng Lãnh sự quán là trở thành những công dân tốt của TP.HCM. Điều đó có nghĩa là chúng tôi cố gắng giảm tác động đến môi trường, đặc biệt là hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần. Chẳng hạn, trong sự kiện Quốc khánh Mỹ vừa qua, chúng tôi đã tổ chức mà không sử dụng bất kỳ vật liệu nhựa nào. Chúng tôi cũng áp dụng nguyên tắc này cho gian hàng lần này để thể hiện cam kết của mình đối với môi trường Việt Nam".Trong nhiệm kỳ 3 năm tại TP.HCM, Tổng lãnh sự Mỹ tại TP.HCM Susan Burns cũng ba lần đón cái Tết truyền thống của người Việt. Tết Ất Tỵ 2025 càng thêm đặc biệt vì đây là sự khởi đầu của chuỗi hoạt động kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Mỹ."Đây là năm thứ 3 tôi ở Việt Nam, và đây là một thời điểm tuyệt vời trong năm. Tôi thực sự thích hình ảnh mọi người đi dạo, mặc áo dài và chụp ảnh. Tôi rất thích đi dạo ở phố đi bộ này. Tôi chắc chắn sẽ có thêm một lần tản bộ nữa trong năm nay. Thành phố thực sự đã làm rất tốt trong việc tổ chức mọi thứ. Ngoài ra, tôi cũng đã quen với phong tục lì xì và hoa Tết. Tôi đặc biệt thích điều đó. Hoa xuất hiện khắp nơi, khiến thành phố trở nên vô cùng rực rỡ và đầy không khí lễ hội", bà Burns cho hay.Vào thời điểm bà Burns bắt đầu nhiệm kỳ từ năm 2022, TP.HCM cũng như những vùng miền khác của Việt Nam vừa trải qua giai đoạn dịch Covid-19. Bà cho hay điều tự hào nhất của bà trong 3 năm trên cương vị Tổng lãnh sự Mỹ tại TP.HCM chính là thành tựu phát triển kinh tế song phương.Bà Burns cho biết: "Tôi nghĩ điều tôi tự hào nhất là sự phát triển kinh tế giữa hai nước. Kim ngạch thương mại song phương đã đạt hơn 130 tỉ USD – đó là một con số đáng kinh ngạc. Tôi cũng rất hào hứng với sự phát triển của các ngành công nghệ cao, đặc biệt là ngành sản xuất chất bán dẫn. Nhiều công ty Mỹ đã mở rộng hoạt động tại Việt Nam trong vài năm qua. Điều này không chỉ tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho giới trẻ Việt Nam mà còn giúp tăng cường an ninh chuỗi cung ứng cho Mỹ."Đẩy mạnh hoạt động trao đổi giáo dục song phương cũng là điểm nhấn trong nhiệm kỳ Tổng lãnh sự của bà Burns. Bên cạnh con số ấn tượng với hơn 30.000 du học sinh Việt Nam đang học tập tại Mỹ, Việt Nam cũng nhận được nhiều sự quan tâm của các đại học Mỹ, mở ra cơ hội đẩy mạnh quan hệ hợp tác giữa đại học hai nước. Bà sẽ tiếp tục ưu tiên cho nỗ lực này trong giai đoạn còn lại của nhiệm kỳ.Kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Mỹ, Tổng lãnh sự quán Mỹ đã lên kế hoạch triển khai nhiều sự kiện đặc sắc, như các lễ hội hữu nghị ở 4 thành phố lớn, bao gồm TP.HCM. Người dân các thành phố đều được chào đón đến tham gia lễ hội dành cho công chúng này.Hoạt động mở rộng hợp tác trong lĩnh vực giáo dục cũng được triển khai thông qua nhiều chương trình khác.Tổng lãnh sự Mỹ cam kết không ngừng làm việc để vun bồi cho quan hệ song phương Việt Nam – Mỹ cho đến tận ngày kết thúc nhiệm kỳ ở Việt Nam.
Những cầu thủ đang được Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) ngỏ lời mời nhập tịch, gồm tiền đạo Ferdy Druijf (1,90 m, 26 tuổi, thuộc CLB Rapid Wien – Áo), tiền vệ phòng ngự Sem Scheperman (1,88 m, 22 tuổi, Heracles Almelo – Hà Lan) và hậu vệ phải Dylan van Wageningen (1,89 m, 27 tuổi Sparta Rotterdam – Hà Lan).Cả 3 cầu thủ này đều có quốc tịch, FAM muốn đưa những cầu thủ này về với đội tuyển Malaysia và sẵn sàng chi số tiền lớn để họ gật đầu nhập tịch, sau đó khoác áo đội bóng có biệt danh "những chú hổ Malaya". Truyền thông Hà Lan xác nhận sự quan tâm của FAM dành cho các cầu thủ nói trên: "Malaysia đang cố gắng sao chép công thức của Indonesia, đó là nhập tịch thật nhiều cầu thủ có gốc gác châu Âu. Quốc gia châu Á này muốn thực hiện điều đó thông qua việc tìm kiếm các mối liên kết để liên hệ với các cầu thủ".Những động thái nhập tịch cầu thủ được FAM đưa ra, trong thời gian đội tuyển Malaysia chuẩn bị cho vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027. Ở vòng loại giải châu Á, Malaysia chung bảng F với đội tuyển Việt Nam, Lào và Nepal. Trong bảng đấu này, các đội Việt Nam và Malaysia được xem là những đối thủ chính, trong việc giành ngôi đầu bảng. Chỉ có các đội đứng đầu các bảng đấu vòng loại thứ 3, mới giành được quyền lọt vào vòng chung kết (VCK) Asian Cup 2027.Đội tuyển Việt Nam sẽ phải chuẩn bị thật kỹ khi các đối thủ xung quanh chúng ta nhập tịch ồ ạt. Thực tế cho thấy đội tuyển Việt Nam cũng đã bắt đầu quen với tình trạng các đối thủ như Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Singapore sử dụng nhiều những cầu thủ sinh ra bên ngoài Đông Nam Á, khi họ thi đấu với chúng ta. Ở AFF Cup 2024, đội bóng của HLV Kim Sang-sik đã đánh bại 2 đội bóng rất mạnh, có sử dụng cầu thủ nhập tịch gồm Singapore ở bán kết và Thái Lan ở chung kết. Trong số này, Singapore có tiền vệ tổ chức Kyoga Nakamura là cầu thủ thuần Nhật Bản, được nhập tịch Singapore trong thời gian trước AFF Cup. Còn Thái Lan có hậu vệ phải James Beresford (sinh tại Anh), hậu vệ phải Nicholas Mickelson (sinh tại Na Uy), tiền vệ William Weidersjo (sinh tại Thụy Điển) và tiền đạo Patrik Gustavsson (sinh tại Thụy Điển), là những người có một phần dòng máu châu Âu.Đội tuyển Việt Nam giành chiến thắng trước các đối thủ được "Tây hóa" kể trên nhờ chúng ta có lối chơi và đội hình phù hợp. Bản thân đội tuyển Việt Nam cũng đã rút ra được những bài học kinh nghiệm từ các thất bại trước đội bóng có rất đông cầu thủ nhập tịch gốc châu Âu là Indonesia, hồi đầu năm 2024.Thời điểm đầu năm 2024, đội tuyển Việt Nam dưới thời HLV Philippe Troussier sở dĩ liên tục thua Indonesia, vì HLV Troussier lựa chọn nhân sự và lối chơi không phù hợp. Đến cuối năm 2024 và đầu năm 2025, đội tuyển Việt Nam dưới thời HLV Kim Sang-sik lột xác hẳn. Chúng ta thi đấu mạnh mẽ, chắc chắn hơn, khi đối diện với các đối thủ có đông cầu thủ nhập tịch.Chính vì thế, đội tuyển Việt Nam cứ chuẩn bị cho vòng loại Asian Cup 2027 theo cách của mình. Chúng ta đi trên con đường của riêng mình, việc đối thủ Malaysia có thêm cầu thủ nhập tịch, là chi tiết chúng ta sẽ tìm hiểu và nghiên cứu về họ. Chứ không có gì đảm bảo rằng đội tuyển Malaysia sau khi có thêm cầu thủ nhập tịch từ châu Âu, sẽ mạnh hơn đội tuyển Việt Nam.
Hướng dẫn khám sức khỏe học sinh mới nhất tại TP.HCM
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.