'Bé' Xuân Nghi tiết lộ cuộc sống ở Mỹ
Tương tự nhiều làng cổ khác của vùng chiêm trũng Bắc bộ, làng Nôm thuộc Đại Đồng, Hưng Yên vẫn còn đó những nét đẹp cổ kính, trầm mặc, từ đình làng, ao làng, đường làng, cùng 19 nhà thờ họ biểu trưng cho con dân làng Nôm. Ở đời thường, nhắc đến Nôm là gợi ngay về nghề đặc thù của làng, ấy là buôn đồng nát. Cái nghề ấy "lẻn" cả vào thơ vè, định danh cụ thể về làng rằng: "Đồng nát thì về cầu Nôm".Ngược dòng lịch sử, tìm hiểu chuyện hình thành làng Nôm thông qua cụm di tích đình làng còn lưu lại mới biết thành hoàng làng Nôm chính là thánh Tam Giang - vị anh hùng dân tộc vẻ vang chống ngoại xâm chẳng liên quan gì đến nghề đồng nát. Ở vùng chiêm trũng Bắc bộ, thánh Tam Giang có hai hóa thân là thiên thần và nhân thần. Ở góc độ thiên thần, đây là vị thần chuyên bảo hộ vùng sông nước. Còn ở nhân thần, thánh Tam Giang là vị tướng oai dũng chống giặc ngoại xâm, sau khi hy sinh vì nước, ông được người dân tôn thờ. Thống kê có đến gần 400 đình, đền, nghè ở các làng cổ phía bắc thờ thánh Tam Giang.Trong cụm di tích đình Tam Giang ở làng Nôm, ngoài kiến trúc cổ kính của đình làng, mái ngói, cầu đá… còn nổi bật một cây đa cổ thụ. Các cụ cao niên kể rằng đấy là nơi khi xưa thánh Tam Giang và quân sĩ buộc ngựa, chiêu binh phục vụ kháng chiến chống giặc. Việc chiêu mộ binh sĩ khắp nơi, mỗi người mang mỗi họ khác nhau, khi đất nước yên bình, nhiều người trong số đó ở lại, thành cư dân làng Nôm. Nguyên cớ có đến 19 dòng họ khác nhau ở đây là vì vậy.Cũng từ câu chuyện chiêu quân của đức thánh Tam Giang, bánh tày ra đời. Với chiều dài gần 40 cm, khẩu chỉ bằng 3 ngón tay chụm lại, cầm rất vừa tay, mỗi chiếc bánh đủ cho một người bình thường ăn no. Việc người làng Nôm phát minh ra bánh tày chính là để phục vụ nhu cầu lương binh cho quân sĩ, vừa đủ dưỡng chất vừa đáp ứng tính tiện dụng, dễ dàng vận chuyển, lưu trữ thời gian dài. Nhờ vậy, bánh tày là dạng lương thực để binh sĩ bồi bổ trong những chiến trận ác liệt hoặc những cuộc hành quân xa.Tên gọi bánh tày, khi tìm hiểu ra, cũng mang lại nhiều thuyết giải thú vị. Liệu chiếc bánh có liên quan gì đến dân tộc Tày hay không? Nếu nhìn lại danh sách các dòng họ đang hiện hữu ở làng Nôm và những họ phổ biến của người Tày như Đỗ, Lê, Tạ… có thể thấy có sự tương đồng. Biết đâu trong quá trình chiêu quân, các tráng sĩ người Tày cũng tham gia công cuộc vệ quốc, gia nhập binh đoàn thánh Tam Giang và mang thứ bánh lá đặc trưng của dân tộc mình vào đời sống quân ngũ?Một lý giải khác liên quan đến bánh tày bắt nguồn từ chiều dài chiếc bánh. Nếu đo trung bình độ dài một chiếc bánh tày sẽ tương đương chiều dài cẳng tay với điểm đầu là lòng bàn tay và điểm cuối là cùi chỏ. Trong phương ngữ vùng Bắc bộ, đặc biệt là cư dân Hà Tây, chữ "tay" khi phát âm sẽ được nhấn thêm dấu huyền để thành "tày". Trong quá trình tập hợp binh về làng Nôm, có thể trong số ấy có những người lính đến từ vùng Hà Tây, việc biến âm trong phương ngữ khiến chiếc bánh tay khi xướng âm biến thành bánh tày là vậy.Trở lại với thời bình, bánh tày làng Nôm chỉ được làm vào dịp tết hoặc những sự kiện thực sự trọng đại. Cấu tạo một chiếc bánh rất đơn giản chỉ với đậu xanh đánh (đậu xanh lột vỏ, luộc chín, xào đường theo tỷ lệ 1:1) và mỡ thăn lợn cắt thỏi dài. Hai thứ này dùng làm nhân, còn lớp vỏ bánh là gạo nếp bao quanh, áo là lá dong. Bánh tày, ngoại hình giản đơn chỉ có thế. Nhưng khi ăn, bánh tày thực sự gây ấn tượng bởi sự cân bằng hài hòa giữa các nguyên liệu, hương vị. Ngọt bùi của đậu, béo ngậy của mỡ, dẻo thơm của nếp…, tất cả hòa quyện theo từng miếng cắn rất vừa nhờ kích thước khác lạ với các dòng bánh lá hiện hữu.Là đặc sản làng Nôm, ai ăn cũng khen ngon nhưng để tìm người làm ra bánh tày hôm nay lại là chuyện nan giải khi cả làng chỉ còn lại cụ Tạ Đình Hùng hằng năm vẫn gói bánh tày mùa tết đến. Tham gia cùng cụ Hùng trong một chuyến gói bánh tày, được nghe giải thích và chứng kiến các công đoạn làm bánh, mới thấy đằng sau vẻ giản đơn của chiếc bánh con con là vô số công đoạn phức tạp. Đầu tiên là phân chia tỷ lệ nguyên liệu, để ra một mẻ 100 chiếc bánh cần 10 kg gạo nếp cái hoa vàng vụ mới, 10 kg đường trắng, 10 kg đậu xanh không vỏ, 10 kg mỡ thăn. Phần chuẩn bị nguyên liệu chỉ có khoản đậu xanh đánh là nhọc sức vì phải luộc cho đậu nhừ, đánh nhuyễn không còn thấy dáng hạt rồi trộn đường đảo đều. Cái vất vả là khi đậu quết cùng đường, đảo tay không đều và nhanh sẽ làm đường chảy gây cháy khét, mẻ nhân ấy coi như hỏng. Đậu đảo đến chín nhừ, vàng ươm là hoàn thiện.So sánh làm bánh tày và bánh chưng, cụ Tạ Đình Hùng bảo: "Làm bánh tày vất hơn bánh chưng nhiều, bánh chưng có khuôn, một bánh tôi làm chậm nhất chỉ 2 phút, gói được một bánh tày bằng gói 3 - 4 cái bánh chưng". Đem câu chuyện làm bánh tày hỏi các nhà bán bánh lá ở chợ Nôm, ai cũng lắc đầu: "Không làm đâu, nhọc công lắm chú ạ". Cái sự nhọc ấy, hóa ra chẳng phải khó ở khâu chuẩn bị nguyên liệu mà ở kỹ thuật gói. Chứng kiến cụ Hùng tay thoăn thoắt từng thao tác xếp lá dong, rải 100 gram nếp cho một cái bánh, đặt phần nhân bánh lên lớp nếp, đoạn lấy tay túm hai mép lá kéo lên cao, giật xóc nhẹ, cuộn lại thật nhanh và đều, rồi thắt dây là xong một cái bánh tày. Độ khó khi làm bánh chính là ở cú giật "kinh điển" ấy. Cụ Hùng biết gói bánh tày từ năm 10 tuổi, đến nay đã hơn 70 năm tuổi nghề và cú giật điệu nghệ ấy vừa đủ lực để lớp gạo mỏng te bám đều quanh lõi nhân. Tôi làm thử mấy chiếc bánh cùng cụ nhưng cứ đến công đoạn cuối cùng với thao tác giật là gạo bay đằng gạo, nhân rời đằng nhân, không thể nào căn đều cho được.Mỗi lần chuẩn bị cho một mẻ bánh 100 cái, mất 2 ngày trời, dù tuổi cao, sức yếu, nhưng cụ Tạ Đình Hùng vẫn cố gắng làm, bởi: "Lệ làng xưa mỗi khi bày cỗ tết hoặc cúng đình, phải có giò cây, bánh tày, chả hoa, đều là các thứ người làng tôi tự làm cả, có năm cầu kỳ hơn thì thêm món cá kho ủ trấu. Giờ các món ấy thất truyền hết, còn lại mỗi bánh tày. Gói bánh mệt người lắm nhưng con cháu ở xa chúng nó cứ bảo gói để lễ thánh và mang làm quà đặc sản làng Nôm. Mấy năm nay chúng nó đem bánh tày làm quà biếu tết, ai ăn cũng khen, chiều các cháu nên cố làm".Nhờ kích thước nhỏ, gói đều tay, cộng thêm 5 giờ luộc ngập sôi trong nước, bánh tày khi hoàn thiện ngon dẻo rền ngậy đến lạ kỳ, ăn no vẫn không ngán. Đem cắt lát miếng bánh do cụ Hùng làm, thấy rõ các lớp vỏ, nhân, mỡ phân bố đều tăm tắp, mắt nhìn đã thấy thèm. Ăn bánh của cụ Hùng thật ngon, nhưng cũng có chút bâng khuâng, bởi rằng món bánh tày trứ danh của làng Nôm đang thiếu người kế tục. Trong nhiều mâm cỗ dâng lễ thánh ngày xuân của người làng, bóng dáng bánh tày đang dần được thay bằng những cao lương mỹ vị hợp thời hơn. Lo rằng một ngày không xa, món bánh tày làng Nôm chỉ còn tồn tại trong hoài niệm và chuyện kể.Xe máy vượt đèn đỏ bị ô tô tông văng: Dân mạng tranh cãi
Mọi người đều đã biết tập thể dục mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng giờ đây các nghiên cứu còn xem xét tác động của các nghề nghiệp khác nhau đối với sức khỏe, tác giả nghiên cứu, tiến sĩ Lidia Mínguez-Alarcón, nhà dịch tễ học sinh sản từ Bệnh viện Brigham and Women's, thuộc MGB cho hay trong một bản tin hôm 21.2.
Giọt nước mắt sợ hãi của Neymar
Truyền thông Mỹ đưa tin nhiều thi thể đã được tìm thấy trong vụ máy bay chở khách va chạm với một chiếc trực thăng quân sự Black Hawk ở thủ đô Washington DC (Mỹ).Vụ việc xảy ra vào ngày 29.1 (giờ địa phương) khi chiếc máy bay chở theo 64 người lao xuống sông Potomac do va chạm trên không trung với chiếc trực thăng quân sự. Dẫn các nguồn tin địa phương, Đài CBS News cho biết ít nhất 18 thi thể đã được đưa lên khỏi dòng nước trong đêm băng giá. Chiến dịch tìm kiếm và cứu hộ rầm rộ đang được tiến hành, với những thợ lặn lao xuống dòng sông Potomac băng giá để tìm kiếm những người mất tích và xác 2 chiếc máy bay.Lãnh đạo Sở Cứu hỏa Washington DC John Donnelly cho hay khoảng 300 nhân viên cứu hộ đang làm việc trong điều kiện "cực kỳ khắc nghiệt" và không có nhiều dấu hiệu cho thấy họ hy vọng sẽ tìm thấy người còn sống."Chúng tôi sẽ ở ngoài đó cho đến khi nào cần thiết", Thị trưởng Washington DC Muriel Bowser phát biểu trong một cuộc họp báo.Liên đoàn Trượt băng nghệ thuật Mỹ cho biết một số vận động viên, huấn luyện viên và quan chức đã có mặt trên chuyến bay, trong khi các quan chức ở Moscow xác nhận cặp đôi người Nga Evgenia Shishkova và Vadim Naumov, từng giành chức vô địch đôi thế giới năm 1994, cũng có mặt trên máy bay."Thật không may, chúng tôi thấy rằng những thông tin đáng buồn này đang được xác nhận. Những người đồng hương khác của chúng tôi cũng có mặt ở đó", người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết.Theo Reuters, Điện Kremlin đã gửi lời chia buồn tới gia đình những người Nga thiệt mạng và cho biết hiện tại không có kế hoạch liên lạc nào giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump.Chiếc máy bay Bombardier do American Eagle - công ty con của American Airlines - vận hành đang tiến đến Sân bay Quốc gia Reagan sau khi khởi hành từ Wichita (bang Kansas) thì xảy ra va chạm vào khoảng 21 giờ ngày 29.1 (giờ địa phương).Các quan chức quân đội Mỹ cho biết chiếc trực thăng liên quan là loại Black Hawk chở 3 binh sĩ trong một "chuyến bay huấn luyện".Tổng thống Trump cho biết trong một thông cáo chính thức rằng ông đã được "thông báo đầy đủ" và nói thêm rằng "cầu Chúa ban phước lành cho linh hồn" các nạn nhân.Chưa đầy 4 giờ sau thảm họa, ông lên mạng xã hội để chỉ trích bộ phận kiểm soát không lưu, dù các quan chức khác nhấn mạnh rằng họ đang chờ đợi cuộc điều tra được tiến hành."Máy bay đang ở một đường bay hoàn hảo và bình thường đến sân bay. Chiếc trực thăng bay thẳng về phía máy bay trong một khoảng thời gian dài. Đêm trời trong, đèn trên máy bay sáng rực", ông viết trên nền tảng Truth Social của mình."Tại sao máy bay trực thăng không bay lên hoặc xuống, hoặc quay đầu. Tại sao tháp điều khiển không bảo máy bay trực thăng phải làm gì thay vì hỏi xem họ có nhìn thấy máy bay không. Đây là một tình huống tồi tệ mà có vẻ như đáng lẽ phải được ngăn chặn", nhà lãnh đạo viết.
Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM cho biết, số liệu thống kê từ 6 công ty kiều hối có doanh số lớn (luôn chiếm khoảng 94% trong tổng lượng kiều hối chuyển về của 14 công ty kiều hối trên địa bàn thành phố), lượng kiều hối chuyển về trong 20 ngày đầu năm mới đạt 492,7 triệu USD. Lũy kế từ đầu năm 2024 đến nay, tổng lượng kiều hối chuyển về địa bàn TP.HCM đạt 10,039 tỉ USD.Theo ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM, kiều hối chuyển về nhân dịp tết cổ truyền âm lịch và lượng kiều hối chuyển về đạt ngưỡng 10 tỉ USD vào thời điểm cuối tháng 1.2025, là kết quả ấn tượng khi đặt trong mối liên hệ với tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và so sánh tỷ trọng với GRDP (tổng sản phẩm trên địa bàn) năm 2024. Về mặt kỹ thuật, lượng kiều hối đạt 10 tỉ USD sẽ là dấu mốc kiều hối chuyển về thành phố đạt được 2 con số vào thời điểm đầu năm mới 2025.Về mặt chính sách, kết quả này là sự hội tụ bởi nhiều yếu tố. Trong đó mang đậm dấu ấn chính sách tiền tệ, ngoại hối; chính sách thu hút kiều hối của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước. Chính sự ổn định của thị trường tiền tệ, ổn định kinh tế vĩ mô và đặc biệt tỷ giá diễn biến phù hợp thị trường và linh hoạt, đảm bảo yêu cầu về thu hút dòng vốn ngoại tệ và thúc đẩy xuất khẩu… trong suốt hơn 30 năm đổi mới và hội nhập kinh tế quốc tế, cũng là yếu tố quan trọng góp phần thu hút kiều hối nói chung và trên địa bàn TP. HCM nói riêng, với kết quả ấn tượng 10 tỉ USD vào thời điểm hiện nay.Thêm vào đó, chính sách kiều bào và phát triển thị trường lao động cũng là yếu tố quan trọng tác động tích cực đến thu hút nguồn lực kiều hối. Trong đó, chính sách lao động, học tập và làm việc tại nước ngoài nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nâng cao tay nghề và phát triển thị trường lao động hội nhập quốc tế, đã góp phần quan trọng vào lượng kiều hối chuyển về hàng năm. Yếu tố này phản ánh và gắn liền với kết quả kiều hối chuyển về từ khu vực châu Á luôn chiếm tỷ trọng cao và tăng đều qua các năm gần đây. Hiện kiều hối chuyển về từ khu vực châu Á chiếm khoảng 51,4% tổng lượng kiều hối chuyển về.
Ra sân pickleball để kiểm chứng môn thể thao cực mới, hot đến mức nào!
Theo TechSpot, thị phần của Windows 11 đã tăng trưởng đáng kể trong tháng 1, đạt mức cao nhất từ trước đến nay là 36,6%. Tuy nhiên, Windows 10 vẫn là hệ điều hành phổ biến nhất với thị phần áp đảo 60,37%.Theo dữ liệu từ StatCounter, Windows 11 đã tăng 2,5 điểm phần trăm so với tháng 12.2024. Sự tăng trưởng này cho thấy người dùng đang dần chuyển sang Windows 11, đặc biệt khi thời điểm kết thúc hỗ trợ của Windows 10 (tháng 10.2025) đang đến gần.Mặc dù vậy, Windows 10 vẫn giữ vị thế 'thống trị' trên thị trường hệ điều hành. Nhiều người dùng vẫn trung thành với Windows 10 vì nhiều lý do khác nhau. Một số người dùng lo ngại về các vấn đề liên quan đến quảng cáo trong Windows 11.Ngoài ra, yêu cầu về phần cứng của Windows 11 cũng là một trở ngại lớn. Hệ điều hành này yêu cầu TPM 2.0, một tính năng mà nhiều bo mạch chủ cũ không hỗ trợ. Điều này khiến nhiều người dùng không thể nâng cấp lên Windows 11 nếu không muốn chi một khoản tiền lớn để thay thế phần cứng.Bên cạnh Windows 10 và Windows 11, các phiên bản Windows cũ hơn như Windows 7, Windows 8 và Windows XP vẫn còn một lượng người dùng nhất định. Thậm chí, Windows 7, dù đã kết thúc vòng đời hỗ trợ từ năm 2020, vẫn chiếm 2,24% thị phần.Mặc dù đang cố gắng thuyết phục người dùng chuyển sang Windows 11, Microsoft cũng không quên 'chăm sóc' cho Windows 10. Gần đây, công ty đã thử nghiệm một tính năng mới cho Windows 10, đó là lịch mới trong taskbar. Điều này cho thấy Microsoft vẫn quan tâm đến người dùng Windows 10, ngay cả khi họ đang tập trung vào Windows 11.Liệu Windows 11 có thể vượt qua Windows 10 để trở thành hệ điều hành phổ biến nhất hay không? Câu trả lời phụ thuộc vào việc Microsoft có thể giải quyết được những lo ngại của người dùng về Windows 11 hay không, cũng như liệu họ có tiếp tục hỗ trợ Windows 10 sau thời điểm kết thúc vòng đời hay không.