Đồng Nai: Tổ chức 35 chuyến xe miễn phí xe đưa 1.400 công nhân về quê đón tết
Hiện giá cà phê đã tăng quá nhanh và đạt mức cao chưa từng có trong lịch sử nhưng lượng hàng giao dịch rất ít do nguồn cung đang khan hiếm nặng. Ngoài ra, tình hình nắng nóng và khô hạn nghiêm trọng khiến nhiều vườn cà phê ở khu vực Tây nguyên bị chết khô. Trong khi đó, khu vực này vẫn phải chịu nắng nóng kéo dài thêm khoảng một tháng nữa mới bắt đầu vào mùa mưa. Điều này khiến các nhà xuất khẩu ở Việt Nam và nhập khẩu trên thế giới vô cùng lo lắng cho nguồn cung năm sau, đẩy giá cà phê tăng mạnh.Ra mắt Trung tâm điều hành đô thị thông minh quận 7
Theo Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ, trong 24 giờ qua nhiệt độ cao nhất ở Nam bộ là 39,3 độ C ghi nhận được tại Long Khánh (Đồng Nai) và Đồng Phú (Bình Phước). Tại Biên Hòa (Đồng Nai) và Tây Ninh có mức nhiệt là 39,2 độ C. Trong 24 - 28 giờ tiếp theo, Nam bộ tiếp tục có nắng nóng diện rộng và nắng nóng gay gắt. Riêng khu vực miền Đông có nơi nắng nóng đặc biệt gay gắt.
Phụ huynh hỏi: 'Cách nào tra mã định danh của con?'
Hamas dự kiến sẽ thả thêm các con tin Israel vào cuối tuần trước để đổi lấy tự do cho các tù nhân và những người Palestine khác đang bị giam giữ tại Israel, như đã diễn ra trong ba tuần qua.Một phát ngôn viên của cánh quân sự Hamas cho biết các vi phạm của Israel bao gồm việc ngăn cản người Palestine trở về miền bắc Dải Gaza, bắn vào người Palestine bằng pháo và súng, cũng như ngăn chặn viện trợ nhân đạo vào khu vực này.Bộ trưởng Quốc phòng Israel cho biết tuyên bố của Hamas là vi phạm thỏa thuận ngừng bắn và ông đã chỉ đạo quân đội sẵn sàng ở mức cao nhất tại Gaza. Các cuộc biểu tình tại Tel Aviv vào hôm 10.2 đã yêu cầu đảm bảo an toàn cho tất cả các con tin trở về."Chúng tôi đang dần quen với việc thấy người của mình trở về, đôi khi trong tình trạng tồi tệ, nhưng còn sống. Và chúng tôi mong đợi thỏa thuận này sẽ tiếp tục cho đến khi kết thúc hoàn toàn và các điều kiện được đáp ứng đầy đủ."Một nhóm đại diện cho gia đình các con tin kêu gọi các bên trung gian ngăn chặn nguy cơ thỏa thuận bị phá vỡ, trong khi một nhóm cựu chiến binh Israel cáo buộc chính phủ cố tình phá hoại thỏa thuận.Cho đến nay, 16 trong số 33 con tin dự kiến được thả trong giai đoạn đầu tiên 42 ngày của thỏa thuận đã được trở về nhà. 5 con tin người Thái Lan cũng đã được trả tự do trong một đợt trao trả không theo kế hoạch. Đổi lại, Israel đã phóng thích hàng trăm tù nhân và người bị giam giữ.Sau tuyên bố của Hamas, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tự đưa ra một tối hậu thư, theo đó mọi con tin phải được thả ra trước 12 giờ trưa thứ bảy ngày 15.2. "Đây là ý tôi. Israel có thể bỏ qua ý này, như theo tôi thì thứ bảy vào đúng 12 giờ. Nếu con tin không được thả ra, thì địa ngục sẽ giáng xuống", ông Trump nói.Trong khi đó, người dân Gaza đang cố gắng xây dựng lại cuộc sống tại vùng đất tan hoang. Thông báo bất ngờ này được đưa ra trong bối cảnh thỏa thuận ngừng bắn vốn mong manh từ khi bắt đầu vào ngày 19.1 nhưng vẫn được tuân thủ, dù đã có một số sự cố trong đó lực lượng Israel giết chết nhiều người Palestine, còn Hamas chậm trễ trong việc cung cấp danh sách các con tin dự kiến được thả.Các tổ chức viện trợ cho biết lượng hàng viện trợ vào Gaza đã tăng lên kể từ khi thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực. Các cuộc đàm phán về giai đoạn thứ hai của thỏa thuận ngừng bắn đã bắt đầu từ tuần trước nhưng chưa có dấu hiệu tiến triển đáng kể.
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Top 5 loại nước hoa hàng hiệu xa xỉ được dân chơi săn lùng tại Việt Nam
Tại vòng loại khu vực Duyên hải miền Trung - giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO (TNSV THACO cup 2025), đội Trường CĐ FPT Polytechnic được xem là "hiện tượng". Dưới sự dẫn dắt của HLV Trần Hữu Đông Triều, đội Trường CĐ FPT Polytechnic thể hiện lối chơi rất bài bản, tiến bộ vượt bậc so với mùa đầu tiên tham gia vào năm 2023.Nằm ở nhóm đấu khó với 2 đội bóng giàu kinh nghiệm hơn tại vòng loại khu vực là Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật - ĐH Đà Nẵng và ĐH Huế (nhà vô địch mùa 2023), đội Trường CĐ FPT Polytechnic đã cho thấy bản lĩnh khi sớm giành vé play-off với thành tích bất bại (1 thắng, 1 hòa). Sau chiến thắng 1-0 trước đội Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật - ĐH Đà Nẵng ở trận ra quân, thầy trò HLV Đông Triều tiếp tục thi đấu quật khởi, khiến cho đội ĐH Huế phải rất chật vật mới có thể kiếm được 1 điểm.Đội Trường CĐ FPT Polytechnic chỉ còn cách tấm vé dự vòng chung kết toàn quốc 1 trận đấu nữa, nhưng sẽ phải vượt qua "hòn đá tảng" mang tên Trường ĐH Thể dục thể thao Đà Nẵng. Đội Trường ĐH Thể dục thể thao Đà Nẵng trong lần đầu tiên dự giải vào năm 2024 đã giành vé dự vòng chung kết. Tại giải năm nay, đội bóng chuyên ngành thể thao dù hao hụt về lực lượng, nhưng vẫn được xem là ứng viên sáng giá cho suất đại diện khu vực Duyên hải miền Trung vào TP.HCM thi đấu.Màn so tài giữa đội Trường CĐ FPT Polytechnic và đội Trường ĐH Thể dục thể thao Đà Nẵng sẽ là cuộc chiến rất khốc liệt, khi hai cái tên này hiện được đánh giá là đáng gờm nhất tại vòng loại khu vực Duyên hải miền Trung. "Đối với chúng tôi thì trận nào cũng là trận chung kết. Với trận play-off thì chỉ có 80 phút thôi, đá loại trực tiếp. Do đó, cơ hội chia đều cho 2 đội. Bản thân tôi và các cầu thủ đều muốn được đá vòng chung kết. Để làm được điều đó, chúng tôi phải quyết tâm cao nhất", HLV Đông Triều chia sẻ.Phía ngược lại, HLV trưởng đội Trường ĐH Thể dục thể thao Đà Nẵng - Trần Trung Kiên nhận định: "Chúng tôi đã hoàn thành mục tiêu đầu tiên là lọt vào vòng play-off. Bây giờ, đội Trường ĐH Thể dục thể thao Đà Nẵng sẽ hướng đến việc giành suất vào vòng chung kết, điều mà chúng tôi đã làm được vào mùa trước. Tuy nhiên, bước vào trận play-off sẽ khó khăn hơn rất nhiều. Điều quan trọng nhất tôi muốn là các cầu thủ Trường ĐH Thể dục thể thao Đà Nẵng sẽ duy trì được sự ổn định trong tâm lý thi đấu".Bên cạnh đó, tiền đạo trụ cột của đội Trường ĐH Thể dục thể thao Đà Nẵng - Nguyễn Văn Chiến chia sẻ: "Theo tôi, đội Trường CĐ FPT Polytechnic là đáng gờm nhất tại vòng loại khu vực, khi tập thể này quy tụ nhiều cầu thủ chất lượng đến từ các miền. Đối thủ mạnh, nhưng chúng tôi sẽ thi đấu hết mình. Tôi muốn mình có thể ghi bàn để góp công đưa đội bóng vào vòng chung kết tại TP.HCM".
