Nghĩ về huyện đảo thanh niên Cồn Cỏ chỉ bằng con tim thôi thì chưa đủ...
Công điện của Thủ tướng gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố: Hà Giang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên, Yên Bái, Sơn La, Hòa Bình, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nam, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế; các bộ: NN-PTNT, Y tế, TN-MT, LĐ-TB-XH, TT-TT.Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố nêu trên chủ động theo dõi sát tình hình và dự báo thời tiết; tuyên truyền, vận động, phổ biến cho người dân các phương pháp, kỹ năng phòng, chống rét an toàn, hiệu quả... (không dùng bếp than để sưởi ấm trong phòng kín tránh xảy ra sự cố đáng tiếc, gây thiệt hại về người); phòng, chống cháy nổ khi sưởi ấm. Kịp thời cung cấp thuốc men, khám chữa bệnh kịp thời, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng người dân ốm vì rét mà không tiếp cận được dịch vụ y tế và chữa trị trong dịp tết.Triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống đói, rét, dịch bệnh đối với cây trồng, vật nuôi, thủy sản. Trong điều kiện thời tiết rét đậm, rét hại, có sương muối, chỉ đạo, hướng dẫn nông dân có biện pháp chống rét cho các diện tích mạ xuân, không gieo trồng trong những ngày giá rét, nhiệt độ xuống thấp; không chăn thả, không cho trâu, bò cày bừa khi xảy ra rét đậm, rét hại.Đặc biệt, chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ nếu để xảy ra tình trạng thiệt hại về người và cây trồng, vật nuôi bị chết nhiều do chủ quan, lơ là, không thực hiện đầy đủ, kịp thời các biện pháp phòng, chống đói, rét (nhất là rét đậm, rét hại), dịch bệnh cho người dân và cây trồng, vật nuôi trên địa bàn.Thủ tướng yêu cầu Bộ NN-PTNT tập trung chỉ đạo theo dõi sát diễn biến thời tiết, hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện công tác phòng, chống rét, dịch bệnh cho gia súc, gia cầm, thủy sản và cây trồng; chỉ đạo các địa phương xây dựng và triển khai kế hoạch sản xuất vụ đông - xuân, cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện thời tiết.Bộ TN-MT chỉ đạo theo dõi chặt chẽ, dự báo, cảnh báo, cung cấp thông tin kịp thời về tình hình thời tiết, rét đậm, rét hại để cơ quan chức năng và cơ quan truyền thông truyền tải đến người dân biết và chủ động tích cực, triển khai các biện pháp ứng phó hiệu quả với rét đậm, rét hại, băng giá.Bộ Y tế phối hợp với các cơ quan thông tin truyền thông phổ biến kiến thức, hướng dẫn, khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp phòng, chống rét hiệu quả, bảo đảm an toàn sức khỏe, tránh nguy cơ nhiễm độc khí khi đốt than, củi để sưởi ấm trong phòng kín; chỉ đạo lực lượng y tế tuyến cơ sở bảo đảm cơ số thuốc chữa bệnh cần thiết, tổ chức khám chữa bệnh cho người dân, nhất là trong dịp tết.Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, từ nay đến ngày 29.1, Bắc bộ và Bắc Trung bộ trời rét đậm, vùng núi Bắc bộ rét hại, vùng núi cao có khả năng xảy ra băng giá, sương muối. Trung Trung bộ trời rét, có nơi rét đậm. Nhiệt độ thấp nhất trong đợt không khí lạnh này ở Bắc bộ và Bắc Trung bộ phổ biến từ 8 - 11 độ C, vùng núi 4 - 6 độ C, vùng núi cao có nơi dưới 2 độ C; ở khu vực từ Quảng Bình đến Huế phổ biến 12 - 15 độ C; ở khu vực từ Đà Nẵng đến Quảng Ngãi phổ biến 16 - 18 độ C.Sao TVB khổ sở vì mối tình ồn ào với bạn gái kém 37 tuổi
Như thường lệ, 5 giờ sáng nay, anh Nguyễn Tuấn An, ngụ Q.10, thức dậy để tập thể dục. Tuy nhiên, từ lầu 20 nhìn ra ban công, anh chần chừ vì bầu trời đậm đặc sương mù. Đến gần 7 giờ sáng, không khí có phần giảm đậm đặc khi những tia nắng đầu ngày xuất hiện. Nhiều người dân ở TP.HCM cũng chứng kiến hiện tượng này và băn khoăn, không biết sương mù hay bụi mịn gây ô nhiễm?
HLV Pep Guardiola bất ngờ lên tiếng về tương lai của Bernardo Silva
Ngày 12.1, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dẫn đầu đoàn công tác của Quốc hội đến thăm và tặng quà Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 cho các gia đình chính sách, người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang... có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh Hậu Giang.Tại xã Thạnh Xuân, H.Châu Thành A, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn bày tỏ vui mừng với những kết quả tỉnh Hậu Giang đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, xây dựng hệ thống chính trị. Năm 2024, tỉnh có 18/18 chỉ tiêu chủ yếu đạt và vượt, tăng trưởng kinh tế đạt 8,76%, thu nội địa đạt 7.017 tỉ đồng; an sinh xã hội, chăm lo đối tượng chính sách, người có công, hộ nghèo được thực hiện tốt, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 1,48%. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, năm 2025 có nhiều ngày lễ kỷ niệm lớn, ý nghĩa của đất nước, của dân tộc. Đây cũng là năm tổ chức Đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; chuẩn bị bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI, bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031. Trên tinh thần đó, Hậu Giang cần phát động mạnh mẽ phong trào thi đua từ tỉnh xuống huyện, xã. Chính quyền và nhân dân cùng phấn đấu tăng trưởng đạt 2 con số trong năm 2025. Theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, mới đây, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Ngày 13.1, sẽ tổ chức hội nghị toàn quốc để triển khai nghị quyết này, nhằm tạo đà cho đất nước phát triển dựa vào lĩnh vực khoa học, công nghệ. Vì vậy, Hậu Giang cần quan tâm đầu tư cho lĩnh vực này theo đúng tinh thần của nghị quyết, đồng thời phát triển giáo dục - đào tạo, nâng cao trình độ dân trí, trình độ học vấn cho con em. Với Châu Thành A, Chủ tịch Quốc hội cho biết, mặc dù còn khó khăn nhưng huyện đã tập trung phát triển kinh tế - xã hội, quan tâm chăm lo người nghèo, gia đình chính sách... Tuy nhiên, huyện phải nỗ lực hơn nữa trong việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp thương mại, dịch vụ, phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp xanh, nông nghiệp tuần hoàn… Trong huyện, xã Thạnh Xuân phải là xã sáng, xanh, sạch, đẹp, hướng tới xây dựng nông thôn mới nâng cao, quan tâm xử lý vấn đề nước thải, rác thải, đảm bảo an ninh trật tự, không có tệ nạn ma túy, trộm cắp tại địa phương.Nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã trao 110 phần quà cho các gia đình chính sách, người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, chiến sĩ lực lượng vũ trang có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn H.Châu Thành A. Cùng ngày, đoàn còn trao quà tại TT.Cái Tắc (H.Châu Thành A) và xã Hiệp Hưng (H.Phụng Hiệp).
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Hơn 99.000 chiếc iPhone 'biến mất' khỏi chương trình tái chế của Apple
Theo đó, Inter Miami đã đạt thỏa thuận chiêu mộ hậu vệ 27 tuổi người Uruguay, Maximiliano Falcon với mức phí khoảng 1 triệu USD từ CLB Colo-Colo ở giải VĐQG Chile. Cầu thủ này được đánh giá là sự bổ sung cần thiết cho hàng thủ đội bóng của ông David Beckham. Đây cũng là mong muốn của Messi, khi mùa trước chính nơi đây là điểm yếu nhất của Inter Miami khiến để lỡ cơ hội tiến xa ở vòng play-off MLS Cup.Tính đến nay, Inter Miami sau khi chia tay đến 10 cầu thủ, mới bổ sung 5 bản hợp đồng mới, trong đó có 1 thủ môn (Rocco Rios Novo), 1 hậu vệ (Gonzalo Lujan), nhưng có đến 3 cầu thủ ở hàng tấn công gồm Fafa Picault, Tadeo Allende và Telasco Segovia. Do đó, yêu cầu bổ sung nhân sự ở hàng thủ vẫn là ưu tiên hàng đầu của đội bóng này.Ở trận tập huấn đầu mùa giải, Inter Miami hòa Club America (Mexico) với tỷ số 2-2 tại Las Vegas (thắng 3-2 sau loạt sút 11 m) ngày 19.1. Hàng thủ đội bóng của ông David Beckham tiếp tục mắc nhiều lỗi dẫn tới các bàn thua, trước khi được Messi và Tomas Aviles ghi bàn gỡ hòa lần lượt tỷ số 1-1 và 2-2.Trước trận đấu tiếp theo tại Peru, khi Inter Miami bắt đầu chuyến du đấu nước ngoài gặp CLB Universitario (lúc 8 giờ ngày 30.1), HLV Javier Mascherano nhận được tin vui khi đội bóng sắp được bổ sung 1 hậu vệ rất chất lượng. Đó là cầu thủ Maximiliano Falcon giàu kinh nghiệm, đã thi đấu tại giải Copa Libertadores 2024 (như Champions League tại châu Âu) cùng CLB Colo-Colo vào đến tứ kết.Có thêm Maximiliano Falcon, HLV Javier Mascherano củng cố quyết định của mình đó là không sử dụng cầu thủ kỳ cựu Sergio Busquets thi đấu ở vị trí trung vệ như mùa trước dưới thời HLV Tata Martino."Ý tưởng của chúng tôi là sử dụng Busquets ở vị trí sở trường của anh ấy tại hàng tiền vệ, nơi anh ấy rất có kinh nghiệm và tất nhiên, nếu cần, anh ấy cũng có thể thi đấu ở vị trí hậu vệ. Nhưng ý tưởng là anh ấy chỉ chơi ở vị trí của mình", HLV Javier Mascherano xác nhận trong cuộc họp báo ngày 23.1, khi Inter Miami tiếp tục tập luyện chuẩn bị cho trận du đấu tiếp theo tại Peru.Cũng theo HLV Javier Mascherano: "Những cầu thủ mới đến vẫn trong quá trình xin cấp thị thực làm việc tại Mỹ. Những ai sớm hoàn tất sẽ bước vào tập luyện và chuẩn bị thi đấu (dự kiến có thủ môn Oscar Ustari vừa tái ký hợp đồng và tiền đạo Tadeo Allende). Tôi không biết quá trình này kéo dài trong bao lâu. Tuy nhiên, tôi luôn tính toán lực lượng thi đấu dựa trên những nhân sự đang có và đủ điều kiện ra sân. Chúng tôi cũng bắt đầu quá trình nghiên cứu và đánh giá các đối thủ, bao gồm ở các trận tập huấn và các trận chính thức diễn ra từ giữa tháng 2".Giải MLS mùa 2025 đang trở nên đầy tính cạnh tranh. Không chỉ có Inter Miami tăng cường lực lượng rầm rộ, các đội khác cũng đều tăng cường sức mạnh. Như mới nhất Charlotte FC chiêu mộ thành công ngôi sao Wilfried Zaha từng thi đấu ở giải Ngoại hạng Anh từ CLB Galatasaray (Thổ Nhĩ Kỳ). Chicago Fire FC đang cạnh tranh với Inter Miami chiêu mộ ngôi sao đình đám Neymar từ Al Hilal. Hay Atlanta United FC sắp chi số tiền kỷ lục hơn 10 triệu USD chiêu mộ tiền đạo Miguel Almiron từ Newcastle ở Ngoại hạng Anh…
