'Hiện tượng nhí' Tin Tin giờ ra sao?
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ chẩn đoán viêm ruột thừa có biến chứng được các y bác sĩ (BS) Bệnh viện (BV) Nhân dân Gia Định (TP.HCM) phát triển thành công. AI này hứa hẹn triển khai ở hầu hết các BV quận, huyện trên địa bàn TP.HCM, cũng như các cơ sở y tế ở vùng sâu, vùng xa, nơi không có đầy đủ trang thiết bị để hệ thống có thể hỗ trợ BS hiệu quả trong chẩn đoán bệnh viêm ruột thừa mà không cần đến các thiết bị y tế phức tạp khác.Ứng dụng AI hỗ trợ chẩn đoán viêm ruột thừa có biến chứng của BV Nhân dân Gia Định đã tham dự Giải thưởng thành tựu y khoa VN lần thứ 5, chuyên đề Y tế thông minh.TS-BS Mai Phan Tường Anh, Phó giám đốc BV Nhân dân Gia Định, cho biết viêm ruột thừa là tình trạng nhiễm trùng của ruột thừa, nguyên nhân thường do tắc nghẽn của ruột thừa với tỷ suất mới mắc là 11/10.000 người. Đây là tình trạng cấp cứu ngoại khoa thường gặp, chẩn đoán thường không quá khó, nhưng cũng có những trường hợp phát hiện trễ, điều trị chậm.Theo BS, hiện nay viêm ruột thừa được chia thành 2 thể: chưa biến chứng (chưa hoại tử hay vỡ) và có biến chứng (đã hoại tử, vỡ). Với tình trạng chưa biến chứng, bệnh nhân (BN) có thể được trì hoãn mổ, thậm chí theo những nghiên cứu mới nhất cho thấy có thể điều trị bảo tồn (không mổ) bằng thuốc cho những trường hợp rủi ro khi mổ quá cao. Ở thể bệnh có biến chứng gây viêm phúc mạc (nhiễm trùng trong màng bụng) hoặc áp xe ruột thừa thì cần phẫu thuật.Các cơ sở y tế có trang thiết bị hiện đại như các máy chụp cắt lớp điện toán (CT-scanner) hay cộng hưởng từ (MRI), việc đánh giá thể viêm ruột thừa có biến chứng hay chưa biến chứng sẽ dễ dàng và chính xác. Tuy nhiên, ở những đơn vị hạn chế về nguồn lực như BV vùng sâu, vùng xa hay vùng hải đảo thì việc chẩn đoán viêm ruột thừa chủ yếu thông qua kinh nghiệm thăm khám lâm sàng và các xét nghiệm cơ bản. Vì vậy, phát triển ứng dụng AI để có thể hỗ trợ BS phân biệt 2 thể viêm ruột thừa, làm cơ sở quyết định điều trị tại chỗ hay chuyển lên tuyến trên...Để nghiên cứu sản phẩm ứng dụng AI hỗ trợ chẩn đoán viêm ruột thừa có biến chứng, nhóm tác giả đã thu thập dữ liệu từ khoảng 10.000 BN từng điều trị viêm ruột thừa tại BV Nhân dân Gia Định trong giai đoạn 2016 - 2021, bao gồm dữ liệu siêu âm và xét nghiệm máu để huấn luyện mô hình học máy (machine learning). Với kết quả siêu âm, nhóm xây dựng các dữ liệu về vị trí, khả năng thâm nhiễm xung quanh, hình ảnh dịch ổ bụng, đường kính... của ruột thừa. Với xét nghiệm máu, nhóm xây dựng dữ liệu các tổng số lượng bạch cầu, bạch cầu đa nhân trung tính và bạch cầu lympho. Dựa trên những chỉ số của máy sẽ cho được kết quả xác suất BN này nguy cơ bị viêm ruột thừa có biến chứng bao nhiêu phần trăm, từ đó BS có hướng điều trị phù hợp. Đó là mong ước của nhóm nghiên cứu khi thực hiện sản phẩm này."Thuật toán trong nghiên cứu đã chứng minh tỷ lệ dự đoán đúng trên 85%. Nghĩa là cứ 10 người được nhập dữ liệu vào thì 8 - 9 người được đoán đúng tỷ lệ viêm ruột thừa có biến chứng. Cứ mỗi 3 tháng, nhóm nghiên cứu sẽ lấy dữ liệu mổ viêm ruột thừa của BV Nhân dân Gia Định nhập vào máy để chạy huấn luyện thuật toán tiếp. Tôi tin rằng độ chính xác cũng như độ thông minh của nó sẽ càng ngày càng cao và sẽ dự đoán chính xác hơn", TS-BS Mai Phan Tường Anh nói."Chúng tôi mong muốn AI này sẽ được tích hợp vào trong bệnh án điện tử, rất đơn giản. Như vậy, khi BN viêm ruột thừa đến khám, làm xét nghiệm, thông số sẽ tự động ra được viêm ruột thừa có biến chứng là bao nhiêu phần trăm. Nếu các BV khác triển khai mà muốn tích hợp thì có thể liên hệ, BV Nhân dân Gia Định sẵn sàng chia sẻ code", TS-BS Tường Anh nói và khẳng định: Ứng dụng AI cảnh báo viêm ruột thừa có biến chứng giúp nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe, giảm chi phí, đặc biệt hiệu quả tại các khu vực hạn chế về nguồn lực. Mô hình đơn giản, dễ sử dụng, không yêu cầu trang thiết bị đắt tiền, có thể triển khai tại các cơ sở y tế nhỏ lẻ.Hiện sản phẩm được cụ thể hóa thành website viemruotthua.com để BS có thể thao tác và nhập các chỉ số nhằm đưa ra tiên đoán về tình trạng viêm ruột thừa biến chứng trên BN. Thuật toán AI tích hợp trên trang web này là sản phẩm của đề tài nghiên cứu cấp Sở KH-CN TP.HCM. Công trình do nhóm tác giả BV Nhân dân Gia Định và Trường ĐH Y Dược TP.HCM tiến hành trong 18 tháng. Công trình nghiên cứu này đã được nghiệm thu năm 2023 và kết quả của công trình đã công bố trên tạp chí quốc tế. (còn tiếp) BV Nhân dân Gia Định còn có sản phẩm thứ hai tham dự Giải thưởng thành tựu y khoa VN lần thứ 5, đó là phần mềm VTEShield 4.0 trong dự phòng thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch.TS-BS Giang Minh Nhật, Trưởng khoa Hồi sức tim mạch, BV Nhân dân Gia Định, cho biết thuyên tắc tĩnh mạch trên BN nội trú tại các BV tăng 5 - 10 lần so với cộng đồng. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và biến chứng ở BN nhập viện, nhất là BN đã qua phẫu thuật, bất động kéo dài hoặc có yếu tố nguy cơ cao. Nếu BV nào có tỷ lệ BN thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch cao thì chứng tỏ chất lượng điều trị tại BV có vấn đề. Điều đó đặt ra vấn đề dự phòng căn bệnh này, Bộ Y tế cũng đã có khuyến cáo. Từ tình hình trên, nhóm nghiên cứu BV Nhân dân Gia định lập phần mềm VTEShield 4.0 phòng ngừa thuyên tắc huyết khối ở người bệnh nằm viện, ứng dụng vào năm 2021.TS - dược sĩ Phạm Hồng Thắm, Phó trưởng khoa Dược, BV Nhân dân Gia Định, cho biết hướng dẫn của Bộ Y tế là tất cả BN nhập viện phải thực hiện 4 bước: đánh giá nguy cơ thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch; đánh giá nguy cơ BN có bị xuất huyết hay không; lựa chọn biện pháp phù hợp; đưa ra giải pháp."Bình thường BS sẽ làm bằng tay với mớ câu hỏi thì mất thời gian suy nghĩ, đánh giá, nhận định... Nhưng ở đây, BS đổ dữ liệu vào và phần mềm VTEShield 4.0 giúp đưa ra cả 4 bước trên, cho ra số điểm, đồng thời phân tầng yếu tố nguy cơ của BN và đưa ra giải pháp thực hiện. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng vẫn là BS cân nhắc", TS Phạm Hồng Thắm nói.BV Nhân dân Gia Định có 50.000 BN nội trú/năm, tỷ lệ BN thuyên tắc tĩnh mạch xuất viện tại BV này đã giảm đáng kể. Theo đó, năm 2021 chiếm tỷ lệ 5,1%, năm 2022 là 4,6%, năm 2023 là 2,8%. Phần mềm đã giúp nâng cao chất lượng điều trị cho BN và giảm khối lượng công việc cho nhân viên y tế. Hiện tại, phương pháp này chỉ mới ứng dụng tại khối nội và ngoại khoa. Với kết quả này, BV Nhân dân Gia Định sẽ ứng dụng rộng rãi các chuyên khoa khác như sản khoa, ung thư, đồng thời có thể áp dụng rộng rãi ra các BV khác.Chuyện gì đang xảy ra với du lịch Phú Quốc?
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Tim mạch châu Âu phát hiện mỡ giữa các cơ tăng lên làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim nghiêm trọng, vì nó ảnh hưởng đến các mạch máu nhỏ trong tim, theo báo Telegraph.Giáo sư Viviany Taqueti, bác sĩ tim mạch tại Trường Y Harvard, người tham gia nghiên cứu, chia sẻ rằng dữ liệu của họ lần đầu tiên cho thấy mô mỡ trong cơ tiềm ẩn nguy cơ cao hơn nhiều so với các loại mỡ khác như mỡ dưới da, mỡ ngoại tâm mạc quanh tim, hay mỡ tại gan.Một số người bị tình trạng gầy bên ngoài, béo bên trong (TOFI), họ không thừa cân nhưng họ vẫn tích tụ mỡ ở cơ.Tiến sĩ Bret Goodpaster, giám đốc khoa học tại tổ chức Advent Health (Mỹ) cho rằng khi bạn già đi, bạn sẽ tích tụ nhiều mỡ hơn. Vì vậy, những người lớn tuổi có cùng chỉ số BMI với người trẻ tuổi vẫn có khả năng sẽ tích mỡ cơ lớn hơn.Nói cách khác, bạn đang có cân nặng ổn, không hút thuốc, ăn uống lành mạnh nhưng có mô mỡ quấn quanh cơ thì chưa chắc bạn không bị nguy cơ mắc bệnh tim."Nếu bạn có nhiều mỡ trong cơ thì bạn sẽ kháng insulin hơn và có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao hơn", tiến sĩ Bret Goodpaster nói thêm.Các nhà nghiên cứu còn tin rằng, mỡ trong và xung quanh cơ bắp của chúng ta có thể tích tụ do lượng calo dư thừa và lối sống ít vận động.Cơ bắp của bạn ít có khả năng bị mỡ tích tụ nếu bạn giữ chúng ở trạng thái tốt với các bài tập rèn luyện thường xuyên. Ngược lại, nếu chúng không khỏe mạnh, bạn dễ bị cơ mỡ, có thể dẫn đến bệnh vi mạch vành (CMD). Điều này dẫn đến đau ngực và một số trường hợp suy tim.Theo các nghiên cứu, cứ mỗi 1% mỡ cơ tăng lên làm tăng nguy cơ mắc CMD của một người lên 2% và nguy cơ mắc các biến cố tim mạch lớn lên 7%.Thông qua nghiên cứu, giáo sư Taqueti kỳ vọng việc đánh giá mỡ cơ góp phần quan trọng vào sự nhận định căn bệnh béo phì, vì theo bà, sử dụng "các số liệu thô như chỉ số khối cơ thể (BMI), là chưa đủ".
Bị tai nạn đúng cao điểm ôn thi, nam sinh nói 'quyết tâm nhiều hơn'
Ngày 4.1.2025, Công an tỉnh Đồng Nai cho biết Phòng Cảnh sát hình sự vừa triệt phá đường dây lừa đảo bằng hình thức đầu tư tiền ảo đa cấp, bắt giữ Trần Minh Quang (41 tuổi, nghi phạm cầm đầu), Nguyễn Trung Nam (42 tuổi), Lương Hoài Nam (39 tuổi, đều ở Đồng Nai) và Nguyễn Xuân Toàn (32 tuổi, ở Bình Thuận).Theo điều tra ban đầu, Trần Minh Quang, Nguyễn Trung Nam, Lương Hoài Nam và Nguyễn Xuân Toàn đã lập website tiền ảo, đặt tên đồng tiền ảo là "BINCOIN".Trên website này, Quang cùng đồng bọn viết bài giới thiệu và cắm mốc vị trí công ty trên Google Maps tại Dubai (Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống Nhất) nhằm lừa người chơi đây là dự án tiền ảo của tổ chức đầu tư nước ngoài.Sau đó, nhóm người trên tuyển chọn cộng tác viên kêu gọi người chơi nạp tiền tham gia đầu tư tiền ảo. Ngoài ra, các nghi phạm còn tổ chức nhiều buổi hội thảo trực tiếp đặt tên là: "Đón đầu xu hướng khai thác mới ứng dụng công nghệ AI"; "Offline chia sẻ cơ hội"… để dẫn dụ, lôi kéo người chơi tham gia tại nhiều tỉnh, thành trên toàn quốc, trong đó có Đồng Nai.Bước đầu, cơ quan công an xác định đường dây này đã chiếm đoạt gần 4 tỉ đồng của hơn 200 nạn nhân. Vụ án đang được điều tra mở rộng, đề nghị ai là bị hại trong các vụ lừa đảo trên đến Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Đồng Nai để trình báo.
Theo Tom'sHardware, khi bị tấn công bởi mã độc (ransomware), nạn nhân thường có hai lựa chọn: trả tiền chuộc để lấy lại dữ liệu hoặc chấp nhận mất toàn bộ. Tuy nhiên, một phương pháp mới cho phép giải mã dữ liệu mà không cần nhượng bộ hacker - chỉ cần đầu tư đủ card đồ họa (GPU). Blogger Tinyhack đã phát hiện cách brute-force khóa mã hóa (thử tất cả khả năng của mã số/mã khóa) của ransomware mang tên Akira - một trong những mã độc phổ biến trên thế giới bằng GPU, nhưng quá trình này tiêu tốn nhiều tài nguyên phần cứng. Nếu sử dụng một card RTX 4090, quá trình giải mã có thể kéo dài đến 7 ngày. Trong khi đó, nếu dùng 16 GPU chạy song song, thời gian có thể giảm xuống còn khoảng 10 giờ.Mã độc Akira sử dụng các thuật toán mã hóa ChaCha8 và KCipher2, tạo khóa dựa trên bốn dấu thời gian chính xác đến từng nanosecond. Vì hệ thống chỉ có thể sinh khóa trong một khoảng hẹp (khoảng 5 triệu nanosecond, tức 0,005 giây), GPU có thể chạy brute-force để thử toàn bộ khả năng trong phạm vi này và tìm ra khóa chính xác.Tuy nhiên, phương pháp này không phải lúc nào cũng hiệu quả. Để bẻ khóa thành công, dữ liệu bị mã hóa phải được giữ nguyên trạng thái, vì nếu tệp bị thay đổi sau khi bị nhiễm, dấu thời gian quan trọng có thể bị mất. Ngoài ra, nếu dữ liệu được lưu trên hệ thống lưu trữ mạng (NFS) thay vì ổ cứng cục bộ, độ trễ của máy chủ có thể khiến việc xác định thời gian chính xác trở nên khó khăn hơn.Với nhu cầu xử lý cực lớn, các tổ chức bị tấn công có thể phải thuê máy chủ GPU từ các dịch vụ như Runpod hoặc Vast.ai để tăng tốc độ giải mã. Một khách hàng của Tinyhack đã mất khoảng 3 tuần để giải mã toàn bộ dữ liệu bị nhiễm bằng phương pháp này.Việc tìm ra cách giải mã ransomware mà không cần trả tiền chuộc là một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực an ninh mạng. Tuy nhiên, cái giá để thực hiện phương pháp này vẫn rất đắt đỏ khi phải đầu tư một hệ thống GPU mạnh, hoặc mất nhiều thời gian. Trong khi đó, những kẻ đứng sau ransomware có thể sẽ sớm tìm cách vá lỗ hổng này, khiến việc giải mã trở nên bất khả thi.Dù có công cụ mạnh mẽ đến đâu, yếu tố bảo mật hiệu quả nhất vẫn nằm ở con người. Việc trang bị kiến thức an ninh mạng, sao lưu dữ liệu thường xuyên và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là cách tốt nhất để tránh rơi vào tình thế phải lựa chọn giữa trả tiền chuộc và chi hàng chục nghìn USD vào phần cứng để giải mã dữ liệu.
Mỹ thử máy bay tư nhân mang theo vũ khí bội siêu thanh
Theo dự đoán của nhiều người hâm mộ giải bóng rổ VBA, giải thưởng VĐV xuất sắc nhất của năm khó thoát khỏi tay của siêu sao ngoại binh Kentrell Barkley của nhà vô địch Saigon Heat. Ở hạng mục nội binh của năm là cuộc cạnh tranh giữa Nguyễn Huỳnh Phú Vinh (Saigon Heat) với Huỳnh Vĩnh Quang (Nha Trang Dophins). Ngoài ra tay ném cao 2,03 m Nguyễn Huỳnh Phú Vinh còn có tên trong đề cử hạng mục VĐV phòng thủ xuất sắc. Ở hạng mục cầu thủ Việt kiều xuất sắc là cuộc đua giữa 2 ứng viên Dominique Tham (Nha Trang Dolphins) và Thomas Hassan (Saigon Heat).
