Bản hit 'Hotel California' của nhóm The Eagles khiến... 3 người hầu tòa
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.Nhận định bóng đá, Liverpool vs Crystal Palace (21g ngày 18.9): ‘Đoàn quân đỏ’ hy vọng sẽ chơi tốt trước ‘Đại bàng’
Lịch chiếu phim ngoài trời và giao lưu với nghệ sĩ
Hoa hậu Phan Thị Mơ lên tiếng vụ ‘đi diễn hài để hâm nóng tên tuổi’
Theo Hiệp hội rau quả Việt Nam (VINAFRUIT), trong tháng 1.2025 xuất khẩu rau quả của Việt Nam đạt 416 triệu USD, giảm 5,2% so với cùng kỳ năm trước. Ở chiều ngược lại, nhập khẩu rau quả đạt 285 triệu USD tăng 31%.Giải thích về nguyên nhân sụt giảm, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký VINAFRUIT, nói: "Do Trung Quốc tăng cường giám sát chất vàng O trên trái sầu riêng. Điều này khiến mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam bị ảnh hưởng, kéo tổng kim ngạch xuất khẩu giảm so với cùng kỳ năm ngoái, đồng thời cũng giảm so với tháng liền kề trước đó. Cũng giống như Thái Lan, các cơ quan chức năng Việt Nam đã nhanh chóng làm việc với giới chức Trung Quốc để nối lại hoạt động xuất khẩu sầu riêng. Theo đó, để xuất khẩu sầu riêng vào Trung Quốc, các lô hàng phải có giấy chứng nhận không có vàng O cùng giấy xác nhận cadmi ở mức cho phép. Hiện tại, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã công bố danh sách 9 phòng kiểm nghiệm được Việt Nam và Trung Quốc công nhận đủ tiêu chuẩn cấp chứng nhận. Đây là cơ sở để sầu riêng Việt Nam tiếp tục xâm nhập thị trường trị giá gần 10 tỉ USD".Đầu tháng 1.2025, Tổng cục Hải quan Trung Quốc yêu cầu các trạm kiểm soát hải quan trên toàn quốc từ chối nhập khẩu sầu riêng Thái Lan nếu không xuất trình được kết quả xét nghiệm không có chất vàng O. Điều này khiến sầu riêng của Việt Nam cũng bị "vạ lây". Giá sầu riêng vụ nghịch của Việt Nam đang ở mức 180.000 - 200.000 đồng/kg giảm hơn một nửa vào những ngày giáp tết và hiện dao động từ 80.000 - 90.000 đồng/kg với sầu riêng Thái loại A. Với việc các phòng kiểm nghiệm chất vàng O được cấp phép, hoạt động xuất khẩu được nối lại và giá sầu riêng sẽ tăng trở lại trong những thời gian tới. Sầu riêng vụ nghịch của Việt Nam sẽ kéo dài đến cuối tháng 3. Từ giữa tháng 4, các tỉnh miền Tây bắt đầu bước vào mùa thu hoạch sầu riêng chính vụ.Trong khi đó, nhập khẩu rau quả của Việt Nam tăng đáng kể do các doanh nghiệp tăng nhập hàng để chuẩn bị phục vụ thị trường Tết Nguyên đán.Ông Nguyên cho biết thêm, ngoài thị trường chính Trung Quốc, VINAFRUIT tiếp tục tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại ở nhiều thị trường khác. Vào ngày 3.2 tới, đoàn doanh nghiệp VINAFRUIT sẽ tham dự hội chợ rau quả Fruit Logistica, tại CHLB Đức. Đây là một trong những hội chợ rau quả lớn nhất thế giới và là lần thứ 5 có sự góp mặt của các doanh nghiệp Việt Nam.
Trang chủ của Quỹ Giải thưởng kỹ thuật Nữ hoàng Elizabeth vừa đưa tin, giải thưởng Nữ hoàng Elizabeth 2025 được trao cho 7 cá nhân xuất sắc. Đặc biệt, cả 5 nhà khoa học được nhận giải thưởng chính giải thưởng VinFuture của tỉ phú Phạm Nhật Vượng năm 2024 đều được vinh danh tại giải thưởng Nữ hoàng Elizabeth 2025.7 nhà khoa học được nhận giải thưởng Nữ hoàng Elizabeth 2025 gồm: GS Yoshua Bengio (Canada), GS Geoffrey Hinton (Anh), GS John Hopfield (Mỹ), GS Yann LeCun (Pháp), ông Jensen Huang (Mỹ), TS Bill Dally (Mỹ), GS Fei-Fei Li (Mỹ). Đây là những người có đóng góp quan trọng cho sự phát triển của học máy hiện đại, một thành phần cốt lõi tạo nên tiến bộ vượt bậc về trí tuệ nhân tạo (AI).Cùng trao giải thưởng năm 2025 cho 7 nhân vật xuất sắc này, Quỹ Giải thưởng kỹ thuật Nữ hoàng Elizabeth muốn ghi nhận cả 3 trụ cột cốt lõi của học máy hiện đại là thuật toán, phần cứng hiệu suất cao và bộ dữ liệu chất lượng.Trong đó, các giáo sư Yoshua Bengio, Geoffrey Hinton, John Hopfield và Yann LeCun từ lâu đã nghiên cứu thuật toán học sâu cùng mạng nơ-ron (mạng thần kinh nhân tạo) như một mô hình hiệu quả cho máy học và đây hiện là mô hình thống trị. Ông Jensen Huang và TS Bill Dally đã dẫn đầu quá trình phát triển nền tảng phần cứng hỗ trợ hoạt động của các thuật toán học máy hiện đại. GS Fei-Fei Li đã xác định tầm quan trọng của việc cung cấp các tập dữ liệu chất lượng cao, vừa để đánh giá tiến độ vừa hỗ trợ việc đào tạo các thuật toán học máy.Trước đó, ngày 6.12.2024, tại Hà Nội, giải thưởng chính VinFuture 2024 cũng đã được trao cho GS Bengio, GS LeCun, GS Geoffrey Hinton, ông Jensen Huang, GS Fei-Fei Li, cũng bởi những đóng góp đột phá để thúc đẩy sự tiến bộ của học sâu. Giải thưởng Nữ hoàng Elizabeth về kỹ thuật có trị giá 500.000 bảng Anh, được trao lần đầu năm 2013, được trao định kỳ 2 năm một lần để tôn vinh những sáng kiến kỹ thuật đột phá, mang lại lợi ích cho nhân loại toàn cầu. Đây cũng là một giải thưởng rất uy tín của thế giới khi mà hội đồng giải thưởng đều là những nhà khoa học hàng đầu thế giới; những cá nhân được trao giải đều là những nhà khoa học có đóng góp mang tính đột phá trong kỹ thuật cho nhân loại.
'Siêu tàu' hơn 1.000 chỗ ngồi lần đầu chở khách từ Vũng Tàu đi Côn Đảo
Đặng Trung Anh, sinh viên Trường ĐH Văn Lang, TP.HCM, kể: "Khi nghe về cà phê trứng, mình tự hỏi làm thế nào để kết hợp trứng và cà phê? Nhưng rồi có dịp được uống với nhóm bạn, mình bị thức uống này mê hoặc. Cà phê trứng rất ngon".
