Người tự nhận cầu mưa được cho TP.HCM: Mưa nhanh hay chậm còn do lòng khát khao
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Ưu, nhược Skoda Karoq: Có 'trên cơ' Mazda CX-5?
Theo Reuters, cuộc tấn công làm thiệt mạng 3 người con trai của một thủ lĩnh Hamas ở dải Gaza đã đẩy tiến trình đàm phán thỏa thuận ngừng bắn tại khu vực này khó khăn hơn. Căng thẳng địa chính trị tại khu vực Trung Đông là yếu tố đẩy giá dầu tăng.
Giá xăng dầu hôm nay 26.4.2024: Trong nước và thế giới trái chiều
Sáng 19.1, Ban An toàn giao thông tỉnh Khánh Hòa cho biết, 1 người tử vong và nhiều người bị thương trong vụ tai nạn liên hoàn xảy ra trên địa bàn TX.Ninh Hòa sáng cùng ngày.Thông tin ban đầu, khoảng 7 giờ 45, xe khách 29 chỗ biển số tỉnh Khánh Hòa lưu thông hướng nam - bắc trên quốc lộ 1. Khi chuẩn bị rẽ sang đường ở điểm mở dải phân cách tại Km 1412+200 (đoạn qua xã Ninh An, TX.Ninh Hòa), xe khách va chạm với xe tải biển số tỉnh Phú Yên lưu thông cùng chiều.Cú va chạm khiến xe khách lao qua làn đường ngược lại, tiếp tục va chạm với xe container biển số tỉnh Thanh Hóa kéo theo rơ moóc. Vị trí xảy ra tai nạn trên đoạn đường thẳng, mặt đường êm thuận, có 6 làn xe, hệ thống an toàn giao thông đầy đủ, thời tiết khô ráo, nằm ngoài khu đông dân cư.Vụ tai nạn liên hoàn khiến 1 người tử vong, số người bị thương đang được thống kê. Tại hiện trường, 3 xe ô tô hư hỏng nặng. Phần cabin xe khách bị vỡ nát, kính xe vỡ toang, đuôi xe móp méo. Người dân gần đó cho biết lúc xảy ra tai nạn, xe khách chở nhiều người và được hỗ trợ đưa ra ngoài trong sự hoảng loạn.Nguyên nhân vụ tai nạn liên hoàn đang được cơ quan công an điều tra làm rõ.
Theo Hãng AFP, ông Trump đã đặt thời hạn 60 ngày để Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ trình kế hoạch triển khai "lá chắn phòng thủ tên lửa thế hệ mới", được thiết kế nhằm chống lại các loại tên lửa đạn đạo, bội siêu thanh và hành trình tiên tiến, mà ông Trump gọi là hệ thống "Vòm Sắt của Mỹ".“Trong 40 năm qua, mối đe dọa từ vũ khí chiến lược thế hệ mới thay vì giảm bớt thì đã trở nên dữ dội và phức tạp hơn”, nội dung sắc lệnh ngày 27.1 có đoạn, đề cập một số đối thủ của Mỹ đã gia tăng năng lực phát triển tên lửa, dù không nêu cụ thể nước nào.Tổng thống Trump nói rằng Mỹ "đang bảo vệ các nước khác nhưng lại không bảo vệ bản thân", đồng thời đề cập cố Tổng thống Mỹ Ronald Reagan từng muốn xây dựng hệ thống phòng không kiểu Vòm Sắt từ thời Chiến tranh Lạnh nhưng bị hạn chế về công nghệ."Bây giờ chúng ta có công nghệ phi thường. Có thể thấy điều đó ở Israel. Do đó tôi nghĩ Mỹ cũng nên làm điều tương tự. Mọi thứ sẽ được sản xuất tại Mỹ 100%", Fox News dẫn lời ông Trump phát biểu tại buổi gặp mặt của các thành viên đảng Cộng hòa ở bang Florida ngày 27.1.Vòm Sắt (Iron Dome) là hệ thống phòng không tầm ngắn được quân đội Israel sử dụng kết hợp với các loại tên lửa đánh chặn tầm xa Arrow-2/Arrow-3 và tầm trung David's Sling, tạo thành lớp phòng không đa tầng. Theo Reuters, Vòm Sắt là hệ thống phòng không được sử dụng nhiều nhất của Israel, tập trung đánh chặn các loại rốc két tầm ngắn và máy bay không người lái (UAV).Hiện chưa rõ phương án xây dựng hệ thống phòng không theo sắc lệnh của ông Trump sẽ như thế nào. Giới quan sát quân sự cho rằng các loại tên lửa liên lục địa mới là mối đe dọa chính của Mỹ, do đó lớp phòng không tầm ngắn tương tự Vòm Sắt của Israel bị cho là không phù hợp nếu được phát triển tại Mỹ.Cũng trong ngày 27.1, ông Trump đã ký các sắc lệnh thay đổi quy định và cơ chế trong quân đội Mỹ, trong đó có lệnh cấm người chuyển giới tham gia lực lượng vũ trang.
MobiFone và Tổng công ty Thép Việt Nam ký kết đẩy mạnh chuyển đổi số
Chiều 3.2, Koo Jun Yup (DJ Koo) trả lời trang Daily Sports (Hàn Quốc) qua điện thoại về thông tin Từ Hy Viên qua đời. Theo mô tả, nam nghệ sĩ lộ rõ giọng buồn rầu, suy sụp, anh cho biết cái chết của vợ "không phải là tin giả" đồng thời thừa nhận trạng thái tinh thần của mình đang rất tệ. Động thái hiếm hoi của ngôi sao xứ Hàn nhận được sự quan tâm của đông đảo khán giả cũng như truyền thông. Trang cá nhân của anh đến nay vẫn chưa có bất cứ cập nhật nào sau thông tin Từ Hy Viên đột ngột ra đi.Theo thông tin được truyền thông Đài Loan tiết lộ, Từ Hy Viên sẽ được hỏa táng tại Nhật Bản sau đó gia đình sẽ mang tro cốt của cô về Đài Loan. Về tang lễ của ngôi sao đoản mệnh, người thân của cô vẫn đang bàn bạc và chưa đưa ra thông báo cụ thể. Trước đó, vào sáng 3.2, Từ Hy Đệ (em gái Từ Hy Viên) đã xác nhận thông tin sao phim Vườn sao băng qua đời do bị cúm và viêm phổi trong chuyến du lịch Nhật Bản cùng gia đình dịp đầu năm mới. Trong khi đó, trang cá nhân của Uông Tiểu Phi (chồng cũ Từ Hy Viên) đã được đổi ảnh đại diện sang màu đen.Khoảng 10 ngày trước khi qua đời, Từ Hy Viên được nhìn thấy rạng rỡ trong tiệc mừng cưới con gái của nhà sản xuất Vương Vĩ Trung. Sao phim Bong bóng mùa hè tay trong tay bên DJ Koo, thoải mái chụp lại những khoảnh khắc vui vẻ bên bạn bè, đồng nghiệp. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2024, DJ Koo từng tiết lộ vợ anh chịu áp lực tinh thần lớn, sức khỏe yếu và điều mình có thể làm là ở cạnh bầu bạn, chăm sóc cô. Hai năm qua, minh tinh xứ Đài không xuất hiện công khai, hiếm khi cập nhật mạng xã hội. Từ Hy Viên và DJ Koo từng hẹn hò hơn 1 năm (từ 1998 đến 2000) rồi chia tay. Sau khi Đại S công bố ly hôn với doanh nhân Uông Tiểu Phi vào năm 2021, nam nghệ sĩ Hàn Quốc đã tìm cách liên lạc với bạn gái cũ rồi họ "nối lại tình xưa". Đến tháng 3.2022, sao nam xứ kim chi tiết lộ anh sẽ kết hôn với Từ Hy Viên bằng bức tâm thư gửi người hâm mộ, kể chuyện tình với "người mà tôi đã yêu 20 năm trước".Cặp đôi từng chụp ảnh cho tạp chí Vogue hồi 2022 và kể về chuyện tình tan rồi hợp của mình. Cả hai trải qua cuộc hôn nhân kín tiếng. Trong cuộc phỏng vấn hiếm hoi DJ Koo tiết lộ vợ chồng anh bầu bạn, hôn nhau mỗi ngày, luôn dành những lời nhẹ nhàng, ngọt ngào cho nhau, thường xuyên cùng nhau đi ăn, xem phim. Vì muốn dành nhiều thời gian cho vợ hơn, nam nghệ sĩ thường về Hàn Quốc giải quyết công việc trong ít ngày rồi lập tức quay lại Đài Loan với cô.
