Chàng trai lớp 11 nhỏ như học sinh tiểu học: Hạnh phúc bên ông bà
Chiều ngày 5.3, tại UBND tỉnh Bình Phước đã diễn ra lễ bàn giao, tiếp nhận tài sản công từ Trường CĐ Bình Phước (thuộc UBND tỉnh Bình Phước) về Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM.Lễ ký kết bàn giao nhằm thực thi Quyết định số 511/QĐ-BTC ngày 28.2.2025 của Bộ Tài chính về việc điều chuyển nguyên trạng các tài sản là nhà, đất và tài sản khác từ Trường CĐ Bình Phước về Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM (thuộc Bộ GD-ĐT) để quản lý, sử dụng.Tại buổi lễ, TS Trương Thị Hiền, Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM, cho rằng việc tiếp nhận tài sản công từ Trường CĐ Bình Phước sẽ giúp nhà trường có thêm phân hiệu ở tỉnh, cải thiện điều kiện giảng dạy, nghiên cứu và phát triển các chương trình đào tạo mới, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động trong khu vực. Nhà trường sẽ đẩy nhanh các thủ tục pháp lý liên quan để tổ chức tuyển sinh và giảng dạy tại tỉnh Bình Phước trong năm học tới.Bà Trần Tuyết Minh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước, cho biết việc bàn giao này thể hiện cam kết của tỉnh trong việc hỗ trợ các cơ sở giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng giảng dạy, tạo điều kiện tốt nhất cho các thế hệ học sinh, sinh viên phát triển tài năng và đóng góp vào sự phát triển chung của tỉnh. Đây cũng là một phần trong chương trình phát triển hệ thống giáo dục đại học của tỉnh, nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học. Trước đó, ngày 3.10.2024, UBND tỉnh Bình Phước và Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM tổ chức ký kết hợp tác giai đoạn 2024-2027.Theo thỏa thuận hợp tác giữa hai bên, Phân hiệu Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM sẽ sử dụng toàn bộ cơ sở vật chất, trang thiết bị của Trường CĐ Bình Phước và cơ sở vật chất, trang thiết bị mới do Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM đầu tư xây dựng. Nguồn vốn thực hiện dự kiến 264 tỉ đồng.Đến ngày 26.12.2024, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn đã ký quyết định duyệt chủ trương thành lập Phân hiệu Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM tại tỉnh Bình Phước.3 món cơm gạo lứt giúp nàng có một tuần làm việc khỏe và đẹp
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Đến hẹn lại lên, đường hoa Nguyễn Huệ
Lần đầu tham dự giải TNSV, đội Trường ĐH VH-TT-DL Thanh Hóa đã tạo nên kỳ tích khi vượt qua đương kim á quân Trường ĐH Thủy lợi ở vòng loại khu vực phía bắc, giành vé tham dự VCK. Tại VCK, thầy trò HLV Nguyễn Công Thành xếp nhì bảng B với thành tích bất bại. Ở tứ kết, họ thắng đội Trường ĐH Công nghệ TP.HCM 1-0. Tới bán kết, đội bóng xứ Thanh vượt qua một đại diện khác của khu vực TP.HCM là đội Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM sau loạt đá luân lưu để bước vào trận chung kết.HLV Nguyễn Công Thành hào hứng cho biết được sự quan tâm của ban lãnh đạo nhà trường, ngay sau khi đội giành quyền vào chung kết giải TNSV THACO cup 2025, một nhóm khoảng 50 CĐV sẽ từ Thanh Hóa bay vào TP.HCM cổ vũ cho đội. Ngoài ra, rất đông đồng hương Thanh Hóa tại TP.HCM cũng như các địa phương lân cận cũng lên kế hoạch đến sân cổ vũ cho đội Trường ĐH VH-TT-DL Thanh Hóa. "Chúng tôi có một vài trường hợp bị chấn thương, nền tảng thể lực của các cầu thủ cũng suy giảm sau chuỗi trận từ vòng loại đến nay. Tuy nhiên tôi đã động viên các học trò rằng mình vào được trận chung kết là thành công rồi, vì thế hãy cống hiến hết mình vì màu cờ sắc áo nhà trường, vì niềm tự hào của bản thân và vì người hâm mộ", HLV Nguyễn Công Thành nói.Từng gặp nhau ở vòng đấu bảng, đội Trường ĐH VH-TT-DL Thanh Hóa bị đội Trường ĐH TDTT Đà Nẵng dẫn trước 3-0 nhưng sau đó cân bằng được tỷ số 3-3. HLV Nguyễn Công Thành cho biết đó là trận đấu mang tính chất thủ tục, nhiều cầu thủ dự bị được trao cơ hội, nên lần tái đấu ở chung kết sẽ khó xảy ra kịch bản cũ. "Sẽ là trận đấu rất đáng xem bởi cầu thủ 2 đội sẽ phô diễn hết khả năng. Đội Trường ĐH TDTT Đà Nẵng rất mạnh, lối chơi nhanh nhạy, hiệu quả, nhưng chúng tôi sẽ có đối sách phù hợp", ông Thành chia sẻ.Để có mặt ở trận chung kết, đội Trường ĐH TDTT Đà Nẵng đã thắng đội chủ nhà Trường ĐH Tôn Đức Thắng ở tứ kết và đội Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội ở bán kết đều bằng loạt đá luân lưu cân não. Trải qua 2 trận đấu đầy căng thẳng, HLV Trần Trung Kiên cho biết toàn đội không muốn tiếp tục phải phân định thắng thua bằng loạt "đấu súng" ở trận chung kết.Đánh giá về đối thủ, HLV Trần Trung Kiên nói: "Là đội tân binh ở TNSV nhưng thi đấu rất hay, đội Trường ĐH VH-TT-DL Thanh Hóa cho thấy họ là một thế lực mới ở phong trào bóng đá sinh viên khu vực phía bắc. Điểm mạnh của đội bóng này là sự tinh quái, lì lợm và tổ chức lối chơi chặt chẽ. Thi đấu nổi bật ở đội bóng xứ Thanh có thủ môn Thatsa Xaiyasone và tiền vệ tổ chức Ngân Như Dũng".Đội Trường ĐH TDTT Đà Nẵng thể hiện bản lĩnh, khả năng chịu sức ép rất tốt trong trận gặp đội Trường ĐH Tôn Đức Thắng ở tứ kết, sau đó dù bị đội Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội dồn ép nhưng vẫn đứng vững để giành vé vào bán kết. Nếu giữ vững được phong độ và lối chơi phù hợp, thầy trò HLV Trần Trung Kiên hoàn toàn có thể nghĩ đến việc nâng cao chiếc cúp vô địch danh giá của giải TNSV THACO cup 2025."Khi tham gia giải, chúng tôi đặt mục tiêu cho từng trận đấu cụ thể. Bây giờ vào đến chung kết rồi thì cố gắng nắm bắt cơ hội để giành chức vô địch. Tuy nhiên tôi cũng nhắn nhủ các học trò rằng danh hiệu vô địch là quan trọng, nhưng quan trọng hơn cả là sự trưởng thành mà các em có được qua hành trình thi đấu tại giải. Toàn đội đã trải qua những áp lực cực lớn, những phút giây cân não, những điều này sẽ giúp các em trui rèn thêm bản lĩnh, trưởng thành trong học tập lẫn trong cuộc sống", HLV Trần Trung Kiên bày tỏ.Lễ bế mạc, trận chung kết và lễ trao giải được trực tiếp trên các kênh VTV9, SCTV22, FPT Play và các nền tảng của Báo Thanh Niên.
Tóc dài đa dạng hơn nhiều so với các kiểu tóc ngắn. Có thể là tóc thẳng suôn mượt, gợn sóng hoang dại, kẹp, thắt bím - các tùy chọn là vô tận. Tính linh hoạt này là điểm hấp dẫn đối với nam giới. Thử nghiệm các kiểu tóc dài khác nhau thể hiện sự phiêu lưu và phấn khích. Vì đàn ông thiên về trực quan, nên những kiểu tóc khác nhau rất hấp dẫn.
'Kỳ lạ' chiếc thùng không rõ chủ nhân ở ngã tư Hóc Môn
Galaxy AI là bộ tính năng trí tuệ nhân tạo (AI) nổi bật trên dòng Galaxy S25. Các tin đồn trước đây cho biết Samsung có thể bắt đầu tính phí cho dịch vụ này từ năm 2026. Tuy nhiên, chuyên gia rò rỉ PandaFlash đã tiết lộ trên mạng xã hội X rằng hầu hết các tính năng của Galaxy AI, bao gồm Photo Assist, AI Instant Slow-mo và Writing Tools, sẽ vẫn được cung cấp miễn phí.Trước đó, có thông tin cho rằng các tính năng này sẽ chỉ miễn phí đến năm 2025, tuy nhiên các tin đồn mới nhất không chỉ ra thời gian cụ thể nào, điều đó cho thấy khả năng các tính năng này sẽ miễn phí vĩnh viễn. Điều này hoàn toàn hợp lý khi xem xét rằng Galaxy AI chủ yếu là một bản nâng cấp phần mềm với rất ít thay đổi về phần cứng.Hiện tại vẫn chưa rõ Samsung sẽ tính phí bao nhiêu cho Galaxy AI cũng như cách thức triển khai các gói dịch vụ. Được biết, gói đăng ký Gemini Advanced, được cung cấp miễn phí 6 tháng đầu tiên cho người dùng Galaxy S25, có giá 20 USD/tháng. Câu hỏi đặt ra là sau thời gian miễn phí 6 tháng, người dùng sẽ phải trả tiền cho những gì? Samsung đã không cung cấp thông tin chi tiết về điều này, mặc dù họ giới thiệu các khả năng AI và những cải tiến mà dòng Galaxy S25 mang lại. Trước đó, một lãnh đạo Google Gemini Experiences tiết lộ Gemini Advanced đi kèm với các mô hình AI tiên tiến nhất và cung cấp quyền truy cập ưu tiên vào các tính năng mới nhất trong tương lai.Theo thông tin từ Google Store, Gemini Advanced nổi bật với khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp nhờ vào khả năng lý luận nâng cao. Tuy nhiên, một số truy vấn phức tạp có thể không hoạt động hiệu quả như trong 6 tháng đầu tiên hoặc thậm chí có thể ngừng hoạt động hoàn toàn.