Thế nào là làm lộ bí mật nhà nước?
Bản Ghi nhớ (MOU) hợp tác về dịch chuyển chuyên gia, lao động có kỹ năng, lao động thời vụ Việt Nam đi làm việc tại Phần Lan giữa Bộ LĐ-TB-XH Việt Nam và Bộ Kinh tế và Việc làm Phần Lan đã ký kết vào sáng nay, 13.1 tại Hà Nội.Theo Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH Đào Ngọc Dung, quan hệ hai nước đang chuyển dần từ đối tác phát triển sang hợp tác cùng có lợi và mối quan hệ hữu nghị này ngày càng phát triển tốt đẹp với những chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao hai bên. Đặc biệt trong năm 2023 khi hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973 - 2023). Năm 2024, các hoạt động trao đổi đoàn cấp cao giữa hai nước như chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Quốc hội Phần Lan Jussi Halla-aho (3.2024); Tổng Bí thư Tô Lâm gặp Tổng thống Phần Lan Alecxander Stubb tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc (24.9.2024), đã góp phần thúc đẩy và làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác giữa hai nước.Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, trong những năm gần đây, mỗi năm Việt Nam đưa gần 160.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài (năm 2023 đưa 159.986 lao động, năm 2024 đưa gần 159.000 lao động) và hiện nay có khoảng 700.000 lao động Việt Nam đang làm việc ở 40 nước và vùng lãnh thổ, với hơn 30 nhóm ngành nghề khác nhau. Từ cuối năm 2023 đến nay, Bộ LĐ-TB-XH đã chấp thuận đăng ký của 3 doanh nghiệp hoạt động dịch vụ Việt Nam có hợp đồng cung ứng 134 lao động đi làm việc tại Phần Lan. Đến nay đã có 55 lao động đi làm việc tại Phần Lan, với thu nhập ổn định từ 1.500 - 2.000 euro/tháng, điều kiện làm việc và phúc lợi xã hội khá tốt. Bản Ghi nhớ hợp tác giữa 2 nước có giá trị trong vòng 5 năm từ năm 2025 - 2030. Qua đó thiết lập quan hệ đối tác về di cư lao động giữa hai bên tham gia trong giới hạn thẩm quyền tương ứng của mỗi bên và theo luật pháp, thủ tục, nguồn lực hiện hành, tôn trọng các quy tắc và tiêu chuẩn quốc tế.
Hoàng Nguyên Thanh giành chiến thắng ở giải marathon Bình Phước - Trường Tươi Group
Trao đổi với Thanh Niên, ông Vũ Tuấn Đạt, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất Q.Hoàng Mai (Hà Nội), cho biết khi mở bán hồ sơ đấu giá khoảng 4,4 ha đất để thực hiện Dự án đầu tư xây dựng nhà ở thấp tầng thuộc khu đô thị Nam hồ Linh Đàm, ở phố Bằng B (P.Hoàng Liệt) với giá khởi điểm hơn 86 triệu đồng/m2 (được xây dựng theo bảng giá cũ) thì có rất nhiều nhà đầu tư lớn quan tâm.Quá trình tổ chức đấu giá, Q.Hoàng Mai nhận được ý kiến về quy định đơn vị đủ điều kiện tham gia đấu giá. Tuy nhiên, theo ông Đạt, luật Đấu giá tài sản ghi rõ người được giao đất để thực hiện dự án đầu tư phải có năng lực, kinh nghiệm. Trong đó, năng lực là tiền, bao gồm tiền đặt trước 20% (tương đương hơn 345 tỉ đồng); có bảo lãnh của ngân hàng và có báo cáo tài chính.Về kinh nghiệm, chủ đầu tư đã thực hiện dự án tương tự, tức là phải có ít nhất một dự án đầu tư xây dựng nhà ở đã hoàn thành đầu tư xây dựng và đưa dự án vào sử dụng trong thời hạn 5 năm gần nhất tính từ ngày ban hành hồ sơ mời đấu giá."So với quy chế các quận, huyện khác thì quy chế ở Q.Hoàng Mai còn "mở" hơn rất nhiều. Có một số quận thậm chí còn yêu cầu người tham gia đấu giá phải thực hiện dự án và đã được cấp sổ đỏ. Tất cả những cái này đã có trong quy định pháp luật đâu, nhưng tất cả những quy chế đó thuộc thẩm quyền của người có tài sản, miễn là không vi phạm các quy định của pháp luật", ông Đạt phân bua.Đáng chú ý, theo ông Đạt, quá trình tổ chức, nhiều nhà đầu tư lớn đã quan tâm đến buổi đấu giá nhưng có thể do tùy thuộc vào nhu cầu nên "không rõ vì sao sau đó không tham gia đấu giá". Đến ngày thông báo lại thời gian tổ chức đấu giá vào 3.1, trong số 3 đơn vị đã nộp hồ sơ trước đó có 1 đơn vị xin rút, chỉ có 2 đơn vị tiếp tục tham gia.Nêu quan điểm về vụ đấu giá 4,4 ha đất ở phố Bằng B, thạc sĩ Nguyễn Văn Đỉnh, chuyên gia pháp lý bất động sản, cho rằng pháp luật hiện hành không có quy định cụ thể về việc tổ chức tham gia đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án phải có năng lực, kinh nghiệm trong việc phát triển dự án.Theo đó, tại khoản 3 điều 125 luật Đất đai yêu cầu tổ chức tham gia đấu giá quyền sử dụng đất phải "có năng lực, kinh nghiệm trong việc phát triển dự án" và giao Chính phủ quy định chi tiết.Tuy nhiên, tại điều 55 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP của Chính phủ lại chỉ đặt ra yêu cầu "chung chung" đối với các doanh nghiệp tham gia đấu giá, đó là đáp ứng điều kiện quy định của pháp luật về nhà ở và pháp luật về kinh doanh bất động sản đối với trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở, dự án kinh doanh bất động sản khác."Do đó, đối với cuộc đấu giá 4,4 ha đất ở phố Bằng B, hồ sơ mời đấu giá yêu cầu nhà đầu tư phải có năng lực, kinh nghiệm với ít nhất 1 dự án xây dựng nhà ở đã hoàn thành trong 5 năm gần nhất là không phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành", ông Đỉnh nhận định.Ông Đỉnh nhấn mạnh, tại khoản 3 điều 38 luật Đấu giá tài sản quy định: ngoài các điều kiện đăng ký tham gia đấu giá quy định tại luật này và pháp luật có liên quan, người có tài sản đấu giá, tổ chức hành nghề đấu giá tài sản không được đặt thêm yêu cầu, điều kiện đối với người tham gia đấu giá. Do các luật Đấu giá tài sản, Đất đai, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản và các văn bản quy định chi tiết không đặt ra điều kiện cụ thể về việc đơn vị tham gia đấu giá quyền sử dụng đất thực hiện dự án phải có năng lực, kinh nghiệm với tối thiểu bao nhiêu dự án và đã hoàn thành trong thời gian bao lâu nên hồ sơ mời đấu giá, quy chế đấu giá không được tự đặt ra điều kiện năng lực, kinh nghiệm với doanh nghiệp tham gia đấu giá.Trước đó, ngày 3.1, Q.Hoàng Mai phối hợp với các bên quan liên quan tổ chức đấu giá 4,4 ha đất trên đường Bằng B dựa trên bảng giá đất cũ, thu về khoảng 1.800 tỉ đồng. Đơn vị trúng đấu giá là Công ty cổ phần đầu tư bất động sản Song Lộc. Giá khởi điểm được Hà Nội phê duyệt là hơn 86 triệu đồng/m2. Giá trúng đấu giá quyền sử dụng đất là hơn 91 triệu đồng/m2.Theo bảng giá đất mới tại Quyết định số 71 có hiệu lực từ 1.1.2025, giá đất ở vị trí 1 đường Bằng B là hơn 57 triệu đồng/m2. Như vậy, mức giá khởi điểm hơn 86 triệu đồng/m2 chỉ cao gấp gần 1,6 lần so giá đất mới. Trong khi đó, theo bảng giá cũ, vị trí khu đất có giá đất ở sau khi nhận hệ số 1,15 là hơn 21 triệu đồng/m2 nên giá khởi điểm cao gấp 4,21 lần.Lý giải về việc áp dụng bảng giá cũ thay vì bảng giá mới, ông Lê Thanh Nam, Giám đốc Sở TN-MT Hà Nội, cho biết do quy định chuyển tiếp cho phép những quyết định đã được thành phố duyệt thì tiếp tục thực hiện.
Không chỉ có bóng đá, Ma-rốc còn giỏi đua ngựa và đua xe
Các trình chuyển đổi tệp miễn phí mà FBI đề cập có thể là trang web hoặc ứng dụng smartphone. Theo FBI, chúng đang tiềm ẩn nguy cơ đánh cắp thông tin cá nhân (PII) của người dùng, vốn được dùng để xác định danh tính của một cá nhân.Mặc dù các cửa hàng ứng dụng như App Store và Play Store có một số biện pháp bảo mật nhưng điều này không áp dụng cho các trang web. FBI cho biết: "Nhiều nạn nhân không nhận ra rằng thiết bị của họ đã bị nhiễm phần mềm độc hại cho đến khi quá muộn, dẫn đến việc máy tính của họ bị nhiễm phần mềm tống tiền hoặc thông tin cá nhân bị đánh cắp".Để bảo vệ bản thân, FBI khuyên người dùng nên "hít thở, chậm lại và suy nghĩ" về các hành động trực tuyến của mình, đồng thời nhận thức rõ những rủi ro có thể gặp phải. Cơ quan này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng phần mềm diệt virus được cập nhật trên máy tính. Nếu người dùng sử dụng trình duyệt web an toàn, hãy bật tính năng bảo vệ để giảm thiểu nguy cơ bị đánh cắp PII.Các trình duyệt như Chrome, Firefox và Safari đều có tính năng duyệt web an toàn nhằm cảnh báo người dùng về các trang web độc hại, chặn cửa sổ bật lên và tải xuống không mong muốn, đồng thời cung cấp cài đặt quyền riêng tư để kiểm soát theo dõi và cookie.Nếu nghi ngờ mình đã bị lừa đảo bởi một trang web hoặc ứng dụng chuyển đổi tệp độc hại, người dùng hãy báo cáo sự việc tại ic3.gov. Theo số liệu từ ic3.gov, các nạn nhân đã mất tới 37 tỉ USD trong các vụ lừa đảo trực tuyến từ năm 2019 đến 2023, với số tiền bị đánh cắp tăng từ 3,5 tỉ USD vào năm 2019 lên 12,5 tỉ USD vào năm 2023.Hiện tại, người dùng được khuyên nên tránh xa các công cụ tiện ích như trình chuyển đổi tệp miễn phí. Nếu cần thiết, hãy sử dụng trình chuyển đổi tệp từ các nhà phát triển uy tín hoặc ứng dụng gốc có sẵn trong hệ điều hành của thiết bị.
Thạc sĩ Tín chia sẻ thêm: "Quan niệm của người xưa có câu: "Nữ thập tam, nam thập lục" (tức nữ 13 tuổi, nam 16 tuổi). Đây là độ tuổi mà nam và nữ bắt đầu biết e thẹn, biết yêu, có thể lập gia thất và sinh hài tử. Tuy nhiên, để có cơ sở khoa học hơn, đối với nữ, nếu tính từ lúc bắt đầu dậy thì (13 tuổi) thì phải khoảng 2 năm sau mới gả chồng và có thể sinh nở. Đó là thời gian phù hợp nhất, bởi lúc này các cơ quan trên dưới, những tuyến nội tiết mới đủ "chín" và nảy nở. Tương tự, đối với nam giới thì thường phát triển chậm hơn, đến năm khoảng 16 tuổi. Và khoảng 1 năm sau thì sự phát triển đó mới đủ "chín", có thể cưới được vợ. Với cách tính này, "gái hơn 2" tức khoảng 15 tuổi, "trai hơn 1" tức 17 tuổi là có thể cho gặp, yêu nhau. Hay tìm hiểu thảo luận về nhau, thậm chí có thể bước vào tuổi lập gia thất".
Hải Dương: Bị xử phạt 5 triệu đồng vì ‘phao’ tin sai sự thật lên Facebook
Không ít học sinh cho rằng, các em không được giáo viên quan tâm, động viên hay khích lệ. Thậm chí, có em còn cho rằng thầy cô gây khó dễ, gây áp lực, phân biệt đối xử... Ở góc độ gia đình, sự khác biệt về nhận thức, quan niệm, suy nghĩ và cách sinh hoạt giữa cha mẹ và con cái đôi khi tạo thành những khoảng cách dẫn đến xung đột.
Tuổi trẻ Quảng Ninh hưởng ứng cuộc vận động 'Tự hào một dải non sông'
Trồng rừng đặc dụng tăng vọt 130%
Không rõ Moscow có yêu cầu cụ thể gì trong danh sách nói trên. Các quan chức Nga và Mỹ đã thảo luận về các điều khoản trong những cuộc trò chuyện trực tiếp và trực tuyến trong 3 tuần qua, theo Reuters dẫn một số nguồn tin.Những nguồn tin mô tả các điều khoản của Điện Kremlin tương tự như các yêu cầu mà Nga từ đưa ra cho Ukraine, Mỹ và NATO trước đây. Hiện chưa có thông tin về phản ứng của Nga cũng như Mỹ về tiết lộ mới.Các điều khoản trước đó bao gồm không trao tư cách thành viên NATO cho Ukraine, một thỏa thuận không triển khai binh sĩ nước ngoài ở Ukraine và sự công nhận quốc tế đối với tuyên bố của Tổng thống Vladimir Putin rằng bán đảo Crimea và 4 vùng ở Ukraine thuộc về Nga.Giới chuyên gia cho rằng các yêu cầu của Nga có thể không chỉ nhằm định hình một thỏa thuận cuối cùng với Ukraine mà còn là cơ sở cho các thỏa thuận với những bên thuộc phương Tây ủng hộ Ukraine, theo Reuters.Trong những năm gần đây, Nga cũng đã yêu cầu Mỹ và NATO giải quyết điều mà Moscow cho là "nguyên nhân gốc rễ" của cuộc xung đột với Ukraine, bao gồm cả việc NATO mở rộng về hướng đông.Tổng thống Mỹ Donald Trump đang chờ đợi phản hồi từ Tổng thống Putin về đề xuất lệnh ngừng bắn 30 ngày mà Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 11.3 cho biết ông sẽ chấp nhận như một bước đầu tiên hướng tới các cuộc đàm phán hòa bình.Tổng thống Zelensky đã ca ngợi cuộc họp tuần này tại Ả Rập Xê Út giữa các quan chức Mỹ và Ukraine là mang tính xây dựng và cho biết lệnh ngừng bắn tiềm năng trong 30 ngày với Nga có thể được sử dụng để soạn thảo một thỏa thuận hòa bình rộng lớn hơn.Trong những tuần gần đây, các quan chức Mỹ và Nga đã nói rằng một dự thảo thỏa thuận được Washington, Kyiv và Moscow thảo luận tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) vào năm 2022 có thể là điểm khởi đầu cho các cuộc đàm phán hòa bình. Thỏa thuận này đã không được thông qua do Ukraine rút khỏi đàm phán.Trong các cuộc đàm phán đó, Nga yêu cầu Ukraine từ bỏ tham vọng gia nhập NATO và chấp nhận tình trạng phi hạt nhân vĩnh viễn. Nga cũng yêu cầu phủ quyết các hành động của các quốc gia muốn hỗ trợ Ukraine trong trường hợp xảy ra chiến tranh.Chính quyền Trump chưa giải thích cách tiếp cận các cuộc đàm phán với Moscow. Hai bên đang tham gia hai cuộc thảo luận riêng biệt, gồm việc thiết lập lại quan hệ Mỹ-Nga và thỏa thuận hòa bình Ukraine.Đặc phái viên Trung Đông của Mỹ Steve Witkoff, đang giúp dẫn dắt cuộc thảo luận với Moscow, tháng trước đã mô tả các cuộc đàm phán ở Istanbul là "các cuộc đàm phán có sức thuyết phục và thực chất", cho rằng những cuộc đàm phán đó có thể là "một cột mốc để đạt được thỏa thuận hòa bình".Trong khi đó, đặc phái viên hàng đầu của Tổng thống Trump về Ukraine và Nga, tướng nghỉ hưu Keith Kellogg, nói với khán giả của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại vào tuần trước rằng ông không coi thỏa thuận Istanbul là điểm khởi đầu. "Tôi nghĩ chúng ta phải phát triển một cái gì đó hoàn toàn mới", ông Kellogg nhấn mạnh, theo Reuters.
Vai trò của người trẻ trong chuyển đổi số tại Việt Nam
Anh Nguyễn Hoàng Hải (32 tuổi), làm việc ở Công ty CP Thép Hòa Phát Dung Quất (tỉnh Quảng Ngãi), chia sẻ một trong những câu hỏi không dễ có câu trả lời vào mỗi dịp tết, chính là nên lì xì bao nhiêu?"Tôi cứ phân vân và chẳng thể tìm được câu trả lời hợp lý. Tôi rất ngại nếu lì xì mà bị… chê ít", anh Hải nói.Câu chuyện tế nhị này cũng là nỗi niềm của nhiều người trẻ. Họ muốn mừng tuổi cho con, cháu, là con của họ hàng, là con của đồng nghiệp, người quen thân… nhân dịp tết đến. Tuy nhiên, họ gặp khó trong việc nên để vào phong bao lì xì bao nhiêu tiền."Nếu lì xì chỉ 10.000 đồng, 20.000 đồng thì có vẻ ít. Tuy nhiên lì xì 50.000 đồng, 100.000 đồng hay 200.000 đồng thì tốn rất nhiều tiền. Nếu phải lì xì cho nhiều người, sẽ rất tốn kém", chị Đỗ Bích Hiền (30 tuổi), làm việc ở Công ty Zitahima (TP.Thủ Đức, TP.HCM), nói.Lê Hiền Trân (28 tuổi), làm việc ở Công ty TNHH thương mại Nhân Kim (Q.6, TP.HCM), cho hay: "Đã từng rơi vào tình cảnh… muối mặt vì sau khi lì xì cho con một người bạn, đứa trẻ mở phong bao lì xì và nói "chỉ có 20.000 đồng"."Mỗi dịp cận tết, tôi luôn liệt kê danh sách những con, cháu, trẻ em mà tôi sẽ lì xì để ước chừng số tiền cần phải chuẩn bị, bỏ sẵn vào phong bao lì xì. Nếu bỏ vào mỗi phong bao lì xì số tiền ít thì kỳ, mà nhiều thì có khi tốn cả hơn nửa tháng lương", Trân cho hay.Theo chuyên gia tâm lý Đỗ Thảo Hạnh (Trường ĐH Sư phạm TP.HCM), đây là câu hỏi không thể có câu trả lời hợp lý."Trước khi đặt ra thắc mắc "nên lì xì bao nhiêu?", thì mọi người cần hiểu ý nghĩa của lì xì (hay mừng tuổi) là một trong những phong tục đẹp của người VN trong dịp Tết Nguyên đán. Dù khoản tiền trong phong bao lì xì có bao nhiêu đi nữa, thì khi lì xì cũng chứa thông điệp mong người nhận có sự may mắn, niềm vui, vạn sự như ý dịp năm mới. Đây là phong tục luôn hiện hữu và không thể thiếu vào dịp tết cổ truyền", chị Hạnh nói.Chị Hạnh cho rằng: "Chúng ta đừng quá câu nệ hình thức và vật chất. Cũng đừng lo bị chê ít khi lì xì. Tùy khả năng tài chính của mỗi người mà tự "cân đo đong đếm" để có khoản tiền lì xì phù hợp. Chẳng hạn, nếu có điều kiện, có thể lì xì cho con, cháu 100.000 đồng, 200.000 đồng. Nhưng nếu chưa có nhiều dư dả, có thể lì xì 50.000 đồng, 20.000 đồng".Chuyên gia tâm lý Nguyễn Thiện (Trung tâm tư vấn tâm lý Việt Tâm, TP.HCM), cho rằng: "Cần lưu giữ ý nghĩa tốt đẹp của việc lì xì đầu năm. Ý nghĩa tốt đẹp ấy không thể hiện ở giá trị vật chất (tiền nhiều hay ít trong phong bao lì xì) mà nằm ở giá trị tinh thần, nghĩa là những lời chúc may mắn khi trao phong bao lì xì".Anh Thiện nói: "Đừng tự làm bản thân phải đau đầu khi cố tìm câu trả lời "nên lì xì bao nhiêu?". Nên tận hưởng tết. Chuyện lì xì thì tùy vào điều kiện kinh tế, mức độ thân thiết".Anh Thiện cũng cho rằng: "Phụ huynh có con cũng nên hướng dẫn con không nên mở phong bao lì xì sau khi nhận tiền mừng tuổi. Bên cạnh đó, cần dạy con về ý nghĩa của phong tục lì xì. Có như vậy, con sẽ không cảm thấy "tiền ít", so bì, tị nạnh khi được người khác lì xì".
keonhacai hôm nay
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư
