win55

Đồi cát… đẻ ra tiền

Tài xế 'cố đấm ăn xôi', lái ô tô quay đầu đi ngược chiều trên cầu

Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.

Cô gái tố cáo kẻ hiếp dâm: Dĩ hòa vi quý ư? Đừng! Hãy lên tiếng!

Ngày 20.1, Công an Q.Hải Châu (TP.Đà Nẵng) cho biết đang củng cố hồ sơ xử lý cơ sở kinh doanh For You Club có khách dương tính với ma túy và kinh doanh bóng cười, khí cười trái phép.Trước đó, tối 19.1, Công an Q.Hải Châu huy động các đơn vị nghiệp vụ và công an địa phương, kiểm tra cơ sở kinh doanh For You Club (52 Trần Văn Trứ, P.Bình Thuận, Q.Hải Châu).Tại thời điểm kiểm tra, Công an Q.Hải Châu phát hiện, tạm giữ 17 bình khí cười N2O và các mặt hàng rượu không hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ.Qua test khách sử dụng dịch vụ và nhân viên cơ sở kinh doanh, Công an Q.Hải Châu phát hiện 1 trường hợp khách dương tính với ma túy.Công an Q.Hải Châu lập biên bản, tạm giữ tang vật đồng thời củng cố hồ sơ xử lý theo quy định pháp luật.Đây là lần thứ 2 trong nửa năm qua, quán For You Club bị cơ quan công an phát hiện khách dương tính với ma túy, sử dụng bóng cười, khí cười.Công an quận còn cho biết thêm, trong 3 ngày từ 17 - 19.1, lực lượng nghiệp vụ và các địa phương đồng loạt mở đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm, bảo đảm an ninh trật tự dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.Trong đó, kết hợp triển khai kế hoạch của Bộ Công an về tổng rà soát, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, người bị quản lý sau cai và đấu tranh triệt xóa tụ điểm phức tạp về ma túy…Qua kiểm tra người điều khiển phương tiện giao thông, trong 3 đêm, Công an Q.Hải Châu phát hiện 8 người dương tính với ma túy (trong đó có 6 người ngoại tỉnh), bắt quả tang 1 vụ vận chuyển trái phép chất ma túy, thu giữ 12 viên thuốc lắc và 1 gói hàng khay ketamine.

Ra mắt vào quý 3/2016, Liên Quân Mobile vẫn duy trì sức hút mạnh mẽ trong cộng đồng game thủ và không ngừng phát triển với lượng người chơi ngày càng đông đảo. Dù thị trường game di động cạnh tranh khốc liệt, Liên Quân Mobile vẫn là một trong số ít tựa game giữ vững vị thế, thu hút ngày càng nhiều fan trung thành mà chưa từng có dấu hiệu suy giảm.Tính đến nay, Liên Quân Mobile đã có hơn 98 triệu lượt tải ứng dụng trên 2 nền tảng phổ biến hiện nay là iOS và Android, liên tục được bình chọn là một trong những tựa game di động được yêu thích nhất tại Việt Nam trong nhiều năm. Thấu hiểu nhu cầu chơi Liên Quân Mobile mọi lúc mọi nơi của người dùng, MobiFone mới đây đã hợp tác cùng Liên Quân Mobile ra mắt gói cước 5GLQ, mang đến cho các kiện tướng trải nghiệm leo rank mượt mà, đồng thời tận hưởng những ưu đãi đặc biệt chưa từng có. Bạn Đức Duy (25 tuổi, Đà Nẵng) chia sẻ: "Là một game thủ Liên Quân Mobile, mình cực kỳ thích gói cước 5GLQ của MobiFone. Nhờ có gói này, mình chơi game mượt mà, không lo giật lag hay nóng máy, giúp các pha combat luôn ổn định. Đặc biệt, đây đúng là gói cước 'mua 1 được 3' - vừa có data chơi game, vừa thoải mái lướt mạng, lại còn miễn phí gọi thoại để liên lạc với gia đình và bạn bè mà không phải lo về chi phí".Gói cước 5GLQ không chỉ tích hợp công nghệ 5G tiên tiến, mà còn mang đến tốc độ kết nối siêu ổn định, giúp game thủ trải nghiệm Liên Quân Mobile mượt mà, không giật lag. Với 5GLQ, các kiện tướng được ưu đãi data chơi Game Liên Quân Mobile và nhận ngay 16 Quân Huy cùng giftcode độc quyền vào tài khoản chơi Game, có ngay 6GB data 5G tốc độ cao mỗi ngày, miễn phí data truy cập Youtube, Facebook, Tiktok, chơi game trên ứng dụng GamiGO - MobiGames không quảng cáo và tặng thêm 50.000 Gpoint, 5.000 Energy cho người dùng. Đây chắc chắn là gói cước mà các game thủ không thể bỏ qua, cho phép leo rank thăng hạng gặt quà cực đã. Bên cạnh đó, MobiFone còn giới thiệu thêm các gói cước tích hợp nhằm đáp ứng tối đa nhu cầu giải trí trực tuyến của khách hàng, giúp trải nghiệm lướt web, xem video và chơi game trở nên mượt mà và tiện lợi hơn bao giờ hết. Dành tặng người dùng có nhu cầu xem phim - xem truyền hình trực tuyến, MobiFone tung gói 5GV với 8GB data và hơn 2000 phút gọi thoại. Khách hàng khi đăng ký gói 5GV còn được sở hữu 01 tài khoản VieON MAX xem hơn 120 kênh truyền hình trong nước và kênh quốc tế không bao gồm nội dung HBO và toàn bộ nội dung VOD VieON, bao gồm phim, show độc quyền, đăng nhập trên 5 thiết bị, xem đồng thời trên 2 thiết bị (smart TV, điện thoại, máy tính bảng,...). Chưa dừng lại ở đó, MobiFone còn ra mắt gói cước 5GC, dành riêng cho những khách hàng đam mê thể thao, mang đến trải nghiệm xem trực tiếp các trận cầu đỉnh cao với đường truyền ổn định, tốc độ cao, không lo gián đoạn. Khách hàng đăng kí gói này sẽ được miễn cước data truy cập ClipTV và sở hữu 01 tài khoản xem nội dung gói gia đình ClipTV (bao gồm chùm kênh VTVCab xem trực tiếp các trận đấu giải ngoại hạng Anh trên các kênh Onsport, Onsport+, OnFootball, OnSportNews), chùm kênh quốc tế trừ kênh HBO, Cinemax) đăng nhập và xem đồng thời trên 2 thiết bị (smartTV, điện thoại, máy tính bảng,...).Chương trình ưu đãi áp dụng với thuê bao MobiFone phát triển mới trong vòng 90 ngày trước thời điểm đăng ký gói cước. Để đăng ký gói cước, khách hàng soạn tin nhắn với nội dung DK [mã gói] gửi 9199 hoặc đăng ký trên ứng dụng My MobiFone, website MobiFone.Với lợi thế về công nghệ hiện đại và hạ tầng viễn thông vững chắc, MobiFone cam kết mang đến trải nghiệm kết nối siêu tốc, đáp ứng nhu cầu giải trí trực tuyến ngày càng cao của người dùng trong kỷ nguyên số. Trong thời gian tới, bên cạnh việc chính thức thương mại hóa 5G, MobiFone còn dự kiến triển khai thêm nhiều gói cước mới, hứa hẹn mang đến trải nghiệm đột phá cho cả khách hàng cá nhân lẫn doanh nghiệp, giúp tối ưu hóa kết nối và tận hưởng dịch vụ số trọn vẹn hơn.

CMC hướng tới mục tiêu tập đoàn công nghệ đạt doanh thu tỉ USD

Vào ngày cuối cùng của năm Giáp Thìn, đa số người dân buôn bán bận rộn suốt những ngày qua mới có thời gian để đi chợ để chọn hoa, chọn vật phẩm trang trí và đồ dự trữ cho những ngày Tết. Các shipper cũng tranh thủ chạy nốt vài chuyến cuối giao bưu phẩm kịp cho khách hàng trước Tết.Không khí bận rộn, nhộn nhịp vẫn thường thấy vào những ngày cận Tết. Đường sá tại những khu chợ, đường hoa luôn tấp nập người qua lại, ai cũng chất đầy những sắc màu của Tết như chậu hoa, đồ trang trí, thực phẩm...