p168

Đường xuống cấp

Những năm đầu 80 của thế kỷ trước, ở quê tôi, một vùng thuần nông tại Nghệ An, gần như nhà nào cũng thiếu ăn quanh năm. Những bữa ăn chỉ toàn cơm độn khoai lang, mì hạt kèm với rau má, củ chuối luộc đã ám ảnh đám trẻ lên 6 - 7 tuổi như tôi. Và chúng tôi chỉ mong tết đến. Tết có bánh chưng, có thịt, có cơm trắng, áo mới… dù nó đến và đi rất nhanh. Tết Nguyên đán ở quê tôi bắt đầu từ ngày 23 tháng chạp bằng lễ cúng ông Táo. Ở thời buổi đói kém ấy, nghi thức cúng lễ rất đơn giản, chủ yếu là đồ chay, rất ít nhà cúng mặn và chúng tôi, những đứa trẻ háu ăn cũng chẳng được thụ lộc đáng kể. Tết chỉ thực sự chạm ngõ mọi nhà từ ngày 27 tháng chạp. Buổi sáng hôm đó, tiếng lợn eng éc từ làng trên, xóm dưới rộn lên, nghe thật náo nhiệt. Đây là thời điểm các hợp tác xã nông nghiệp mổ lợn để chia thịt cho các xã viên ăn tết. Những năm 1980, cha tôi còn trong quân ngũ, mẹ tôi, tôi và đứa em được nhận thịt ăn tết. Chúng tôi vây quanh sân kho hợp tác xã xem người lớn mổ lợn. Trong không khí đầy niềm vui và sự háo hức, chúng tôi hồi hộp chờ đợi giây phút được chia thịt mang về. Những mảng thịt được xẻ ra, chia nhỏ, để trên những chiếc nong bằng tre. Một người cầm quyển sổ, đọc danh sách xã viên để 4 - 5 người khác cân thịt. Những phần thịt có cả xương được xâu vào sợi lạt nứa. Mỗi khẩu được 2 lạng thịt (200 gram). Nhà tôi 3 khẩu nên được 6 lạng, kèm theo mấy miếng lòng đã luộc. Nhận khẩu phần của gia đình, tôi háo hức cầm xâu thịt mang về, vừa đi vừa chạy, lòng đầy hân hoan.Mẹ tôi chia mấy miếng lòng cho hai anh em tôi ăn trước. Lòng đã nguội ngắt nhưng vẫn ngon vô cùng. Phần thịt lợn, mẹ tôi tách mỡ, đem vùi vào cái bồ đựng muối ở xó bếp để dành chiên lấy mỡ xào rau. Thịt nạc, mẹ tôi kho mặn. Niêu thịt kho nhỏ bé không đủ ăn trong những ngày tết nhưng vị ngon của nó vẫn theo tôi đến bây giờ.Chợ Vẹo ở xã bên, cách làng tôi vài cây số, họp vào các ngày chẵn. 28 tháng chạp hằng năm, chợ này đông vui nhất vì đó là phiên chính của chợ tết. Mẹ tôi bưng cái mủng đan bằng tre, đội nón, dắt em tôi đi chợ. Tôi nhảy chân sáo theo sau. Mưa xuân lất phất, con đường làng lép nhép bùn đất. Chợ tết nhộn nhịp người mua kẻ bán, rất vui. Mẹ tôi thường mua áo quần cho anh em tôi, rồi mua trầu, cau, một ít cam, cá biển và 1 cân thịt nữa. Mẹ nói có khó đến mấy thì tết cũng phải sắm cho được mấy thứ này. Mẹ tôi đội mủng về, cái tết ùa vào nhà.Sáng mùng 1, mẹ chuẩn bị cau, trầu, cam để chúng tôi đi chúc tết. Mẹ đi trước, tôi và đứa em líu ríu theo sau. Chúng tôi đến nhà người thân trong làng và họ hàng ở làng khác. Với những người lớn tuổi, mẹ tôi mang lễ thường là 3 - 5 quả cau hoặc 1 quả cam làm quà chúc tết. Mẹ đặt lễ ở bàn, lễ phép thưa: "Hôm nay mùng 1 tết, mẹ con chúng con có quả cau đến mừng tuổi ông, bà…". Tôi được mẹ dạy câu chúc tết này và khi lên lớp 1 thì tôi thay mẹ nói lời chúc và được người lớn khen, cho kẹo nên rất sướng. Chúc tết ở quê tôi gọi là mừng tuổi, ý là mừng cho tuổi mới. Đi mừng tuổi, tôi cũng được mừng tuổi, vui nhất khi đó là nhận tiền xu để đánh đáo; được ăn bánh chưng, kẹo bi; những thứ mà khi hết tết, chúng tôi nằm mơ cũng khó thấy. Ở quê tôi, từ xa xưa và đến giờ vẫn thế, trong những ngày tết, mọi người trong làng đều đến nhà nhau mừng năm mới. Ngày trước, quà chỉ là dăm ba quả cau để người lớn ăn trầu hoặc một vài quả cam, nay là một gói bánh. Nhưng việc quà tết nay đã được tinh gọn dần và chủ yếu là đến nhà chơi, chúc tết gia đình, uống nước, trò chuyện. Không ai buộc ai phải đến nhà chúc tết nhưng đã thành phong tục, không đi cứ cảm giác như có lỗi với người khác. Phong tục mừng tuổi giúp mọi người trong làng, trong xã thêm đoàn kết, chia sẻ với nhau. Đến mừng tuổi những người già neo đơn, người có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau bệnh tật, trẻ con thường mang bánh còn người lớn thường mang theo ít tiền để thăm hỏi. Quê tôi có ông Thời, hồi đó nhà nghèo nhưng ông sống rất tình nghĩa. Tết nào ông cũng đi mừng tuổi khắp xã, bất kể có quan hệ họ hàng hay không. Ông Thời thường mang theo mấy quả cam, bỏ trong cái túi cước. Vào nhà nào, ông đều mang ra 1 quả, bảo: "Tết không có gì, chỉ có quả cam, tôi đến mừng tuổi cho gia đình năm mới bình an, làm ăn may mắn". Nhà nào cũng vậy, ông Thời chỉ ngồi chừng vài phút, hỏi han chuyện trò ít câu vui vẻ rồi chào đi. Mọi người trong xã đều quý ông, nhận lời chúc, xin trả lại cam cho ông. Ông Thời cười, nói: "Ông bà cho thì tôi xin lại, chúc ông bà năm mới vạn sự như ý". Xưa và nay vẫn thế, cứ sáng sớm mùng 1, ở quê tôi, con cháu kéo đến nhà ông bà, cha mẹ để chúc tết, trước khi đi mừng tuổi những người thân khác. Tiếng cười đùa huyên náo. Các nhà thờ họ rộn ràng tiếng trống tế. Cây nêu dựng khắp ngõ ngách trong làng. Những cô gái xúng xính gánh mâm cỗ đến nhà thờ để cúng tổ tiên. Ngày thường, ở làng chỉ còn phụ nữ và người già, thanh niên và trung niên ra Bắc, vào Nam, xuất ngoại lao động, nhưng cứ đến ngày tết làng lại đông vui, nhộn nhịp. Tết là dịp đoàn tụ khiến những người xa quê đều muốn về với gia đình, người thân. Ở nhà, những người bố, người mẹ già chỉ mong tết đến để con cháu trở về sum họp. Rời làng ngót 30 năm, nhiều người già tôi từng đến nhà mừng tuổi vào ngày tết năm xưa đã thành người thiên cổ, nhưng sự gắn kết từ tục mừng tuổi đã giúp tôi nhớ như in các mối quan hệ họ hàng, dù đã cách nhau nhiều đời. Tết vẫn thế, vẫn mang lại nhiều giá trị tinh thần khiến ai xa quê cũng phải nhớ, phải đau đáu tìm về.

Bông hồng của núi

Khoảng 16 giờ, tại khu vực xung quanh đường hoa Nguyễn Huệ có rất đông người tìm đến vui chơi, chờ thời điểm khai mạc. Ở dọc 2 bên đường Nguyễn Huệ nhiều người đứng tập trung bên hàng rào, hướng nhìn vào bên trong. Ai cũng háo hức chờ được tham quan, chụp ảnh cùng với linh vật rắn dễ thương. Anh Nguyễn Công Bình (ngụ TP.Thủ Đức) cho biết đã có mặt ở bên ngoài đường hoa Nguyễn Huệ từ lúc 16 giờ để chờ mở cửa. Trước đó, anh đã cùng các con đi dạo xung quanh khu vực này và đến 18 giờ đứng ở hàng rào, khu vực gần cổng vào đường hoa Nguyễn Huệ để theo dõi lễ khai mạc sắp tới."Tôi nhận thấy linh vật rắn năm nay rất có hồn, đẹp, dễ thương đến từng chi tiết. Tôi chỉ mong chờ giờ mở cửa là dẫn con vào tham quan liền", anh Bình chia sẻ.

Bất động sản không thể chụp giật, lướt sóng

Bác sĩ chuyên khoa chỉnh hình bàn chân Matthew Fitzpatrick (Anh) cho biết, bệnh tiểu đường có thể ảnh hưởng đến các cơ quan hoặc bộ phận của cơ thể, theo chuyên trang Patient (Anh).“Khi bị tiểu đường, cơ thể mất khả năng kiểm soát glucose. Nồng độ glucose cao ảnh hưởng đến sự tương tác phức tạp và nhạy cảm của các hóa chất, enzyme trong thành mạch máu, dẫn đến nhiều thiệt hại trong cơ thể. Các mạch máu nhỏ dễ bị tổn thương, nghĩa là lượng máu cung cấp cho bàn chân và các khu vực khác - bao gồm cả thận và mắt - có thể bị hạn chế”, Fitzpatrick cho hay. Khi các mạch máu ở bàn chân bị tổn thương, người bệnh thường mất cảm giác, bắt đầu bằng việc ngứa ran ở ngón chân rồi lan đến bàn chân.Nguồn cung cấp máu bị tổn hại cũng khiến các vết thương ở bàn chân mất nhiều thời gian hơn để lành, tăng khả năng bị nhiễm trùng. BaDan Howarth, tổ chức về bệnh tiểu đường của Anh Diabetes UK, cho biết: “Việc nhiễm trùng bàn chân ở người bị tiểu đường là rất đáng lo ngại và quan trọng, vì nếu không thể kiểm soát được có nguy cơ cao phải cắt cụt bàn chân hoặc cả chi”.Mọi người bị bệnh tiểu đường đều có nguy cơ mắc các vấn đề về chân. Tuy nhiên, việc kiểm soát tình trạng bệnh hiệu quả có thể làm giảm nguy cơ này. Ngoài việc tuân theo các lời khuyên từ bác sĩ phụ trách và dùng thuốc theo toa, người bệnh tiểu đường cần phải chú ý đến đôi chân để có thể xử lý mọi vấn đề tiềm ẩn trước khi chúng trở nên trầm trọng hơn.Bác sĩ Fitzpatrick khuyên rằng những người mắc bệnh tiểu đường nên kiểm tra bàn chân mỗi ngày.“Quan sát cẩn thận trên, dưới chân, giữa các ngón chân, xung quanh bàn chân và sau gót chân để phát hiện bất kỳ tổn thương nhỏ nào như vết rách, vết sưng, lớp dày sừng của da, vết bầm tím hoặc chấn thương”, bác sĩ Fitzpatrick nói. Rửa và lau khô đúng cách: Rửa chân bằng xà phòng và nước ấm. Lau khô chân thật kỹ, đặc biệt là giữa các ngón chân. Việc lau khô đúng cách sẽ ngăn ngừa nhiễm trùng và các bệnh nấm da chân hình thành.Dưỡng ẩm cẩn thận: Bác sĩ Fitzpatrick chỉ ra rằng người bệnh cần giữ cho làn da mềm mại bằng cách dưỡng ẩm cho bàn chân. “Mất nguồn cung cấp máu và tổn thương thần kinh làm giảm độ ẩm, khiến bàn chân trở nên khô ráp. Điều này dẫn đến nứt nẻ và có thể trở thành điểm nhiễm trùng”, bác sĩ Fitzpatrick giải thích.Một yếu tố quan trọng khác của việc chăm sóc bàn chân là đảm bảo rằng người bệnh được đi giày, dép phù hợp. Giày không vừa chân có thể dẫn đến tổn thương móng, phồng rộp, hình thành vết chai hoặc các vấn đề khác ở chân, từ đó gây nhiễm trùng. Nên đo chân và chọn loại giày, dép vừa vặn.“Nếu bị tiểu đường và mất cảm giác ở bàn chân, có vết thương ở chân, cần đi đến bác sĩ khám ngay để ngăn chặn các vấn đề tồi tệ hơn xảy ra”, bác sĩ Fitzpatrick khuyên.

Vào 14 giờ ngày 3.1, tại sân Bàu Thành (huyện Long Đất, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) đã diễn ra buổi họp kỹ thuật vòng loại bảng D, vòng loại khu vực Đông Nam bộ giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO (TNSV THACO cup 2025), với sự góp mặt đầy đủ của BTC địa phương, lực lượng giám sát - trọng tài VFF, an ninh, y tế và đại diện của 6 đội bóng.Tại đây, đại diện BTC - nhà báo Quang Tuyến đã chào mừng đội bóng các Trường ĐH Bà Rịa - Vũng Tàu, Trường ĐH Bình Dương, Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai, Trường ĐH Lạc Hồng và 2 tân binh Trường CĐ Công nghệ và Quản trị Sonadezi và Trường CĐ Công nghệ quốc tế Lilama 2 bước vào mùa tranh tài thứ 2, nhắc lại thành tích của đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai đã đoạt HCV chung cuộc ở vòng chung kết mùa trước.Đồng thời, BTC giải một lần nữa dặn dò các đội bóng có ý thức kiểm tra chặt chẽ tư cách các cầu thủ, bảo đảm là sinh viên chính quy học thật, đá thật theo khẩu hiệu "Chơi đẹp - thắng đẹp - cổ vũ đẹp" của giải đấu.Đại diện địa phương, Phó phòng Văn hóa Thông tin huyện Long Đất, ông Võ Thành Lộc cho biết dù đang bộn bề công việc vì vừa sáp nhập, nhưng UBND huyện Long Đất luôn nỗ lực kết nối, phối hợp tốt với Báo Thanh Niên, đảm bảo chuẩn bị tốt nhất cho vòng loại khu vực Đông Nam bộ."Chúng tôi tự hào sân Bàu Thành rất đẹp, nay càng đẹp hơn nhờ được chăm sóc rất kỹ, mở thêm nhiều hạng mục bổ trợ như khu trải nghiệm để các đội bóng nghỉ trưa, dùng cơm. UBND huyện đã chỉ đạo các lực lượng an ninh, y tế phối hợp chặt chẽ để giải giải diễn ra thuận lợi, sôi nổi"."Trong buổi họp ngày 2.1, UBND huyện Long Đất đã giao cho các lực lượng na ninh bảo đảm an toàn trong và ngoài trận đấu, cũng như khu du lịch Văn hóa Lịch sử Bàu Thành rộng 22 ha, đồng thời phòng y tế kiểm tra chặt chẽ để các đội bóng có thể nghỉ ngơi, ăn uống an toàn".

‘Xe cóc’ Hyundai Grand i10 chạy ngược chiều, nhất quyết không chịu quay đầu

Ông Trần Anh Tú cho biết: "Để chuẩn bị cho việc tham gia AFF Cup 2024, đội tuyển Việt Nam được tập trung từ ngày 21.11.2024. Đây là khoảng thời gian không dài nhưng cũng không ngắn, đủ để chúng tôi không chỉ nỗ lực hết mình trên sân cỏ mà còn hiểu rõ hơn về tinh thần đoàn kết, lòng quyết tâm và những tình cảm yêu thương mà người hâm mộ và đất nước đã dành cho đội tuyển.Ngoài việc tập luyện trong nước, đội tuyển Việt Nam đã có cơ hội thi đấu tại 5 quốc gia khác nhau, tham gia 11 trận đấu, trong đó có 3 trận giao hữu tại Hàn Quốc và 8 trận đấu chính thức. Kết quả mà đội tuyển đạt được là vô cùng tự hào với 10 trận thắng và 1 trận hòa. Đó là một thành tích đáng ghi nhận, phản ánh sự nỗ lực và quyết tâm không ngừng nghỉ của các cầu thủ".Trưởng đoàn bóng đá Việt Nam chia sẻ: "Trong 1,5 tháng rưỡi vừa qua chúng tôi không chỉ là một đội bóng mà còn là một gia đình gắn bó, đoàn kết. Các cầu thủ luôn thi đấu với tinh thần "quyết chiến, quyết thắng" và không ngừng vươn lên dù đối mặt với nhiều thử thách. Thành công đó phải kể đến sự chỉ đạo của HLV Kim Sang-sik, người mà anh em cầu thủ và chúng tôi vẫn gọi vui là "anh Sáu Sang". Không chỉ giỏi về chuyên môn, HLV Kim Sang-sik còn là người có khả năng khơi dậy thế mạnh của từng cầu thủ, tạo ra cho mỗi cầu thủ niềm khát khao cống hiến hết mình cho đội tuyển".Ông Trần Anh Tú nhấn mạnh: "Chúng tôi cũng không thể không nhắc đến sự chuẩn bị chu đáo và sự quan tâm sát sao của VFF. Dưới sự chỉ đạo của Chủ tịch VFF Trần Quốc Tuấn, đội tuyển Việt Nam luôn nhận được những điều kiện tốt nhất từ các nhân sự đến trang thiết bị hỗ trợ. Điều này đã tạo ra một môi trường lý tưởng để các cầu thủ có thể tập luyện và thi đấu với hiệu quả cao nhất.Để có được kết quả xuất sắc tại giải đấu lần này, đội tuyển Việt Nam không thể thiếu sự đồng hành của người hâm mộ cả nước. Chúng tôi rất cảm ơn tình yêu vô bờ bến, sự cổ vũ nhiệt tình mà người dân Việt Nam đã dành cho đội tuyển. Cảm ơn sự quan tâm của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, đặc biệt là những cuộc điện thoại, những dòng tin nhắn và những lần dự khán của Thủ tướng Chính phủ đã tiếp thêm sức mạnh và động viên đội tuyển vượt qua mọi khó khăn. Chúng tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến lãnh đạo Bộ VH-TT-DL, Cục TDTT đã luôn theo sát và hỗ trợ đội tuyển trong suốt hành trình vừa qua.Bên cạnh đó, đội cũng xin gửi lời cảm ơn đến các đơn vị hỗ trợ trong những chuyến di chuyển quốc tế. Đặc biệt, chúng tôi xin cảm ơn Vietnam Airlines và Viet Jet Air đã tạo điều kiện thuận lợi cho các chuyến bay của đội. Khi đội tuyển tập trung tại Phú Thọ, chúng tôi cũng nhận được sự quan tâm đặc biệt từ UBND tỉnh Phú Thọ, Sở VH-TT-DL tỉnh Phú Thọ. Và cuối cùng, xin cảm ơn khách sạn Sài Gòn Phú Thọ đã tạo cho đội tuyển Việt Nam điều kiện ăn ở chu đáo, tiện nghi".