Thay đổi sinh kế từ di sản
Bắt đầu ngày mới với tin tức sức khỏe, bạn đọc còn có thể xem thêm các bài viết: Các nhà khoa học phát hiện thêm tác dụng tuyệt vời của 'bữa cơm có cá'; 4 triệu chứng tưởng không liên quan nhưng lại là viêm khớp; Chuyên gia lưu ý việc chăm sóc bàn chân ở người tiểu đường...Tiểu đường là một rối loạn phức tạp, ảnh hưởng đến nhiều bộ phận khác nhau của cơ thể, trong đó có da. Đường huyết cao trong thời gian dài sẽ dẫn đến một số biểu hiện bất thường trên da.Những bất thường này có thể là chỉ dấu để nhận biết tiểu đường. Khi đó, người mắc cần đến gặp bác sĩ để chẩn đoán và điều trị, từ đó ngăn ngừa biến chứng.Những dấu hiệu sau trên da có thể là lời cảnh báo của tiểu đường.Đốm trên cẳng chân. Những người bị tiểu đường thường có các đốm ở chân. Tình trạng này gọi là bệnh da do tiểu đường. Người bệnh sẽ xuất hiện các đốm tròn hay hình bầu dục, có màu nâu hay nâu đỏ, thường xuất hiện trên cẳng chân. Các đốm này không gây hại nhưng là dấu hiệu cảnh báo cần kiểm tra tiểu đường.Mảng da sẫm màu hơn. Một dấu hiệu khác cảnh báo tiểu đường là da xuất hiện những mảng hay dải da sẫm màu và mịn. Những vị trí thường gặp nhất là trên cổ, nách và bẹn. Tình trạng này được gọi là acanthosis nigricans và được xem là một trong những dấu hiệu đầu tiên của tiểu đường. Nội dung tiếp theo của bài viết này sẽ có trên trang sức khỏe ngày 5.3.Viêm khớp dạng thấp thường có các triệu chứng như đau, sưng và cứng khớp. Nhưng bên cạnh đó, bệnh cũng có những triệu chứng tiềm ẩn mà người mắc thường bỏ qua vì nghĩ không liên quan đến viêm khớp.Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn mạn tính, xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công nhầm các mô khỏe mạnh của cơ thể, đặc biệt là màng hoạt dịch của khớp. Hệ quả là gây viêm, sưng, đau và cứng khớp, có thể gây tổn thương khớp vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời.Do đó, bệnh nhân viêm khớp dạng thấp không chỉ đối mặt với đau khớp mà còn bị ảnh hưởng trên toàn cơ thể. Nhiều người bệnh xuất hiện các triệu chứng sớm của viêm khớp dạng thấp. Tuy nhiên, những triệu chứng này dường như không liên quan đến viêm khớp, dẫn đến làm chậm trễ trong việc chẩn đoán và điều trị. Những triệu chứng này gồm:Mệt mỏi dai dẳng. Cảm thấy mệt mỏi dai dẳng dù đã nghỉ ngơi đầy đủ và ngủ từ 7-8 tiếng/ngày thì có thể là do viêm khớp dạng thấp. Tình trạng này không chỉ là mệt mỏi mà gần như là kiệt sức, ảnh hưởng lớn đến hoạt động hằng ngày.Sụt cân không rõ nguyên nhân. Sụt cân không rõ nguyên nhân là tình trạng mà trọng lượng cơ thể sụt giảm mà không do ăn kiêng, tập thể dục hay bất kỳ nỗ lực giảm cân có chủ đích nào. Đây là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh, trong đó có viêm khớp dạng thấp. Nội dung tiếp theo của bài viết này sẽ có trên trang sức khỏe ngày 5.3.Nghiên cứu mới vừa được công bố trên tạp chí y khoa Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry đã phát hiện thêm một tác dụng tuyệt vời của cá đối với sức khỏe.Trong khi các nghiên cứu trước đây cho thấy ăn cá giúp giảm mức độ khuyết tật ở những người mắc bệnh đa xơ cứng (MS), thì ít nghiên cứu nào khám phá liệu nó có thực sự làm chậm quá trình tiến triển của bệnh hay không.Để điều tra vấn đề này, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ 2.719 bệnh nhân MS mới được chẩn đoán - trung bình 38 tuổi - từ nghiên cứu Điều tra dịch tễ học về bệnh đa xơ cứng (EIMS) của Thụy Điển.Trong khi đó, các nhà nghiên cứu theo dõi tiến triển bệnh của từng người tham gia trong tối đa 15 năm bằng thang đánh giá tình trạng khuyết tật mở rộng (EDSS) - công cụ dùng để đo mức độ khuyết tật ở bệnh nhân mắc bệnh đa xơ cứng.Kết quả đã phát hiện ra rằng ăn càng nhiều cá nạc và cá béo càng giúp giảm nguy cơ bị khuyết tật nghiêm trọng cho bệnh nhân MS.Cụ thể, những người tiêu thụ nhiều cá nhất đã giảm 44% nguy cơ khuyết tật nghiêm trọng và giảm 45% nguy cơ khuyết tật độ 3 và giảm 43% nguy cơ tiến triển thành khuyết tật độ 4 so với những người ăn ít hoặc không ăn cá.Sau 5 năm, có 288 người tăng lượng cá tiêu thụ và 124 người giảm lượng cá tiêu thụ.Kết quả cho thấy những người tăng lượng cá tiêu thụ từ điểm 2 - 3 lên 5 - 6 trong vòng 5 năm sau khi phát bệnh đã giảm 20% nguy cơ khuyết tật nặng so với những người tiếp tục ăn ít hoặc không ăn cá. Hãy bắt đầu ngày mới với tin tức sức khỏe để xem thêm nội dung bài viết này bạn nhé!Dân mạng bức xúc, đòi xử phạt ô tô lấn làn chèn ngã xe máy
Sự can thiệp bất thường mới nhất của ông Trump vào Trung Đông như trên diễn ra sau khi Hamas đe dọa sẽ hoãn bất kỳ cuộc trao đổi tù nhân-con tin nào nữa, khiến lệnh ngừng bắn mong manh kéo dài 6 tuần có hiệu lực từ ngày 19.1 có nguy cơ bị phá vỡ, theo AFP.Mô tả động thái của Hamas là "khủng khiếp", Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng rằng ông sẽ "để Israel quyết định" về kết cục sẽ xảy ra với lệnh ngừng bắn."Nhưng theo quan điểm của tôi, nếu tất cả các con tin không được trả tự do trước 12 giờ trưa thứ bảy (ngày 15.2) - tôi nghĩ đó là thời điểm thích hợp - tôi sẽ hủy bỏ lệnh ngừng bắn.. và để địa ngục mở ra", ông Trump nhấn mạnh.Tổng thống Trump cho biết thêm ông có thể sẽ nói chuyện với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu về mốc thời gian ông đưa ra như trên. Israel cho hay quân đội nước này đã sẵn sàng cho "mọi kịch bản có thể xảy ra".Ông Trump không nói rõ về đe dọa như trên, chỉ nói rằng "Hamas sẽ tìm ra ý của tôi." Khi được hỏi liệu có loại trừ khả năng quân đội Mỹ sẽ tham gia hay không, ông Trump trả lời: "Chúng ta hãy xem điều gì sẽ xảy ra".Hiện chưa có thông tin về phản ứng của Hamas đối với tuyên bố trên của ông Trump.Thỏa thuận ngừng bắn giữa Hamas-Israel nêu rõ các đợt thả tù nhân theo từng đợt sẽ diễn ra trong giai đoạn đầu tiên kéo dài 42 ngày của thỏa thuận. Tuy nhiên, phát ngôn viên Abu Ubaida của cánh vũ trang thuộc Hamas nói trong một tuyên bố hôm 10.2 rằng đợt thả con tin tiếp theo, "dự kiến diễn ra vào thứ bảy, ngày 15.2.2025, sẽ bị hoãn lại cho đến khi có thông báo mới".Ông Ubaida cho hay việc nối lại các cuộc trao đổi tù nhân-con tin "đang chờ sự tuân thủ và thực hiện các nghĩa vụ của những tuần trước của lực lượng chiếm đóng (Israel)". Hamas cáo buộc Israel không thực hiện đúng cam kết theo thỏa thuận ngừng bắn và vi phạm lệnh ngừng bắn.Trong một tuyên bố sau đó, Hamas nói rằng họ đã "cố ý" đưa ra thông báo như trên 5 ngày trước cuộc trao đổi tiếp theo để các bên trung gian có đủ thời gian gây sức ép buộc Israel "thực hiện nghĩa vụ của mình. Cánh cửa vẫn mở để đợt trao đổi tù nhân diễn ra theo đúng kế hoạch, một khi bên chiếm đóng tuân thủ".Cũng tại Phòng Bầu dục hôm 10.2, Tổng thống Trump còn cảnh báo sẽ dừng viện trợ cho các đồng minh Jordan và Ai Cập nếu họ từ chối tiếp nhận người Palestine theo kế hoạch gây tranh cãi của ông là Mỹ sẽ tiếp quản Gaza.Cảnh báo trên được đưa ra sau khi Ai Cập ngày 10.2 bác bỏ "bất kỳ sự thỏa hiệp nào" xâm phạm đến quyền của người Palestine, trong một tuyên bố được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Ngoại Ai Cập Badr Abdelatty gặp người đồng cấp Mỹ tại Washington D.C.Trước đó, ông Trump đã nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn với kênh Fox News rằng người Palestine sẽ không có quyền quay trở lại Gaza theo kế hoạch tiếp quản của Mỹ.
Hà Anh Tuấn thực hiện lời hứa cùng Phan Mạnh Quỳnh sau 5 năm
Ngày 15.1, thông tin từ Sở LĐ-TB-XH tỉnh Quảng Bình cho biết mức thưởng Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 tại địa phương cao nhất là 96 triệu đồng.Cụ thể, mức thưởng tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 dự kiến mức bình quân là 7,65 triệu đồng/người, cao hơn 850.000 đồng so với năm 2024.Mức thưởng cao nhất là 96 triệu đồng (tại một doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài), bằng với mức thưởng dịp Tết Nguyên đán 2024; mức thấp nhất 300.000 đồng, giảm 700.000 đồng so với năm trước.Trong số các loại hình doanh nghiệp ở Quảng Bình, mức thưởng tết cao nhất cũng thuộc về các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (bình quân 11 triệu đồng/người).Trước đó, tại Quảng Bình, tiền thưởng Tết dương lịch 2025 với mức bình quân 1,5 triệu đồng/người (cao hơn 500.000 đồng so với năm 2024); cao nhất là 15 triệu đồng (bằng với năm trước), thấp nhất là 100.000 đồng (giảm 100.000 đồng so với năm 2024).
The Guardian ngày 12.3 đưa tin một vụ việc hi hữu xảy ra tại Mỹ khi ông Jerald Kirkwood trình báo về tình huống khi ông đang nằm với một khẩu súng đặt trên giường, thì chú chó cưng đã nhảy lên giường và vô tình làm súng khai hỏa.Truyền thông địa phương dẫn thông tin từ cảnh sát cho hay viên đạn đã sượt qua đùi trái của người đàn ông. Cảnh sát nêu thêm chú chó tên Oreo, giống pitbull, đã leo lên giường, bị kẹt chân vào cò súng và gây cướp cò.Người phụ nữ ở cùng ông Kirkwood và Oreo vào thời điểm xảy ra vụ việc nói rằng Oreo là một chú chó tinh nghịch, thích nhảy nhót và bày trò. Người phụ nữ cho biết thêm từ giờ sẽ đảm bảo kiểm tra an toàn tất cả khẩu súng trong nhà. Cảnh sát coi đây là thương tích do tai nạn và không truy cứu chú chó hay người chủ. Ông Kirkwood đã được đưa đến bệnh viện với vết thương không nghiêm trọng.Giới chức bang Tennessee khẳng định việc cất giữ súng an toàn và trách nhiệm căn bản của những người sở hữu súng, khuyến cáo để vũ khí tránh xa tầm tay trẻ em, khóa chốt an toàn và cất đạn ở nơi khác.Ông Kirkwood không phải người đầu tiên "bị bắn" bởi thú cưng. Năm 2018, ông Richard Remme ở bang Iowa bị bắn vào chân khi khẩu súng trong thắt lưng cướp cò lúc ông đang chơi với chú chó cưng thuốc giống lai pitbul-labrador. Năm 2019, cựu cầu thủ bóng bầu dục Matt Branch nói chú chó labrador của anh đã dẫm lên khẩu súng săn, khiến súng cướp cò và bắn vào chân của ông, khiến ông phải phẫu thuật cắt cụt chân sau đó. "Tôi vui vì mình còn sống hơn là tức giận vì mất chân", ông Branch chia sẻ vào thời điểm đó.
Phép màu là có thật!
Hô Tra chỉ cách trung tâm H.Tân Uyên chừng 20 km nhưng mỗi khi nhắc đến, cảm giác như đâu đó xa lắm, tận thâm sơn cùng cốc và luôn khiến các tay lái ngán ngẩm bởi đường vào bản vẫn đang... chờ lên đời, đất đá ngổn ngang. Ngồi xe vào Hô Tra chẳng khác gì một chuyến hành trình "vượt ngàn chông gai". Thế nhưng chốn non xa ấy là thủ phủ của loài địa lan nổi tiếng không chỉ Lai Châu mà khắp vùng Tây Bắc. Dân bản Hô Tra gọi giản đơn là cây lan đội tán, nhưng về xuôi người đời xưng tụng mỹ miều hơn là lan Trần Mộng - gợi về tích truyện vua Trần mơ thấy hương sắc loài hoa lan trong giấc mộng ngày xưa. Thủ phủ trung chuyển địa lan Trần Mộng những ngày giáp tết chính là Sapa. Ở thủ phủ trung chuyển lan Trần Mộng, các thương lái nhăn nhó kêu khó bởi giá bán ra năm nay không như giấc... mộng trần. Các năm trước, mỗi ngồng lan ngày cận tết, giá chạm khung từ 500.000 - 1 triệu đồng, một chậu lèo tèo đôi mươi bông đã có giá 20 triệu mà còn không đủ bán. Nhưng năm nay, lượng mua giảm mạnh, giá lan rớt thê thảm khi chưa bằng phân nửa so với cùng niên vụ trước đó. Trong khi đó, ở các "phiên chợ online", thị trường mua bán Trần Mộng lại rất nhộn nhịp, giá cây địa lan này cực "thơm", với những lời rao đầy hấp dẫn kiểu như: "79 ngồng hoa, giá 20 "củ" (20 triệu - PV), ship tận nhà, vào tận cửa, bê tận giường, cân chỉnh hoa đến khi mãn nguyện".Tìm về Hô Tra, nhịp sống những ngày giáp tết thật an nhàn, nhà nào cũng xum xuê các chậu địa lan xếp quanh, những cây đã đủ đầy cành lá, ngồng hoa chi chít, được tập kết về bãi chờ "trôi" về Hà Nội. Đến vườn nhà Vàng A Pa trong lúc ông chủ vườn đang chăm chút lại những chậu lan mới lớn, dành cho tết năm sau, A Pa phấn khởi: "Năm nay nhà mình được hơn 100 chậu, nhưng tính chậu to chỉ được khoảng 10 thôi. Vườn mình giờ chỉ còn chậu bé mới được một năm, chưa đủ tuổi xuất nên mình đem dưỡng, thay đất, đôn chậu, trộn tro trấu, phân bò để oải, rồi đắp đôn để sang năm chậu nào đạt thì bán". Hỏi về độ tuổi lý tưởng của lan Trần Mộng khi xuống núi, Vàng A Pa cho biết: "Chậu nào để lâu nhất được 4 năm, không để được hơn đâu, vì 4 năm là đẹp lắm rồi, thương lái họ đến họ ra giá cao mua hết nên không để dành được. Còn trung bình 2 năm là bán được hết". Trước sân nhà Vàng A Chùng, nườm nượp các chậu lan to oạch, những chậu ít hoa lắm đếm ra cũng toàn trên 20 ngồng. Một chậu 32 ngồng mập khỏe, thuộc giống Trần Mộng xanh ngọc, dự báo nở đúng tết, được A Chùng bán giá 1,5 triệu ngay tại vườn, bao luôn việc vận chuyển ra đến trung tâm H.Tân Uyên. Một mức giá mà dân chơi lan Trần Mộng miền xuôi khó nghĩ tới mỗi dịp tết về. Nhớ lại cung đường vào bản Hô Tra, chuyện đi xe thôi đã gật gù nhiêu khê lắm lắm, vậy mà còn chuyển cả chậu lan về huyện, tính sơ trọng lượng cũng hơn 40 kg, lại lồm cồm đủ hoa lá, tính riêng việc bọc đùm, băng bó, mất gần 1 giờ mới xong. Chở chậu lan từ Hô Tra xuống huyện mất gần 2 giờ đánh vật với cung đường hiểm trở, công vận chuyển thôi cũng đã xứng tầm. Hỏi A Chùng sao rẻ thế, cậu cười toe: "Anh em lên tận bản mua, mình bán thế thôi, năm nay thời tiết thuận nên nhà mình trồng được nhiều. Lan nó cũng như người ấy, nuôi nó khỏe thì lên nhiều ngồng, các chậu to nhà mình năm nay có đến 60 - 70 ngồng hoa". Hô Tra hợp với giống địa lan Trần Mộng bởi là sự hợp thành nhiều thuận lợi, từ thổ nhưỡng, khí hậu, nguồn nước… Tách biệt với thế giới bên ngoài vì giao thông không thuận lợi, nhưng nhờ thế mà Hô Tra có được bầu không khí trong lành, cây lan ở đây phát triển rất mạnh. Ngồng dài đo được hôm ở nhà Vàng A Chùng hơn 1,2 m, đếm ra hơn 40 bông, A Chùng cho biết ngồng dài trên 1 m là phổ biến, có những ngồng dài đến cả sải tay, gần 1,5 m. Để chuyển được những chậu địa lan từ Hô Tra về xuôi, ngày trước chỉ có thương lái từ Sapa sang định giá, thu gom và vận chuyển, năm nay người Hô Tra tự lo luôn phần việc này. Châu A Thào, "tổng tiêu đầu" địa lan của Hô Tra cho biết: "Bọn em tập hợp lan trong bản lại, dùng băng chính bó chậu, thuê xe đầu kéo vào chở mỗi chuyến được 20 chậu về huyện rồi tiếp tục thuê xe tải đưa về Hà Nội". Chứng kiến câu chuyện trồng lan, chăm sóc lan, cho đến cách thức đem giống hoa đặc hữu ở Hô Tra đến người tiêu dùng, hiểu được vì sao năm nay lan Trần Mộng giá mềm hơn các năm trước.Không phải vì kinh tế xuống, cũng không phải người chơi không mặn mà, mà là phương cách kinh doanh của người trồng lan đã thay đổi, không còn lệ thuộc nhiều vào thương lái trung gian. Trước đây, thương lái có cách mông má, gán ghép câu chuyện, đẩy sản vật đặc sản vùng miền lên thành cao quý, gắn với vua chúa, kiểu như là lan tiến vua, lan vua nằm mộng… cốt đẩy giá sản vật vượt ngưỡng. Trong khi người trực tiếp gắn liền với sản vật - trường hợp này là cây địa lan ở Hô Tra - lại bị o ép giá tơi tả. Phương tiện truyền thông phát triển, cũng giúp dân bản như Châu A Thào hiểu thêm nhu cầu thị trường và cách thức lấy gốc đem bán tận ngọn ở thời bây giờ không còn là bí mật hay quá khó. Lan Trần Mộng quay về giá trị đúng nhờ hình thức kinh doanh như thế. Nguồn lợi kinh doanh đến trực tiếp với người tạo ra sản phẩm, qua đó khuyến khích người trồng lan ở Hô Tra tối ưu được thế mạnh vốn có, từ việc nhân giống, chăm sóc, phát triển quy mô thành một vùng địa lan thủ phủ của Lai Châu. Chuyển lan xuống Hà Nội từ đầu tháng 1.2025, bày gian hàng trên đường Cổ Linh, đến chiều tối 28 tháng chạp, Châu A Thào cùng các anh em ở bản Hô Tra linh đình với bữa tiệc ở trung tâm H.Tân Uyên, kết thúc chuyến đem lan về phố thành công mỹ mãn. Thào khoe: "Bọn em bán hết anh ạ, hơn 200 chậu, giá trung bình trên 200.000/ngồng". Các chậu lan A Thào mang từ Hô Tra xuống, chậu bé nhất 15 ngồng bông, nhiều nhất 68 ngồng, một thu nhập đáng để vui mừng. Cũng nhờ thông tin rộng mở, những hộ trồng lan ở Hô Tra như nhà Vàng A Chùng với 9 năm kinh nghiệm chăm sóc và nhân giống lan Trần Mộng, nay đều tự chủ tất cả các công đoạn, từ gieo trồng, chăm sóc, giao bán. Hôm ở vườn nhà Vàng A Pa, gặp một chậu lan có màu nâu tím lạ mắt đang trổ bông, hỏi ra mới biết A Pa lấy giống từ Trung Quốc sang để ươm thử hơn năm nay, cây phát triển khỏe, ngồng hoa dài.A Pa hào hứng bảo chỉ sang năm sau là có thể nhân giống ra rộng được. Hiện lan Trần Mộng ở Hô Tra đang có 7 màu khác nhau, phổ biến có xanh ngọc, vàng chanh, xanh lơ, vàng nâu… Cả 140 hộ ở bản Hô Tra đều trồng địa lan. Thống kê từ Phòng Nông nghiệp H.Tân Uyên, tính bình quân mỗi hộ 100 chậu, giá thị trường thấp nhất là 1 triệu/chậu, đủ để Hô Tra năm nay tưng bừng tết lớn.
