Trào lưu bỏ phố về quê làm trang trại
Sau bất lợi ban đầu tại Tòa Tối cao Mỹ, đến nay vẫn chưa rõ số phận của TikTok ở Mỹ, nhưng có tin Trung Quốc đang cân nhắc một số khả năng, và một trong số đó là bán lại cho tỉ phú Elon Musk.Ông Musk sẽ là người đồng lãnh đạo Ban Hiệu suất chính phủ khi chính quyền ông Donald Trump nhậm chức. Bên cạnh đó, tỉ phú Mỹ còn là nhà sáng lập Hãng Tesla, SpaceX, chủ sở hữu mạng xã hội X (tên cũ Twitter) cũng như các vai trò khác.Bắc Kinh chưa bình luận về thông tin trên.Trong một diễn biến liên quan, hai nghị sĩ đảng Dân chủ hôm 13.1 thúc giục quốc hội nước này và Tổng thống Joe Biden kéo dài thời hạn thi hành đạo luật buộc TikTok phải chuyển nhượng cho doanh nhân Mỹ, nếu không phải ngừng hoạt động từ ngày 19.1.Tổng thống Biden có thể dời thời hạn trên thêm 90 ngày nếu nhà lãnh đạo chắc chắn rằng công ty mẹ ByteDance (trụ sở Bắc Kinh) đang trên đường thoái vốn khỏi Mỹ, nhưng nhiều khả năng ByteDance không đáp ứng được yêu cầu này.Thượng nghị sĩ Edward Markey chia sẻ kế hoạch giới thiệu dự luật kéo dài thêm thời gian với điều kiện ByteDance phải bán TikTok. Ông Markey cho rằng gia hạn 270 ngày là phù hợp.Còn hạ nghị sĩ Ro Khanna cùng ngày đề nghị Tổng thống Biden và Tổng thống đắc cử Donald Trump hãy ngừng thi hành lệnh cấm để tránh tình trạng 170 triệu người Mỹ mất đi quyền tự do ngôn luận, và sinh kế của hàng triệu người nước này bị ảnh hưởng.Tuần trước, trong hơn 2 giờ tại phiên tòa ở Washington D.C hôm 10.1 (giờ địa phương), các thẩm phán Tòa Tối cao Mỹ có vẻ hoài nghi về tính xác thực các tranh luận của TikTok khi công ty cho rằng đạo luật được quốc hội thông qua cách đây 8 tháng vi phạm Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Mỹ về tự do ngôn luận, Reuters đưa tin hôm 11.1.Và gần đây phía luật sư của ông Trump nộp kiến nghị lên Tòa Tối cao với nội dung đề nghị tòa cân nhắc kéo dài hạn chót sau ngày 19.1 để ông Trump có thời gian cân nhắc giải pháp chính trị cho vụ việc, theo Reuters.Không phải Kati, Dia1 và Glory mới là mảnh ghép còn thiếu của ĐTQG Việt Nam
Ngày 2.4, giá xăng dầu giữ đà tăng, giá dầu Brent giao tháng 6 tăng khoảng 42 cent, tương đương 0,5%, lên 87,42 USD/thùng; trong khi giá dầu WTI của Mỹ tăng 54 cent, tương đương 0,7%, lên mức 83,71 USD/thùng.
Cấm vẫn đổ
Tổ tiên luôn hiện diện qua bài vị - bát hương trên bàn thờ, để chứng nhận thành tựu và giám sát sự sai sót của con cháu. Trước bàn thờ, việc hiếu sẽ trợ lực cho tư tưởng giáo dục khuyến thiện và răn ác, rất nhân văn. Trong nhân sinh quan truyền thống Huế, tổ tiên được "về nhà" trong ngày giỗ và ngày tết. Con cháu phải chu toàn việc phụng dưỡng và kỵ chạp, coi sóc lăng mộ để thực hiện nghĩa vụ thứ hai của chữ hiếu là không để người nhà bị đói cơm rách áo (2 nghĩa vụ còn lại của "tam đại hiếu" là nối dõi và không để người nhà bị coi thường).Sau ngày ông Táo về trời 23 tháng chạp âm lịch, người ta lo dọn dẹp nhà cửa, bàn thờ, thay cát bát nhang và chuẩn bị phẩm vật dâng cúng. Đến khi xong mọi việc hành chính, đồng áng…, thường là ngày 29, 30 tháng chạp, gia đình cúng tất niên để tạ ơn thổ thần, tổ tiên đã phò trợ gia đạo trong năm và mời tổ tiên về ngự trên bàn thờ ăn tết. Đó là thời gian tĩnh lặng, con cháu trở về sum vầy trước tổ tiên nên mâm cúng tất niên càng thiêng liêng. Người phụ nữ dành hết tâm sức, nguồn lực của gia đình để trước cúng (tổ tiên), sau cấp (con cháu hưởng lộc), theo tinh thần tùy gia phong (nhiều ít, tùy gia cảnh), phải lễ bạc lòng thành.Trên nền tảng nông nghiệp lúa nước truyền thống nói chung là nghèo, từ làng xã đến triều đình, tiền nhân đã triết lý hóa mâm cỗ theo hướng Sẻn (dè sẻn) mà Sang (sang trọng), phải Hòa (hài hòa) và Hóa (đa dạng, biến hóa), làm cho chuyện ẩm thực càng thêm nhiều ý nghĩa: ngon về vị giác; lành về dược lý; hài hòa về dinh dưỡng, chất liệu, màu sắc, bối cảnh; trang trọng thiêng liêng về không gian, chủ thể và khách thể; cẩn thận, tỉ mỉ trong cách thể hiện… Như món nem công chả phượng trong "bát trân" ở chốn cung nội, thực sự được làm từ công, phượng với sự cẩn trọng, tinh tế, an toàn tối ưu theo điển chế triều đình. Đấy như là "bản gốc", nhưng cũng có nhiều "phiên bản" khác nữa, cứ giảm dần, trong đời sống hoàng thân quốc thích, quan lại quý tộc thượng lưu, thay thế bằng gà rừng và trong dân gian là gà nhà, chim…; kể cả làm theo lối chay với nguyên liệu phù chúc, khuôn đậu, nấm, trái mít, sa kê, vả, thậm chí là cả cùi mít vốn là một thứ bỏ đi. Đa dạng, biến hóa, tinh tế, sang trọng chính là vậy.Mâm cúng tất niên ở cố đô Huế hội tụ món ăn từ nhiều chất liệu: thịt (gia súc, gia cầm, tự nhiên), thủy hải sản (từ sông, đầm phá, biển) và hệ thảo mộc (rau, củ, quả); được chế biến theo phương thức không sử dụng nhiệt (ăn sống, ăn gỏi, lên men, muối), có sử dụng nhiệt (tái, chín) như chiên, chưng, hầm, hấp, hon, kho, luộc, nấu, nướng, quay, tiềm, thấu, tái, um, xào…Trên mâm cúng, tô canh, tô hầm được bài trí ở giữa theo lối thủy tụ/tụ thủy, giúp định vị các món có nước xung quanh, rồi tới các món khô với thịt cá; ngoài cùng là các món xào, trộn. Hệ nước chấm, nước xốt, nước lèo đa dạng cho từng món ăn cụ thể, với sự điểm tô của gia vị nhiều màu sắc: tỏi, tiêu, ớt, hành, ngò, boa rô… Lại có ớt xanh, ớt chín đỏ, để nguyên trái hay xắt nhỏ, giã nát; tỏi nguyên củ hay lột từng tép, hoặc xắt nhỏ, để trên những đĩa nhỏ với danh xưng là phẩm vị. Gia đình càng có điều kiện thì mâm cỗ càng thịnh soạn, cầu kỳ, điển hình ở chốn cung đình. Từ năm 1793, J.Barrow trong tác phẩm Một chuyến du hành đến xứ Nam Hà 1792 - 1793 đã thấy phong cách ăn uống của người Huế rất độc đáo. Bởi người Trung Hoa thường bày hết bát đĩa trên bàn, còn người Huế không chỉ bày kín mặt bàn mà còn chồng xếp bát đĩa lên nhau ba bốn lớp, tới hơn 200 cái, rất thịnh soạn và tinh tế.Sau tất niên, tổ tiên "ở lại", con cháu chu toàn chuyện cơm nước trên bàn thờ, biểu tượng hóa thành hệ bánh (chưng, tày, tét, lọc, in, tổ), mứt, dưa cải, dưa món, dầm (thịt, rau, quả) cùng nhiều hoa, quả… Còn lại tùy tâm, tùy sức, con cháu có thể làm mâm cỗ hay đơn giản ăn gì cúng nấy bởi nhu cầu dinh dưỡng ngày tết không cao và tránh lãng phí. Cái nhỏ nhắn, tinh tế rất thiết thực là vậy.Cho nên, mâm cúng tất niên là phong phú nhất, hội tụ kết nối hai cõi âm dương, giúp bồi bổ gia phong, gắn liền hiếu - trung xuyên suốt, giúp ổn định nền tảng xã hội. Mạch nguồn thiêng liêng đó cần được duy trì, xiển dương trong bối cảnh hiện nay, khởi đầu từ chuyện mâm cơm, mâm cúng.Ẩm thực Huế càng ngon, càng ý nghĩa hơn với mâm cúng tất niên, mở ra ngày tết xứ Huế, để Huế xứng danh với "kinh đô ẩm thực". Bóng dáng người đàn ông và người phụ nữ trong gia đình cũng "rạch ròi", được định vị rõ. Thuở xưa, người đàn ông thành danh ngoài xã hội, chu toàn chữ hiếu, chữ trung cũng nhờ hậu phương vững chãi với những nội tướng phía sau lo nhà cửa, ruộng vườn, thờ cúng tổ tiên, phụng dưỡng ông bà cha mẹ, dưỡng dục con cháu. Cái bếp phía đông phòng đỏ lửa, trang bếp thắp hương thường xuyên, kết nối bát hương trên bàn thờ, là hương hỏa, lo cho mâm cơm (hằng ngày) và mâm cúng (kỵ, chạp, tết nhất, sóc vọng) luôn tinh sạch, ngon, lành và trang trọng nhất.Bàn thờ tết xứ Huế được bài trí mang khát vọng an khang, phồn thực. Ngoài mâm cỗ, còn có nếp là tinh hoa trời đất ban cho, với nhiều dưỡng chất, kết dính (xôi, bánh chưng, bánh tét…); có chè, mứt bánh là vị ngọt trời ban. Hoa ở bên trái (đông) tượng trưng cho người phụ nữ với khát vọng đơm bông. Quả ở bên phải (tây) tượng trưng cho người đàn ông, được kết trái với tâm điểm là nải chuối, cho thấy sự chuyển hóa từ màu xanh dần sang vàng, chín đen. Bên trên là những trái trong vườn nhà, ưu tiên loại nhiều hạt (mãng cầu, lựu, dưa hấu, ổi, cam…) với khát vọng sản sinh mãnh liệt.
Sáng 14.3, khách hàng đến Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn - SJC (đường Nguyễn Thị Minh Khai, Q.3, TP.HCM) đông hơn so với ngày trước đó. Do số lượng khách nhiều nên phía công ty hạn chế và chỉ bán mỗi người 1 chỉ vàng nhẫn. Cách đó vài bước, ở quầy bán vàng miếng SJC của công ty, có người xách túi, xách ba lô ngồi chờ.Ở quầy bán vàng, cũng khá đông người bán, ít thì vài lượng và nhiều lên đến 30 lượng. Vợ chồng ông N.D (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) mang 5 lượng vàng miếng SJC bán chốt lời. Theo người vợ, số vàng này mua nhiều lần từ mức 70 - 80 triệu đồng/lượng, nay thấy giá 94,1 triệu đồng/lượng nên bán ra để mua nhà.Các đơn vị kinh doanh vàng bán ra vàng nhẫn với khối lượng nhỏ giọt. Hệ thống cửa hàng PNJ gần như không có vàng nhẫn bán cho khách hàng. Công ty vàng bạc đá quý Bảo Tín Minh Châu (Hà Nội) bán cho mỗi khách hàng 1 chỉ vàng và không có vàng miếng SJC để bán. Trong khi đó, hệ thống bán vàng trực tuyến của 4 ngân hàng thương mại gần như không "khớp lệnh". Đăng nhập vào hệ thống mua vàng trực tuyến của Agribank vào sáng 14.3, màn hình thông báo đặt lịch hẹn không thành công, chi nhánh đã nhận đủ số lượng khách hàng đăng ký mua vàng miếng trong ngày. Các ngân hàng khác cũng tương tự, gần như không đăng ký mua được. Trong khi đó, ghi nhận ở các tiệm vàng quanh khu vực chợ Tân Định (Q.1, TP.HCM), chợ Bến Thành (Q.1, TP.HCM) và chợ An Đông (Q.5, TP.HCM)… sáng ngày 14.3 gần như không có khách đến giao dịch.Giá vàng trong nước sáng 14.3 lên mức cao kỷ lục. Công ty Bảo Tín Minh Châu tăng giá vàng nhẫn thêm 1,3 triệu đồng mỗi lượng, mua vào lên 94,85 triệu đồng, bán ra 96,3 triệu đồng - đây là mức giá cao nhất trên thị trường hiện nay. Kế đến là Công ty Phú Quý có giá mua vào vàng nhẫn 94,7 triệu đồng, bán ra 96,2 triệu đồng. Tập đoàn Doji mua vàng nhẫn 94,8 triệu đồng, bán ra 96,1 triệu đồng. Công ty SJC mua 94 triệu đồng mỗi lượng vàng nhẫn, bán ra 95,6 triệu đồng… Giá vàng miếng SJC tại các đơn vị kinh doanh vàng mua vào với mức 94,1 triệu đồng, bán ra 95,6 triệu đồng.Giá vàng trong nước đang ở mức cao kỷ lục. So với đầu tuần, vàng miếng SJC đã tăng 2,5 triệu đồng/lượng và nâng mức tăng so với đầu năm lên 11,4 triệu đồng/lượng, tương đương tăng giá 13,5%. Trong khi đó, giá vàng nhẫn cũng tăng 2,5 triệu đồng/lượng trong so với đầu tuần, nâng mức tăng lên 12,1 triệu đồng/lượng so với đầu năm, tăng 14,4%.Giá vàng trong nước biến động theo kim loại quý thế giới. Trưa 14.3, vàng thế giới đã tăng thêm 3 USD/ounce so với mức đầu ngày, lên 2.993 USD/ounce. Giá vàng thế giới đang tiến sát 3.000 USD/ounce được nhiều chuyên gia, tổ chức thế giới dự báo trước đó. Như vậy chỉ trong 1 tháng trở lại đây, vàng thế giới đã tăng giá 106 USD/ounce, tương đương tăng thêm 3,7%. Vàng đã tăng giá 820 USD/ounce trong vòng 1 năm trở lại đây, tương đương 37,8%.Trước đà tăng mạnh của vàng trong và ngoài nước, chuyên gia Dương Anh Vũ cảnh báo những người mua vàng thời điểm hiện nay cần thận trọng khi giá đạt mức cao kỷ lục, coi chừng mua vào đúng đỉnh. Giá vàng thế giới đang xác định xu hướng tăng giá và hướng đến mức 3.040 USD/ounce. Tuy nhiên, kim loại quý còn phụ thuộc vào diễn biến giải quyết xung đột Đông Âu. Diễn biến thương chiến giữa Mỹ và các quốc gia khác một lần nữa tác động đến tâm lý của giới đầu tư, khi Mỹ chính thức áp mức thuế 25% với các sản phẩm Canada. Đáp lại, Canada cũng trả đũa với sắc thuế có tác động lên lượng hàng hóa trị giá 30 tỉ USD của Mỹ. Không những thế, châu Âu cũng đe dọa có động thái tương tự nếu chính quyền Washington áp thuế lên hàng hóa khu vực này. Căng thẳng của thương chiến đang khiến giới đầu tư lo ngại về khả năng lạm phát leo thang, một yếu tố mang tính hỗ trợ cho giá vàng. "Trong trường hợp giá vàng thế giới tăng vượt mức 3.000 USD/ounce, khả năng giá trong nước sẽ xuất hiện mức giá 98 triệu đồng/lượng", ông Dương Anh Vũ cho hay.
Xôi vò, chè hoa cau - quà Hà Nội thanh tao
Ngày 7.1, Ban quản lý bán đảo Sơn Trà và các bãi biển du lịch TP.Đà Nẵng cho biết đã gỡ bỏ, xóa các nội dung quảng cáo dạy lái xe nhưng "câu view" bằng tiêu đề liên in lớn chữ 'sex' (tiếng Anh, có nghĩa giới tính), 'cekc' (tiếng Nga, có nghĩa tình dục)... để tạo sự chú ý.Trước đó, người dân góp ý về việc tại khu vực các phường Thọ Quang, Mân Thái (Q.Sơn Trà) ven biển Đà Nẵng có một số hình dán quảng cáo trên các thùng rác."Nội dung quảng cáo viết bằng tiếng Anh và tiếng Nga sử dụng từ gây hiểu lầm bao gồm "sex" và "cekc" - có nghĩa là tình dục, kèm theo mã QR về thông tin người đăng. Việc này gây ảnh hưởng tới mỹ quan đô thị và du lịch của Sơn Trà nói chung và Đà Nẵng nói riêng. Tôi hy vọng cơ quan chức năng có thể xử lý sớm trường hợp này", người dân phản ánh.Tiếp nhận thông tin, Ban quản lý bán đảo Sơn Trà và các bãi biển du lịch Đà Nẵng đã kiểm tra, thấy một số thùng rác bằng đá bố trí trên vỉa hè dọc bãi biển Đà Nẵng tại khu vực trên có hình dán quảng cáo sử dụng từ dễ gây hiểu lầm.Cụ thể, trên các miếng dán này dùng từ "sex" và từ "cekc"... Tuy nhiên, khi dịch các nội dung trên miếng dán thì lại nghiêng về quảng cáo mở lớp dạy lái xe máy cho người nước ngoài.Ban quản lý bán đảo Sơn Trà và các bãi biển du lịch Đà Nẵng đã gỡ, tẩy xóa toàn bộ các hình dán quảng cáo có nội dung không phù hợp như nêu trên để tránh gây hiểu nhầm và đảm bảo mỹ quan tại bãi biển Đà Nẵng. Qua vụ việc, Ban quản lý bán đảo Sơn Trà và các bãi biển du lịch Đà Nẵng gửi lời cám ơn đến công dân đã có những ý kiến đóng góp; đồng thời mong muốn tiếp tục nhận được các phản ánh, góp phần xây dựng hình ảnh biển Đà Nẵng văn minh, xanh, sạch, đẹp.Trước đó, như Thanh Niên đã thông tin, tại khu vực trung tâm TP.Đà Nẵng, lực lượng chức năng cũng vừa xóa, gỡ bỏ hàng loạt bảng quảng cáo liên quan đến cá độ, cờ bạc trực tuyến.
