Việt Nam đang thay đổi "gu" cà phê thế giới
Tôi sinh ra trong một miền quê nghèo thuộc huyện biên giới tỉnh Bình Phước, cách TP.HCM khoảng 170 km. Nơi đó, chỉ thấy rừng cao su bạt ngàn và công việc chính của của ba mẹ tôi là công nhân cạo mủ cao su. Những dòng chảy từ cây mà người ta hay gọi là vàng trắng, đã nuôi tôi khôn lớn như ngày nay. Ba mẹ tôi đi cạo mủ ở nông trường thường sẽ dậy lúc 2 giờ sáng (vì lúc đó có mủ nhiều nhất, ba tôi nói vậy). Tới mùa mủ cao su về nhiều, ba mẹ tôi sẽ dậy sớm hơn. Cuộc sống của những người công nhân cạo mủ cao su thời ấy hầu như không ngủ, rời nhà từ 1 - 2 giờ sáng là bình thường. Tiếng leng keng va chạm của cà mèn, dao cạo và ánh sáng le lói phát ra từ ngọn đèn dầu, thứ ánh sáng duy nhất giúp ba mẹ chuẩn bị đồ nghề để đi làm việc, in sâu trong ký ức tuổi thơ tôi. Có hôm tôi hỏi sao ba không cắm bình lên cho sáng, dễ chuẩn bị đồ đi làm, ba tôi nói dành bình để dùng lúc buổi tối về thắp và xem tin tức trên tivi. Năm 2008, có thể bạn không tin, xóm nhỏ ở xã khu vực biên giới này vẫn chưa có điện.Xóm tôi cách trung tâm xã 4 km, nhà không xa lắm so với các bạn cùng lớp, nhưng lại nằm cuối xã, giáp với xã khác, cách nhà tôi mấy chục mét xóm khác có điện xài, xóm tôi lúc đó đang dùng bình ắc quy. Có thể mọi người quên bình ắc quy hình dáng như thế nào, nhưng với lứa 9X như chúng tôi và các thế hệ trước thì bình ắc quy tại gia đình cùng quê như kho báu trong nhà. Nhà tôi có hai bình ắc quy, một cái ở nhà trên một cái ở nhà dưới, mỗi bình xài được khoảng hai ngày. Hôm nào xem gần hết bình thì bóng đèn trong nhà chớp nháy như rạp xi nê, chiếc tivi đen trắng cứ nhảy sọc sọc. Lúc đó, kinh nghiệm là phải nhổ dây đen dây đỏ ra cắm lại, đổi qua đổi lại đủ kiểu mới mong muốn còn một chút điện để xem, còn hết thật sự thì coi như hôm đó đi ngủ sớm. Sáng dậy, mẹ chở tôi ra trung tâm xã đèo thêm 2 cái bình để sạc điện. Cả xã chỉ có một chỗ sạc duy nhất, cô Khum (chủ tiệm sạc bình) hay hỏi mẹ tôi lúc nào điện lưới mới vào hả cô? Mẹ chỉ cười vì biết lúc nào đâu mà trả lời. Gửi bình sạc tới chiều, mẹ lại ra lấy. Cứ thế thời gian trôi qua, tôi học cấp 1 rồi cấp 2 cấp 3. Lớn hơn, tôi tự chở bình ra cho cô Khum sạc. Dần dần, lượng bình sạc tại tiệm cũng ít dần, chủ yếu các bác tài xế xe tải chạy đường dài và tôi cũng nghe nói sẽ không còn sạc bình nữa tại không có lời.Rồi xóm tôi cũng có điện, điện lực thông báo sẽ lắp điện cho xóm tôi, năm đó tôi học lớp 11. Trời ơi, cả xóm tôi vui mừng khôn xiết. Mọi người tranh thủ đi chợ huyện mua bóng đèn, nhà khá giả hơn thì sắm tivi mới luôn, trông ai cũng phấn khởi. Các chú thợ điện vào khoan mấy cái lỗ sâu ơi là sâu, lâu lâu có mấy con nhái nhảy vào sống. Từng cuộn dây cáp tròn cao hơn cả đầu bọn nhóc trong xóm, các trụ điện mới tinh xếp chồng lên nhau, trở thành nơi chúng tôi tụ họp mỗi tối. Còn nhớ, nhà tôi cách trụ điện chỉ 7 mét, các chú thợ điện làm cho nhà tôi sợi dây "bự chảng" cách điện, lắp điện tới nhà nào thì ai cũng chuẩn bị nước, bánh kẹo đãi các chú. Ngoại tôi cười sảng khoái, vừa đi vừa bê ca nước chanh khổng lồ ra tận chỗ ngồi nghỉ của các anh thợ điện giải khát. Xóm tôi vào những hôm đó như ngày hội, tiếp xúc với điện thì mọi người đã từng dùng nhưng trực tiếp trong nhà mình thì đó là cảm xúc khó tả. Lúc hòa vào lưới điện, mẹ tôi bật công tắt, bóng đèn sáng lên thật chói mắt. Nó sáng hơn phải gấp mấy lần đèn bình nhà tôi xài lúc trước. Đêm đó, ba mẹ tôi không ngủ, mẹ bảo háo hức quá ngủ không được, mà tắt đi thì tiếc! Khi viết những dòng này, cảm xúc trong tôi vẫn còn nguyên vẹn, thật khó tả bằng lời.Tất nhiên, từ hôm đó, mẹ tôi không cần phải chở bình đi sạc nữa. Tôi có đèn học mới tinh và quan trọng là không sợ hết bình vào mỗi tối. Rồi tivi màu, tủ lạnh, máy giặt dần dần xuất hiện trong xóm tôi làm cho cuộc sống văn minh hơn hẳn. Ba mẹ tôi hết lọ mọ đêm khuya, những ánh đèn rọi vào cây cao su thêm sáng hơn, công việc cạo mủ cũng nhanh hơn, ánh sáng làm tránh những động vật nguy hiểm về đêm.Lúc đó, tôi nghe được là nhà nước hỗ trợ miễn phí tiền lắp đặt điện cho xóm, khoảng vài triệu một hộ. Giờ đời sống của người dân khá giả hơn trước nên thấy số tiền nhỏ, nhưng ngày đó là một số tiền rất lớn cho các gia đình trong xóm. Nhờ có điện cuộc sống thay đổi, mọi người tiếp cận được thông tin báo đài, văn hóa giải trí cao hơn trước. Tất cả là bước ngoặt trong cuộc sống vậy, đâu đó, cảm nhận như cuộc sống của những người dân quê mùa, chất phát, hiền hòa trong xóm được lật sang trang mới.Sau này, lúc tôi vào đại học, một ngày cuối tuần, mẹ gọi lên bảo giờ xóm mình có cả dây mạng, truyền hình cáp quang… không thiếu thứ gì.Mỗi lần về thăm quê vào những kỳ nghỉ, thỉnh thoảng bước đi trên con đường xóm nhỏ, tôi bất giác nhìn những gốc cột điện năm xưa, vẫn nét chữ ấy không phai mờ, ký ức ùa về hình ảnh những người bạn thơ ấu ngồi hát nghêu ngao trên những hàng cột điện chờ cắm xuống đất. Những đêm trăng, những cột điện chưa kịp trồng đó như những chiếc ghế đá công viên mà nhiều người ra ngồi hóng mát... chờ điện về. Nay tôi vẫn còn giữ cục sứ cách điện (bị vỡ thế là chú thợ điện cho tôi luôn) như là kỷ niệm đẹp về tuổi thơ khó khăn nhưng đẹp đẽ của mình.Viết những dòng này, tôi muốn gửi lời tri ân đến ngành điện, các chú thợ điện miền Nam ngày ấy, đồng thời chia sẻ những hoài niệm đẹp đến những người thân, các cô chú trong xóm nhỏ ngày ấy.Cuộc thi viết "50 năm thắp sáng niềm tin" có tổng giải thưởng lên đến 100 triệu đồng.- Nhận bài thi đến hết ngày 30.4.2025.- Email: 50namdienmiennam@thanhnien.vn. Mời quý bạn đọc xem thể lệ cuộc thi trên thanhnien.vn hoặc evnspc.vnLâm Vỹ Dạ kể kỷ niệm bỏ trốn trong lần đầu gặp Thanh Thức
Ở trận mở màn nhóm A, vòng loại khu vực Tây Nam bộ, giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III– 2025 Cúp THACO, đội Trường ĐH Đồng Tháp đã có trận hòa 0-0 trước Trường ĐH Cửu Long qua đó đang nắm trong tay 1 điểm.Dù mới tham dự lần đầu nhưng Trường ĐH Đồng Tháp được giới chuyên môn đánh giá rất cao khi đất Sen Hồng được xem là cái nôi của bóng đá học đường miền Tây. Đây cũng là địa phương sản sinh ra nhiều cựu tuyển thủ nổi tiếng như tiền đạo "mũi tên đen" Trịnh Tấn Thành, tiền vệ cánh Trần Công Minh, thủ môn Bùi Tấn Trường... Chính vì thế, người hâm mộ chắc chắn đang chờ đợi đội Trường ĐH Đồng Tháp sẽ thể hiện được nhiều hơn ở lượt trận thứ 2 nhóm A khi gặp đội Trường ĐH Nam Cần Thơ. Trước giải, ban huấn luyện Trường ĐH Đồng Tháp, đã tiết lộ, cả đội đều khát khao, quyết tâm giành vé vàng dự VCK toàn quốc và đã nghiên cứu rất kỹ về các đối thủ tại giải đấu.Phía đối thủ của Trường ĐH Đồng Tháp là Trường ĐH Nam Cần Thơ cũng đang đặt quyết tâm cao nhất sau trận đầu thi đấu rất hay trước Trường ĐH Cần Thơ và chỉ để thua ở những phút cuối trận. Thất bại đáng tiếc 1-2 trước ở trận ra quân nên ở trận đấu này, đội Trường ĐH Nam Cần Thơ sẽ buộc phải tấn công để giành chiến thắng để tiếp tục nuôi hy vọng.Trước giải đấu, Trường ĐH Nam Cần Thơ được xem là một trong những đội có sự chuẩn bị tốt nhất cho vòng loại khu vực Tây Nam bộ năm nay. Một chiến thắng sẽ có rất nhiều ý nghĩa về mặt tâm lý, giúp các cầu thủ tự tin hơn trước khi tính đến trận tiếp theo. Bởi lẽ trận đấu tiếp theo cũng là trận đấu cuối cùng của vòng bảng sẽ là cuộc tái đấu giữa Trường ĐH Nam Cần Thơ với Trường ĐH Cửu Long – đối thủ mà đại diện Cần Thơ đã để thua 0-2 hồi năm ngoái.Cả hai đội Trường ĐH Đồng Tháp và chủ nhà Trường Nam ĐH Cần Thơ đều đang khát khao chiến thắng để củng cố vị trí, vì thế trận đấu nhiều khả năng sẽ có thế trận đôi công, hấp dẫn.
Người trẻ muốn làm việc tốt tại Nhật Bản thì 'bỏ túi' những bí quyết này...
Đến hơn 9 giờ sáng, nắng đã khá gay gắt nhưng bầu trời vẫn một màu trắng đục như sương mù. Tuy nhiên, theo các chuyên gia khí tượng thì đây lại là hiện tượng mù khô do ô nhiễm không khí gây ra. Hiện tượng này thường xuất hiện vào thời điểm đầu mùa khô khi không còn những cơn mưa làm sạch bầu không khí. Bụi mịn kết hợp với hơi nước cứ lơ lửng trong không khí tạo nên một màu trắng đục suốt cả ngày. Mức độ ô nhiễm không khí ở mức có hại cho sức khỏe.
Hay như trường hợp anh T.N.H.G (33 tuổi, ngụ TP.HCM) đến Trung tâm sức khỏe Nam Giới Men’s Health thăm khám vì tình trạng xuất tinh sớm và rối loạn cương trong thời gian dài. Qua khai thác bệnh sử, được biết anh G. có thời gian đi du học tại Mỹ. Trong quá trình đó, anh đã vô tình tiếp cận đến chất gây nghiện cỏ Mỹ và lạm dụng nó trong một thời gian khá dài. Sau đó, gia đình phát hiện tình trạng trên nên cho anh dừng việc học tập và khuyên anh cai nghiện. Tuy nhiên, di chứng để lại khiến vấn đề tình dục của anh G. trở nên rất “yếu”. Việc điều trị cho anh G. cũng giống trường hợp anh T., cần quá trình điều chỉnh kéo dài.
Biên giới Tây Nam, 24/7 - Kỳ 2: Trên đồng trống Vĩnh Điều
Tuy nhiên, để nhìn mặt trăng, sao Thổ và sao Kim thẳng hàng phải "tranh thủ" bởi sự kiện này chỉ có thể quan sát trong thời gian ngắn sau khi mặt trời lặn.Theo Timeanddate.com, sự kiện này diễn ra vào đầu buổi tối vì mặt trăng, sao Thổ và sao Kim sẽ lặn khoảng 1 giờ sau khi mặt trời lặn. Sao Kim và sao Thổ là những vật thể dễ nhìn nhất trên bầu trời đêm bằng mắt thường mà không cần thiết bị hỗ trợ nào.Chuyên gia cho biết chuyển động của mặt trăng quanh trái đất có thể được tiết lộ bằng cách so sánh các góc nhìn từ đêm này sang đêm khác. Nếu chúng ta nhìn vào vị trí của mặt trăng vào những đêm liên tiếp, khi nó di chuyển qua sao Thổ trong quỹ đạo hàng tháng quanh trái đất, chúng ta có thể thấy nó di chuyển đều đặn về phía đông so với nền của các ngôi sao.Điều này trở nên rõ ràng nếu chúng ta so sánh hình ảnh vào ngày 4.1.2025 với hình ảnh vào ngày 3.1.2024, khi trăng lưỡi liềm ở gần sao Kim.Ở một số nơi tại châu Âu, mặt trăng sẽ xuất hiện và đi qua phía trước hành tinh có vành đai này, tạo ra hiện tượng mặt trăng che khuất sao Thổ . Sự che khuất xảy ra khi một thiên thể đi qua trước một thiên thể khác, che khuất một phần hoặc toàn bộ thiên thể đó, tương tự như nhật thực.Trước đó vào ngày 14.10.2024, người Việt Nam đã có cơ hội quan sát hiện tượng này khi trăng lưỡi liềm "treo" gần sao Thổ ở phía đông sau khi mặt trời lặn và sau đó đã chứng kiến mặt trăng che khuất sao Thổ như nhật thực.Hướng của mặt trăng và khoảng cách của nó với các hành tinh khác thay đổi đôi chút tùy thuộc vào vị trí quan sát của bạn trên trái đất. Điều này là do mặc dù tất cả người quan sát trên thế giới sẽ nhìn thấy mặt trăng, sao Thổ và sao Kim vào buổi tối nhưng chênh lệch về múi giờ khác nhau đã khiến người quan sát ở một số nơi nhìn thấy các hành tinh có chút khác biệt.Tầm nhìn của bạn cũng phụ thuộc vào việc bạn ở bán cầu Bắc hay Nam, vì hướng của mặt trăng và sao Thổ thay đổi tùy theo vĩ độ. Tham gia vào một hội trại thiên văn đúng vào đêm 4.1 ở Bảo Lộc (Lâm Đồng), anh Huy Võ (25 tuổi, ngụ TP.HCM) vô cùng hào hứng vì sẽ được chiêm ngưỡng hiện tượng này."Mình sẽ có một bầu trời trong, không bị ô nhiễm ánh sáng để quan sát rõ hơn. Hy vọng thời tiết sẽ ủng hộ cho chuyến quan sát thiên văn đầu năm của tụi mình lúc này", chàng trai yêu thiên văn chia sẻ.
