Gạo Việt viết tiếp những kỳ tích
Để trả lời cho câu hỏi về năm Ất Tỵ 2025 này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về âm lịch - đóng vai trò quan trọng với đời sống văn hóa và tinh thần của người phương Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng.Theo nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn, Chủ tịch Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam, nếu dương lịch được đặt ra dựa trên chu kỳ chuyển động của trái đất quanh mặt trời, thì âm lịch dựa trên chu kỳ chuyển động của mặt trăng quanh trái đất. Mặt trăng chuyển động quanh trái đất mỗi vòng hết 27,32 ngày.Trên thực tế, vì bản thân trái đất còn có chuyển động quanh mặt trời nên mặt trăng cần thêm một chút thời gian nữa để trở về vị trí cũ trên bầu trời khi nhìn từ trái đất. Do vậy chu kỳ mà chúng ta quan sát thực tế của mặt trăng là 29,53 ngày. Chu kỳ này được gọi là một "tuần trăng".Từ xa xưa, người phương Đông đã nhận thấy khoảng 12 tuần trăng tương đương với một chu kỳ thời tiết. Để thuận tiện cho việc quan sát, dự đoán thời tiết phục vụ sản xuất nông nghiệp, người ta chọn một chu kỳ này là 1 năm, mỗi tuần trăng gọi là một tháng. "Tuy vậy, cứ 3 năm thì lại bị chậm so với chu kì thời tiết khoảng 1 tháng nên cần có thêm một tháng bù vào. Những năm có tháng bù vào này được gọi là năm nhuận. Người phương Đông cổ đặt ra hai yếu tố nữa là can và chi, hay gọi đầy đủ là thiên can và địa chi, đều có cơ sở từ quan sát thiên văn", chuyên gia phân tích.Trước kia, người ta chưa biết rằng các ngôi sao trên bầu trời đều là các thiên thể như mặt trời, chỉ có riêng các hành tinh là chuyển động quanh mặt trời. Tuy vậy, người thời đó đã nhận thấy có năm đốm sáng không đứng im so với nền trời sao mà vị trí thay đổi mỗi ngày, họ gọi chúng là các hành tinh.5 hành tinh này gồm: sao Thủy, sao Kim, sao Hỏa, sao Mộc và sao Thổ, được gọi là ngũ hành. Sở dĩ không có sao Thiên Vương và sao Hải Vương chỉ có thể quan sát qua kính thiên văn nên người thời xưa không nhìn thấy.Khi quan sát 5 hành tinh này, người phương Đông cổ nhận thấy mỗi hành tinh đều có một chu kỳ nhất định để chúng trở về vị trí cũ so với nền trời sao. Cụ thể như sau: sao Thủy: khoảng 0,25 năm; sao Kim: khoảng 0,6 năm; sao Hỏa: khoảng 2 năm; sao Mộc: khoảng 12 năm; sao Thổ: khoảng 30 năm.Sao Hỏa cứ 2 năm lại về vị trí cũ, nên mỗi chu kỳ của nó được coi tương ứng với một hành trong ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ), mỗi hành 2 năm như vậy nên có 1 năm mang tính dương và một năm mang tính âm. Tổng cộng mỗi chu kỳ như vậy là 10 năm, vậy nên người ta đặt ra 10 can tương ứng với âm và dương của mỗi hành.10 can gồm: Giáp, Ất tương ứng với Mộc; Bính, Đinh tương ứng với Hỏa; Mậu, Kỷ tương ứng với Thổ; Canh, Tân tương ứng với Kim; Nhâm, Quý tương ứng với Thủy. Trong khi đó sao Mộc hết khoảng 12 năm trở về vị trí cũ. Con số 12 này cũng trùng với số tuần trăng trung bình của một năm. Vậy nên 12 chi được đặt ra, mỗi chi gắn vào một năm theo chu kỳ này và vào một tháng trong năm. Sao Mộc có chu kỳ trùng khớp như vậy nên còn được gọi là Tuế Tinh. 12 chi gồm có: Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi. Mỗi năm âm lịch được gọi tên bằng một can đi với một chi. Vì bội số chung nhỏ nhất của 10 và 12 là 60 nên có thể thấy ngay rằng cứ 60 năm thì chu kỳ mới kết thúc. Chẳng hạn chúng ta đón tết Ất Tỵ bây giờ thì phải đúng 60 năm sau mới lại được thấy tết Ất Tỵ. Con số 60 này cũng chính là bội số chung nhỏ nhất của 2, 12 và 30 (chu kỳ của các hành tinh như nêu trên), nên 60 năm cũng chính là khoảng thời gian tương đối chính xác để tất cả 5 hành tinh quay trở lại vị trí tương đối như cũ. Chu kỳ này còn thường được gọi là "lục thập hoa giáp".Theo như phân tích trên, nếu như năm 2024 là năm Giáp Thìn thì năm 2025 theo can và chi sẽ là Ất Tỵ. Tương ứng, năm 2026 sẽ là năm Bính Ngọ.Quốc Đại nói về việc người nổi tiếng phát ngôn lệch chuẩn
Hệ thống nội tiết sinh sản: Tinh hoàn teo nhỏ kèm giảm ham muốn, rối loạn cương, xuất tinh sớm là dấu hiệu cho thấy hệ thống nội tiết tố của nam giới đang có bất thường. Vậy nên, xét nghiệm nội tiết sinh sản là một việc cần thiết ở những đối tượng này.
Ký hợp đồng mua bán nhà đất tại ủy ban hay công chứng?
Chia sẻ lý do tại sao yêu thích bộ môn lặn tiên cá, chị Trương Mỹ Hằng (30 tuổi), đang làm chuyên gia trang điểm tại TP.Hà Nội, cho biết việc được nhìn ngắm không gian đầy màu sắc khi lặn biển giúp có nhiều cảm hứng hơn lúc trở lại làm việc. Bộ môn này còn giúp chị Hằng thư giãn, hòa mình vào dòng nước để quên đi áp lực công việc. Ngoài ra, chị Hằng cũng muốn truyền cảm hứng khám phá thiên nhiên và trang bị cho con trai biết bơi lội - một kỹ năng sinh tồn quan trọng.
Những ngày này, nông dân trồng hoa lay ơn tại các vùng trồng hoa tết ở Phú Yên rất nóng ruột vì hoa nở không kịp tết. Nỗi lo kép mất mùa, mất giá khiến nhiều nông dân nản lòng.Ông Nguyễn Văn Hoan (46 tuổi, ở TP.Tuy Hòa) trồng 2 sào hoa lay ơn đỏ nhưng do thời tiết lạnh kèm mưa suốt từ đầu tháng 11.2024 đến nay khiến 1/3 diện tích bị hư hại."3 luống này bị vàng lá, còi cọc không thể lên đòng được. Tôi đã chăm bón rất kỹ nhưng không cứu nổi, thời tiết năm nay quá khắc nghiệt, mưa liên tục, lạnh lẽo không có nắng ấm nên hoa bị bệnh nhiều", ông Hoan cho biết.Ghi nhận ngày 19.1 tại vùng canh tác hoa lay ơn Ngọc Lãng (TP.Tuy Hòa) và vùng Đông Phước (H.Phú Hòa), nhiều diện tích hoa bị vàng lá, hư hại. Nhiều trường hợp không thể cứu chữa, bắt buộc phải nhổ bỏ để tránh lây lan sang luống khác. Ước tính thiệt hại do thời tiết gây ra khoảng 30 - 40% diện tích.Không chỉ đối mặt với tình trạng hoa hư hại mất mùa, nhiều nông dân trồng hoa lay ơn tại Phú Yên còn lo ngại cảnh mất mùa, mất giá khi chỉ còn hơn 1 tuần nữa đến tết nhưng thương lái ít lui tới xem hoa."Tầm này những năm trước là thương lái đến xem và đặt hàng rồi nhưng mấy hôm nay rất ít người lui tới xem hoa. Cứ tưởng mất mùa thì được giá nhưng với tình trạng này chúng tôi thực sự rất lo lắng. Chỉ mong được giá là bán chứ thời tiết này rất nguy hiểm, hoa lên đòng mà gặp mưa là hư hết", ông Hoan nói.Chỉ còn 10 ngày nữa đến Tết Nguyên đán, nhiều nhà vườn trồng hoa cúc tại P.9 (TP.Tuy Hòa) đứng ngồi không yên vì hoa chưa nở. Các hộ dân tìm đủ cách để kích những bông hoa cương nụ bung nở nhưng không mấy khả quan.Bà Nguyễn Thị Thu Hà (ở P.9, TP.Tuy Hòa) cho biết, năm nay thấy tình hình kinh tế khó khăn, dự đoán sức mua kém nên bà chỉ trồng 200 chậu cúc. Không may, thời tiết mưa lạnh kéo dài khiến hoa nở muộn, gia đình bà phải chong đèn suốt ngày đêm để mong hoa nở kịp tết. Theo bà Hà, giá hoa tết năm nay cũng không cao, thương lái chỉ mua với mức 300.000 - 350.000 đồng/chậu. "Đã không được mùa còn mất giá. Thời tiết năm nay bất lợi khiến bà con trồng hoa tết rất vất vả. Vụ hoa tết chỉ diễn ra trong 4 tháng nhưng mất 2 tháng lạnh, không có nắng, nụ hoa không thể phát triển tốt, gió mạnh làm te, gãy ngọn", bà Hà chia sẻ.Tỉnh Phú Yên hiện có hơn 400 nông dân trồng hoa bán trong dịp Tết Nguyên đán 2025 với tổng diện tích khoảng 120 ha. Trong đó, hoa cúc hơn 30.000 chậu, quất 14.000 chậu, mai 13.000 chậu và các loại cây, hoa khác khoảng 10.000 chậu. Do đợt mưa kéo dài trong tháng 11 và 12.2024 nên tỷ lệ hoa nở trúng dịp tết đạt thấp.Ông Trần Văn Tuyến, Phó chủ tịch Hội Nông dân TP.Tuy Hòa, cho biết: "Nhiều nhà vườn đầu tư cả trăm triệu đồng để trồng hoa tết nhưng vẫn chưa thu được lợi nhuận. Hoa mai có thể chăm dưỡng bán vào năm sau nhưng cúc thì không. Người dân cũng đoán trước thời tiết năm nay khắc nghiệt do lập xuân muộn nhưng vẫn trở tay không kịp, hiện họ dùng nhiều cách để mong kích hoa cúc ra nụ, nở sớm".
Càng béo càng yếu 'chuyện ấy', sự thật thế nào?
Tờ Cebu Daily News ngày 1.2 dẫn thông cáo của Hội đồng An ninh quốc gia Philippines (NSC) cho hay hệ thống tên lửa tầm trung Typhon ở nước này "không nhằm chống lại bất cứ quốc gia nào".Thông cáo được đưa ra sau khi Trung Quốc kêu gọi Philippines "nhanh chóng rút" hệ thống tên lửa Typhon, sau thông tin Mỹ điều động hệ thống tên lửa này tại một vị trí mới ở Philippines hôm 23.1. "Chúng tôi muốn nhấn mạnh rằng hệ thống tên lửa Typhon chỉ nhằm mục đích phòng thủ và không nhằm vào bất kỳ quốc gia nào", Cố vấn An ninh quốc gia Philippines Eduardo Año cho biết trong thông cáo."Nó đã được triển khai tới Philippines trong cuộc tập trận Balikatan (vai kề vai) năm 2024, chỉ nhằm mục đích cải thiện khả năng sẵn sàng và tương tác với quân đội và thiết bị từ các quốc gia khác, bao gồm cả Mỹ", theo ông Año.Bên cạnh đó, ông Año cho biết việc tiếp tục triển khai hệ thống tên lửa Typhon là rất quan trọng để cải thiện năng lực phòng thủ của Philippines.Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro Jr. trước đó nhấn mạnh rằng hệ thống tên lửa này "không nhằm vào các quốc gia cụ thể".Hệ thống tên lửa Typhon được đưa đến nước này vào tháng 4.2024 và lần đầu tiên được triển khai trong cuộc tập trận Balikatan 2024, cuộc tập trận thường niên giữa quân đội Philippines và Mỹ với sự tham gia của các quan sát viên từ các nước đồng minh.Trong một cuộc phỏng vấn với giới truyền thông hôm 30.1, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr cho biết ông sẵn sàng rút tên lửa đó ra khỏi nước này nếu Trung Quốc ngừng hành động gây hấn ở vùng biển phía tây Philippines.Ông Año cho biết phát biểu trên là "một cử chỉ chân thành… mà chúng tôi hy vọng sẽ được đáp lại theo tinh thần thiện chí và hữu nghị giữa 2 nước", đồng thời nói rằng Philippines "luôn theo đuổi các biện pháp hòa bình và ngoại giao phù hợp với mong muốn giảm leo thang căng thẳng" ở vùng biển này.
